Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2015/108-2016/284

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı ve ihbar olunan Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanun’un 79. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. 506 sayılı Kanunun 4. maddesinde ise, “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin alt işverenler tarafından düzenlenmiş olması durumunda, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasa"nın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltmesi gerekir.
Öte yandan, taraf ehliyeti, davada taraf olabilme yeteneğidir. Taraf ehliyeti, Medeni Hukuktaki medeni haklardan yararlanma (hak) ehliyetinin Medeni Usul hukukunda büründüğü şekildir. Kimlerin taraf ehliyetine sahip bulunduğu Medeni Kanuna göre belirlenir (HMK m.50, TMK m.8 ve m.48). Buna göre, medeni haklardan yararlanma (hak) ehliyeti bulunan her gerçek (TMK m.8) ve tüzel (TMK m.48) kişi, davada taraf olabilme ehliyetine de sahiptir. Bu çerçevede, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 124/4. maddesindeki; dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesinin kabul edilebilir bir yanılgıya dayanması halinde hakimin karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebileceğini düzenlemiştir.

Somut olayda, davacı; davalıya ait kuyumculuk işyerinde 16.06.2008-25.11.2014 tarihleri arasında kesintisiz ve hizmet akdine dayalı olarak çalıştığından Kuruma bildirilmeyen hizmet süresinin tespiti ile uyuşmazlık konusu dönemde dava dışı farklı işyerlerinden yapılan bildirimlerin davalı nezdinde geçtiğinin tespitini talep etmiştir. Mahkemece, yazılı gerekçelerle davanın kabulüne, davacının ... sicil nolu işyerinde 16/06/2008 -25/11/2014 tarihleri arasında 2320 gün çalıştığı, 299 gün (20/07/2011 - 06/01/2012 tarihleri arasında 168 gün, 20/11/2012 - 31/03/2013 tarihleri arasında 131 gün) çalışmasının Kuruma bildirildiği, ... sicil nolu işyerinden kuruma bildirilen 07/09/2010 -18/10/2010 tarihleri arasında toplam 42 günlük, ... sicil nolu işyerinden kuruma bildirilen 07/01/2012-31/01/2012 tarihleri arasında 25 günlük ve 01/02/2012-18/03/2012 tarihleri arasında toplam 48 günlük, ... sicil nolu işyerinden kuruma bildirilen 19/03/2012-19/11/2012 tarihleri arasında toplam 242 günlük, ... sicil nolu işyerinden kuruma bildirilen 01/04/2013-01/04/2014 tarihleri arasında toplam 361 günlük, ... sicil nolu işyerinden 02/04/2014-22/08/2014 tarihleri arasında toplam 141 günlük, 1522842.035 sicil nolu işyerinden kuruma bildirilen 23/08/2014-25/11/2014 tarihleri arasında toplam 94 günlük çalışmalarının davalı işveren ... nezdinde geçtiği ve bu çalışmalarının anılan işyerine ait ... sicil nolu dosyaya aktarılması gerektiğinin tespitine, davacının çalışmalarının günün cari asgari ücreti üzerinden olduğunun tespitine, davacının ... ve ... sicil nolu işyerlerinde fiili olarak çalışmadığının tespitine, karar verilmiştir.
Eldeki davada, davacının hizmet cetvelinde davalı ve dava dışı işyerlerinden muhtelif dönemlerde bildirimlerin bulunduğu, davacının ise bu işyerlerinden yapılan bildirimlerin gerçek dışı olduğunu iddia ettiği anlaşılmış olup, mahkemece, davacının bildirimlerinin yapıldığı bu işyerlerinin hangi işverenler adına kayıtlı oldukları tespit edilerek bu işverenlere HMK’nun 124. maddesi gereğince, husumetin yöneltilmesi için davacıya süre verilmeli davacının ve davalıların göstereceği tüm deliller de toplanmak suretiyle, elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Kabule göre de, dava tarihi itibariyle feri müdahil sıfatına haiz ... Başkanlığı’nın karar başlığında ihbar olunan olarak gösterilmesi isabetsiz bulunmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ve ihbar olunan Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm sair yönler incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle sair yönler incelenmeksizin BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 15.01.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.