MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 4. İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, iş sözleşmesinin işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine , işe iadesine ve sendikal tazminata hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı davalı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi davalı vekilinin istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Dava dilekçesinin özeti:
Davacı vekili, davacının iş akdinin geçerli sebebe dayanılarak fesh edildiğini, davacının iş akdinin performans ve verimlilik kriterleri nedeni ile vekil eden davalı şirket tarafından geçerli nedenle sonlandırıldığını, bu nedenle haksız ve dayanıksız açılan davanın kabulü ile feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalının Cevabı:
Davacının iş akdinin geçerli sebebe dayanılarak feshedildiğini, davacının iş akdinin performans ve verimlilik kriterleri nedeni ile vekil eden davalı şirket tarafından geçerli nedenle sonlandırıldığını, bu nedenle haksız ve dayanıksız açılan davanın reddini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesinin Kararı:
İlk derece mahkemesi davacının sık sık hastalanması, rapor alması, hastalığı dolayısıyla devamsızlık yapması ve yerine sürekli olarak başka bir işçi görevlendirilmek zorunda kalınması bu durumun işi ve iş yerinini olumsuz etkilediği sebebi ile fesh edilmiş ise de; dinlenen davacı tanıkları beyanlarında davacının içerisinde bulunduğu 30 kişilik bir grubun davalı işyerinde Türk Metal sendikasına karşı yapılan protesto yapıldığı, bu protestoya katılanlardan 15 kişinin işten çıkarıldığı davacınında bu 15 kişinin içinde bulunduğu, her ne kadar fesih bildiriminde davacının devamsızlığından söz edilmiş ise de davacının toplam rapor süresinin haklı feshi doğuracak nitelikte olmadığı ve fesihle orantılı olduğu söylenemeyeceği gibi tanık beyanlarından feshin sendikal sebeple yapıldığı anlaşılmakla feshin son çare olma ilkesi kuralına da riayet edilmediği, yanı sıra davalı tarafça bu durumun işyerinde davacının iş akidinin feshini zorunlu kılacak ve başkaca bir yaptırım uygulanmasının mümkün olmayacağı şekilde olumsuzluklara yol açtığı hususu toplanan tüm delillerle somut bir şekilde ispat edilemediği de göz önüne alındığında fesih için yeterli olmadığı, iş akdinin feshi işleminin ölçülülük kriteri ve feshin son çare olması ilkesine aykırı düştüğü yapılan feshin haksız olduğu , ayrıca sendika yazıları, tanık beyanları dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde, davalı iş yerinin sendikal yapılanmayı ve sendikal tercihleri etkileyecek şekilde davrandığı sabit olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir.
D) İstinaf Aşaması:
İlk Derece Mahkemesi’ nin kararına karşı davalı vekili tarafından süresinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
E) İstinaf Sebepleri:
Davalı vekili istinaf sebebi olarak; davacının iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğini, feshin sendikal nedene dayanmadığını savunmuştur.
F) Bölge Adliye Mahkemesi’ nin Kararı:
Bölge Adliye Mahkemesi davacının iş akdinin savunması alınmadan feshedildiği gerekçesiyle geçersiz olduğu, feshin sendikal saiklere dayanıp, dayanmadığı konusunda;davacının 14/08/2015 tarihinde TOMİS sendikasına üye olduğu, İş yerinde örgütlü olan Türk Metal Sendikasındaki üyeliğinden 03/07/2015 tarihinde çekildiği, bir grup çalışanan TOMİS’e (Tüm Otomotiv ve Metal İşçileri Sendikası) üye oldukları, bu dönemde Türk Metal İş sendikasından istifa eden bir grup işçinin işverenlik tarafından işten çıkartıldığı, geri kalan bir işçilerden Türk Metal Sendikasına menuniyetsizliğiini bildiren işçilerin de önce izne ayrıldığı daha sonra iş akitlerinin feshi edildiği davacının da bu süreçde işten çıkartılan işçilerden olduğu, TOMİS’ den gelen yazı cevabından davacının TOMİS" e üye olup da işyerinde çalışan işçilerin ya üyelikten istifa ettiği yada işten çıkartıldığı, halen işyerinde çalışan TOMİS üyesi işçinin bulunmadığı, mevcut davada Türk Metal Sendikasından istifa edip, TOMİS‘e üye olan işçilerin ya işten çıkartıldığı, yada üyelikten istifa ettiği, dinlenen davacı tanıklarının beyanından işverenlik tarafından işçilerin TOMİS e üye olmasının istenilmediği, üye olan işçilere bir kısım sorunlar yaşatıldığı ve TOMİS üyesi işçilerin iş yerinden uzaklaştırmayı amaçlayan eylemlerde bulunduğu ve ilk derece mahkemesince sendikal tazminat kararı verilmesinin de kanuna uygun olduğu gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar vermiştir.
G) Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesi’ nin kararına karşı davalı vekili tarafından süresinde, istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
H) Gerekçe:
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı ve feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine karar verilmesi isabetlidir.
İşverence yapılan feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18, 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece işverence yapılan feshin sendikal nedene dayandığı kabul edilmişse de, dosyada fesih tarihinde sendikal nedenle ilgili olarak sendika yazılarının ve tanık beyanlarının bulunduğu anlaşılmakla yapılan araştırma yetersizdir.
Feshin yapıldığı dönemde sendikaya üye olmayıp, iş sözleşmesi feshedilen işçilerin bulunup bulunmadığı, TOMİS sendikasının yetki döküm raporlarının ,işçilerin sendikaya üye olma ve istifa tarihlerini gösteren üye listelerinin ,sendikaya üye olan ve davalı iş yerinde çalışan toplam işçi sayısı, sendika üyeliğinden istifa etmesine karşın iş akdi sonlandırılan işçilerin olup olmadığı, sendikalı olup iş sözleşmeleri feshedilen işçilerin yerlerine yeni işçi alınıp alınmadığı ve bunlar arasında sendikaya üye olan olup olmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı hususları yeterince araştırılmamıştır. Belirtilen yönlerden gerekli araştırmaya gidilmeli ve toplanacak deliller dosya içeriği ile yeniden bir değerlendirmeye tabi tutularak feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulmalıdır.
Mahkemece ve Bölge Adliye Mahkemesince, yukarıdaki ilkeler doğrultusunda yeterli araştırma yapılmadan sendikal tazminat talebinin kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
I) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dava dosyasının HMK.nın 373/1 maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 19.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.