17. Hukuk Dairesi 2017/558 E. , 2019/9013 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hüküm davacılar vekili ile davalılar ..., ... Sigorta A.Ş ve ... Tur. Kuy. Taş. ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmiş, davacılar vekilince de duruşma talep edilmiş olmakla duruşma için tayin edilen 24.09.2019 Salı günü davacılar vekili Av. ... ile davalı ... ve davalı ... Tur. Kuy. Taş. ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili Av. ... ve davalı ...Ş vekili Av. ... geldiler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; davalılardan, ... Sigortas A.Ş. nezdinde Karayolu Taşımacılık Sorumluluk sigorta poliçesi ile diğer davalı ...Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı bulunan, davalı ... Turizm Kuyumculuk Taşımacılık ve Dış Tic. Ltd. Şti. maliki olduğu, diğer davalı ...’ın sevk ve idaresindeki aracın 04/05/2014 tarihinde karıştığı tek taraflı trafik kazasında araç içerisinde yolcu olarak bulunan, müvekkillerinin kızı ve ortak murisi olan 16 yaşındaki Vlada’nın hayatını kaybettiğini, tek çocukları olan Vlada’nın ölümü ile birlikte davacılar olan anne ve babasının maddi ve manevi olarak zarara uğradıklarını beyanla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak her bir davacı için 100.000,00’er TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen, davacı baba Igor için 150.000,00 TL, anne Inna için 200.000,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketleri dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; kaza anında araçta annesinin kucağında olduğu tespit olunan müteveffa ... emniyet kemerinin takılı olmadığı ve anne babasının gözetim ve denetiminde çocuklarına karşı görevlerini eksik yapmalarının çok önemli olduğunu, davacıların araya giren bir kusurunun varlığına işaret ettiğini, hiç kimsenin kendi kusurundan faydalanamayacağını, davacıların araç işleteninden yukarıda belirtilen BK 52. madde hükmüne göre tazminat talep hakkı olamayacağı gibi müvekkili şirketten de talep hakkının olamayacağını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; davanın reddine karar verilmesini, talep etmiştir.
Davalı ... Turizm Kuyumculuk Taşımacılık Ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili; müvekkili şirketin kazanın oluşumunda ihmal ve kusurunun bulunmadığını, kazanın mücbir sebeple gerçekleştiğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...; kazanın oluşumunda kusurunun bulunmadığını, müteveffanın, muhtemelen emniyet kemerini bağlamadığını, davanın reddini talep ettiğini belirtmiştir.
Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabulü ile davacı ... için 35.257,23 TL destekten yoksun kalma tazminatı, davacı ... için 36.619,05 TL destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere toplam 71.876,28 TL maddi tazminatın davalılar ... Sigorta şirketi ve ... Sigorta şirketi yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere dava tarihi olan 11/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, davalılar ... ve ... Turizm Kuy. Taş. ve Dış Tic. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihi olan 04/05/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 40.000,00 TL olmak üzere toplam 70.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 04/05/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Turizm Kuy. Taş. ve Dış Tic. Ltd. Şti."den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, dair
verilen hüküm, davacılar vekili, davalı ..., davalı ...Ş. vekili ve davalı ... Turizm Kuyumculuk Taşımacılık ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... Turizm Kuyumculuk Taşımacılık ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...’ın tüm,davacılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava,trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Hükme esas alınan tazminat raporunda destek payları hesaplanırken davacılara ayrılan destekten yoksun kalma pay oranları hatalı tespit edilmiştir.
