Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2016/11774 Esas 2017/51 Karar Sayılı İlamı

20. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/11774
Karar No: 2017/51
Karar Tarihi: 16.01.2017

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2016/11774 Esas 2017/51 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davalı şirketin yetki itirazı üzerine, 18. İş Mahkemesi tarafından davacının çalıştığını iddia ettiği işyeri ve davalı adresinin aynı olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Ancak 19. İş Mahkemesi de davalı SGK'nın yasal süre geçtikten sonra duruşmada bildirdiği yetki itirazı nedeniyle dosyanın kendilerine gönderildiğini ve yetki itirazının usulüne uygun yapılmadığını gerekçe göstererek yetkisizlik kararı vermiştir. Kararda, iş mahkemelerinde açılacak her davanın dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabileceği belirtilmiştir. Türk Medeni Kanunu'na göre gerçek kişi yönünden yerleşim yeri sürekli kalma niyetiyle oturulan yerdir ve işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgah olarak kabulü gerektiği vurgulanmıştır. Tüzel kişinin yerleşim yeri ise işlerinin yönetildiği yerdir. İş mahkemelerinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, hakimler kendiliğinden yetkisizlik kararı verebilecekleri gibi, her aşamada yetki itirazını da dikkate almalıdırlar. Dosya kapsamından, davalının şirket adresinin davacının çalıştığını iddia ettiği yerden farklı olduğu ve davalının yetki itirazında bulunduğu anlaşıldığından,

20. Hukuk Dairesi 2016/11774 E. , 2017/51 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... ... 18. İş ve ... 19. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava hizmet tespiti istemine ilişkindir.
... ... 18. İş Mahkemesince; davacının çalıştığını iddia ettiği işyeri ve davalı adresinin " ... Sk. No:1 .../..." adresinde olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
... 19. İş Mahkemesi ise; davalı SGK"nın yasal süre geçtikten sonra duruşmada bildirdiği yetki itirazı üzerine dosyanın mahkememize gönderildiği anlaşıldığı, yetki itirazı 6100 sayılı HMK"nın 7/1. maddesi uyarınca yapılmadığı gerekçesiyle yetksizlik kararı vermiştir.
5521 sayılı iş mahkemeleri Kanununun 5. maddesi uyarınca, iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli değildir.
İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgahının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
Türk Medeni Kanununun 19. maddesi uyarınca, gerçek kişi yönünden yerleşim yeri, sürekli kalma niyetiyle oturulan yerdir. Gerçek kişi işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde, kural olarak nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgah olarak kabulü gerekir. Aynı Kanunun 49. maddesi gereğince, tüzel kişinin yerleşim yeri, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça, işlerinin yönetildiği yerdir (Yargıtay 9. H.D. 23.06.2008 gün ve 2008/17468 Esas - 2008/17262 Karar sayılı ilamı).
İş mahkemelerinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça ileri sürülmese dahi hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de re"sen yetkisizlik kararı verebilir.
Dosya kapsamından; ... Fabrikasının ... ilçesinde bulunduğu, davalının iki haftalık süreyi geçirerek, şirketlerinin faaliyet adresinin ... olduğundan ... Adliyesinin yetkili olduğunu belirterek yetki itirazında bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlığın ... 19. İş Mahkemesinde görülüp çözümlenmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... 19. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 16/01/2017 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.