Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2015/3845 Esas 2015/4851 Karar Sayılı İlamı

15. Hukuk Dairesi
Esas No: 2015/3845
Karar No: 2015/4851
Karar Tarihi: 07.10.2015

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2015/3845 Esas 2015/4851 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı iş bedeli olarak verilen senedin ödenmesine rağmen haksız şekilde icra takibine konulması nedeniyle menfi tespit istemiş ancak mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Ancak davada harca esas değer ve ilgili harçlar konusunda bir hata yapılmıştır. Mahkemece Harçlar Kanunu'na uygun bir şekilde işlem yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Harçlar Kanunu'nun 16. maddesi değer ölçüsünü belirlerken 21. maddesi yargı harçlarının nispetlerini belirtir. 28-a maddesi karar ve ilam harcının %25'inin peşin ödenmesini gerektirirken, 32. maddesi yargı işlemlerinden alınacak harçların ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağına dair emredici bir hüküm getirmektedir.
Bu nedenle mahkemece Harçlar Kanunu'nun gereklilikleri yerine getirilmediği için kararın bozulması ve işlemlerin doğru şekilde yapılması gerektiği ifade edilmiştir.

15. Hukuk Dairesi 2015/3845 E. , 2015/4851 K.

"İçtihat Metni"

Mahkemesi :Beyşehir Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :03.09.2014
Numarası :2012/550-2014/475

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, iş bedeli olarak verilen senedin ödenmesine rağmen haksız şekilde icra takibine konulması nedeniyle menfi tespit istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı tarafça temyiz edilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesince değer ölçüsüne göre harca tâbi işlemlerde 1. sayılı tarifede yazılı değerlerin esas alınacağı, 21. maddesinde yargı harçlarının 1. sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınacağı, 28-a maddesinde karar ve ilâm harçlarının 1/4"ünün peşin ödeneceği belirtilmiştir. Yine aynı Yasa"nın 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı emredici hükmü getirilmiştir.
Dava dilekçesinde harca esas değer 1.000,00 TL gösterilmekle birlikte 8.000,00 TL bedelli senetten dolayı borçlu olunmadığının tespiti istenmiş, 1.000,00 TL üzerinden peşin nispi harç ile başvurma harcı alınmış, talep edilen miktara göre Harçlar Kanunu"nun 30. maddesine göre harcın tamamlanması için süre verilmeksizin yargılamaya devam edilerek dava sonuçlandırılmıştır. Harçlar Yasası"ndaki düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olduğundan görevi gereği mahkemelerce kendiliğinden gözönünde tutulacağı gibi temyiz aşamasında Yargıtay"ca da re"sen dikkate alınır.
Bu durumda davada 8.000,00 TL borçlu olunmadığının tespiti talep edilmesine rağmen 1.000,00 TL değer üzerinden peşin nispi harç ile maktu başvurma harcı alındığından, mahkemece Harçlar Kanunu"nun 28-a maddesi gereğince tahsili talep edilen toplam alacak miktarı üzerinden alınması gereken 1/4 peşin nispi ilâm harcı ile maktu başvurma harcı hesaplanıp bundan peşin yatırılan başvurma ve ilâm harcı düşüldükten sonra eksik yatırılan harç miktarı tespit edilip Harçlar Kanunu"nun 30, 32. maddeleri gereğince davacıya noksan harç tamamlamak üzere bir sonraki duruşmaya kadar süre verilerek, tamamlanması halinde yargılamaya devam edilmesi, ikmâl edilmemesi durumunda 30. maddenin son cümlesi uyarınca işlem yapılması gerekirken bu husus gözden kaçırılarak Harçlar Yasası"nın 32. maddesine aykırı olarak yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebeplerine göre davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 07.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.