Hayatın olağan akışına göre trafik kazası sonucu ölen küçük çocuk ölmeseydi 18 yaşına gelmesi ile birlikte gelir elde edeceği ve ana ve babaya bakması muhtemeldir. Desteğin ileride evleneceği ve en az iki çocuk sahibi olacağı kabul edilerek, desteğin evleninceye kadar gelirinin yarısını kendi ihtiyaçları yarısını da anne ve babası için ayıracağı varsayılarak bu dönemde desteğe iki anne ve babaya birer pay vermek suretiyle desteğin tüm gelirine oranlandığında evlenmeden önceki dönem içinde anne ve babaya %25 pay verilmesi gerektiği, desteğin ileride evlenmesi ile birlikte desteğe iki eşe iki anne ve babaya birer pay vererek yine desteğin tüm gelirinin oranlanarak anne ve babaya %16’şar pay ayrılması, desteğin bir çocuğunun olması durumunda iki pay desteğe iki pay eşe bir pay çocuğa ve birer pay anne ve babaya ayrılmak suretiyle desteğin tüm gelirine oranlandığında anne ve baba için %14’er pay verilmesi daha sonra ikinci çocuğun doğacağı varsayılarak bu kez desteğe iki, eşe iki, çocukların her birine birer ve anne ve babaya birer pay verilerek desteğin tüm gelirine oranlanarak anne ve babaya 12,5’er pay verilmesi gerektiği, daha sonra anne ve babadan yaşam tablosuna göre hangisi destekten çıkacaksa kalan kişiye diğerinin payının ilave edilerek destek tazminatlarının varsayımsal hesabının yapılması gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece öncelikle davacıların nüfus kayıtları getirtilerek, Dairemiz"in yerleşik uygulamaları ile
belirlenen ve yukarıda ifade olunan destek payları esas alınmak suretiyle, davacıların talep edebileceği tazminat miktarının belirlenmesi için bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-Davacılar ve çocukları olan desteklerinin Rusya ülkesinde yaşadıkları ve tatil için geldikleri Türkiye"de kazanın gerçekleştiği saptanmış olup davacılar tarafından verilen vekaletnamelerdeki adreslerinin de Rusya Federasyonu olduğu görülmektedir. Bu itibarla, hayatlarını yabancı ülkede sürdüren ve o ülke şartlarında gelir elde eden davacıların desteğinin de yabancı ülkede yaşayıp gelir elde edeceği, gelirinden davacı anne babasına pay ayırıp destek olacağı, dosyaya sunulan belgelerden anne ve babasının lise mezunu olduğu,Rusya ülkesinde müşterek 2 adet gayrimenkullerinin bulunduğu,davacı vekilinin beyanına göre müteveffanın da lise öğrencisi olduğu dikkate alındığında; Türkiye"de geçerli olan asgari ücretin desteğin geliri olarak kabulü suretiyle tazminatın hesaplanması da doğru değildir.
Bu durumda mahkemece; davacılar ile desteklerinin yabancı ülkede yaşaması nedeniyle,öncelikle müteveffa Vlada’nın kaza tarihindeki öğrencilik durumuna ilişkin belge dosyaya kazandırıldıktan sonra,müteveffanın kendi ülkesinde yüksek tahsil yapacağı kabul edilerek,kendi ülkesinde ortalama bir üniversite mezununun alacağı ücretin araştırılarak desteğin geliri olarak kabulü,belirlenen ücretin ülkemizdeki asgari ücretin altında kalması durumunda asgari ücret üzerinden tazminatın hesaplanması hususlarında rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınarak karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
4-Türk Medeni Kanunu"nun 185. madde hükmü gereğince, anne-baba birlikte çocukların bakımından sorumludur, aynı Yasa"nın 327. maddesinde ise “Çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için gerekli giderler ana ve baba tarafından karşılanır” denilmektedir. Her baba ve annenin çocuğunu belli bir yaşa kadar büyütmek, yetiştirmek ödevi olup çocuğun ölümü nedeni ile artık yapılması gerekmeyecek yetiştirme giderlerinin belirlenecek destekten yoksun kalma tazminatından düşülmesi (anne ve babadan birinin ya da her ikisinin çalışıp çalışmadığına ilişkin ayrıksı durumlar da göz önüne alınarak) gerekmektedir.
Daire ilkelerine göre; anne ve baba çalışıyorsa anne ve babadan ayrı ayrı %5"er, anne çalışmıyorsa,sadece babadan %5 oranında yetiştirme gideri düşülmesi gerekmektedir.
Somut olayda, davacı vekilinin sunduğu belgelere göre davacı anne Inna’nın ev hanımı olduğu anlaşılmakla, hükme esas alınan bilirkişi raporu yukarıda bahsi geçen ilkelere aykırı düzenlenmiş olup denetime ve hüküm kurmaya elverişli değildir.
5-Bozma neden ve şekline göre davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Turizm Kuyumculuk Taşımacılık ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...’ın tüm, davacılar vekili ve davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) ve (4) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (5) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davalılar ... Tur. Kuy. Taş. ve Dış Tic. Ltd. Şti ve ..."dan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacılara verilmesine, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ...Ş."ye verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 7.268,67 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... Tur. Kuy. Taş. ve Dış Tic. Ltd. Şti ve ..."dan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalı ...Ş."ye geri verilmesine 07.10.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.