14. Hukuk Dairesi 2017/2318 E. , 2018/357 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMES :... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, 31.03.2014 tarihinde verilen dilekçeyle mirasın hükmen reddi talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın davalı ... Müdürlüğü açısından kabulüne diğer davalı açısından reddine dair verilen 29.09.2016 tarihli hükmün ... Bölge Adliye Mahkemesince istinaf yoluyla incelenmesi davalı ... Müdürlüğü vekili tarafından talep edilmiştir. Bölge adliye mahkemesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davalı ... Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya ve içeriği incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR
Davacılar vekili, 20.04.2008 tarihinde vefat eden ..."ın terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir.
...4. Sulh Hukuk Mahkemesi 01.04.2014 tarih, 2014/466-483 E. K. sayılı Kararı ile mahkemenin görevsizliğine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili ... Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Davacı vekili 16.04.2014 havale tarihli dilekçesiyle dosyanın görevli ve yetkili İzmir Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesini talep etmiş, bu talep doğrultusunda dosyanın ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2015/178 Esasına kaydı yapılmış, davacı vekilinin 04.06.2015 havale tarihli dahili davalı dilekçesi ile taraf teşkili sağlanmıştır.
Dahili davalı ... Bankası A.Ş. vekili, dahili davalı .... vekili cevap dilekçelerinde, murisin bankalarına borcunun bulunmadığını, davada taraf olarak gösterilmesinin doğru olmadığını, aleyhe yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Dahili davalı ... vekili cevap dilekçesinde, murisin hissesi oranında olmak üzere 439.144,99 TL. vergi aslı, 196.752,01 TL. gecikme zammı olmak üzere toplam 635.897 TL vergi borcunun bulunduğunu, dava şartlarının oluşup oluşmadığının araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, dahili davalılar ...Bankası hakkında açılan davaların husumet nedeniyle reddine , davacıların terekenin borca batık olmasından dolayı hükmen reddine ilişkin diğer davalı hakkında açmış oldukları davanın kabulüne verilmiştir.
Hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı ... vekilince talep edilmiş, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi"nce istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Dava, TMK"nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanunu"nun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanunu"nun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
Yerel mahkemece davanın kabulüne, bölge adliye mahkemesince de istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiş ise de, yerel mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekir. Yerel mahkemece murisin Şirinyer Vergi Dairesi"ne olan vergi borcunun ölüm tarihi itibariyle miktarı ve kaynağı araştırılmadan, vergi borcunun kaynağı sebebiyle davacıların mirası kabul anlamına gelebilecek davranışlarda bulunup bulunmadıkları tespit edilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi ve bölge adliye mahkemesince istinaf talebinin esastan reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeplerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle HMK 373/1. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 17.01.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.