BAM Hukuk Mahkemeleri Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/251 Esas 2021/620 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2017/251
Karar No: 2021/620
Karar Tarihi: 14.10.2021
BAM Hukuk Mahkemeleri Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/251 Esas 2021/620 Karar Sayılı İlamı
T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/251 Esas - 2021/620
T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/251
KARAR NO : 2021/620
HAKİM : ...
KATİP : ...
DAVACI : ...
VEKİLİ : ...
DAVALI : ...
VEKİLİ : ...
DAVALI : ...
VEKİLLERİ : ...
DAVALI : ...
VEKİLLERİ : ...
DAVALI : ...
VEKİLİ :...
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : ...
KARAR TARİHİ : ...
KARARIN YAZ. TARİH : ...
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ;
Davacı vekili ... tarihli dava dilekçesinde özetle; davalılardan ...'un sevk ve idaresindeki, diğer davalılar ... Las. İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti. Adına kayıtlı olan ve ... A.Ş. Tarafından işletilen ... plakalı araç ile Kavak istikametinden Samsun istikametine seyir halinde iken davalı ...'un aracının direksiyon hakimiyetini kaybedip aracının sol ön kısmı ile orta refüj bodur taşlarına çarpıp çarpmanın etkisi ile karşı şeridin yol kenarında bulunan su kanalına aracını düşürmesi neticesinde tek taraflı yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, araç sürücüsü davalı ...'un tam kusurlu olduğunu, otobüs içerisinde yolculuk yapan davacının hiçbir kusurunun bulunmadığını, davacının kaza sonucu hayati tehlike geçirecek şekilde ağır yaralandığını ve belinin kırıldığını, aracın zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk ve karayolu taşımacılığı koltuk ferdi kaza sigortasının davalı ... A.Ş.'nin ... nolu acentesi tarafından yapıldığını, davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığını ancak ödeme yapılmadığını beyanla trafik kazasında müvekkilin belinin kırılması, dişlerinin kırılması ve sol kolundaki kalıcı kuvvet kaybı, çalışma gücü ve efor kaybı suretiyle uğradığı bedensel zarar nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla belirlenebilir hale gelinceye kadar 1.000,00 TL'nin davalılardan araç sahibi, işleten ve sürücü yönünden kaza tarihinden, sigorta şirketi yönünden limitini aşmamak üzere temerrüt tarihinden işletilecek avans faizi ile birlikte tahsilini, ayrıca müvekkilin kaza sonucu çektiği tüm elem ve ızdıraplarına karşılık olarak 100.000,00 TL manevi tazminatın, kaza tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte sürücü, araç sahibi ve işletenden müşterek ve müteselsil olarak tahsilini talep ve dava etmiş, dilekçe ekinde bir kısım belge örnekleri ibraz etmiştir.
Davalı ... A.Ş. vekili ... tarihli cevap dilekçesinde özetle; KTK'nun 97. maddesi gereği zorunlu başvuru belgelerinin ibraz edilmemesi halinde yapılacak başvuruların geçersiz olduğunu, başvuru sağlanmadan açılacak tazminat davalırının da ön şart yokluğu nedeniyle HMK 114/2 ve 115/2 maddeleri gereği davanın usulden reddedilmesini, davacı vekilinin her ne kadar müvekkil şirketin taşıma sigortacısı olduğunu belirtmişse de, müvekkil şirketin aracın trafik sigortacısı olduğunu, araca ait taşımacılık sigortası ile 2015-2016 dönemlerini teminat altına alan sigorta şirketi ..., 2016-2017 dönemlerini teminat altına alan sigorta şirketinin ise ... Sigorta Şirketi olduğunu, bu bakımdan müvekkil şirket yönünden davanın reddi gerektiğini, 13/02/2011 tarih ve 6111 sayılı Kanun ile KTK'nun 98. maddesi ve 6111 sayılı Kanun 59. maddesi ile 6111 sayılı Kanun'un geçici 1 maddesi ile sigorta şirketlerinin ZMMS poliçesi'nin tedavi teminatı kalmaması nedeniyle iş bu teminattan ödenen tedavi giderleri, bakıcı giderleri ve geçici iş göremezlik teminatı bakımından sorumluluğunun kalmadığını beyanla müvekkil sigorta şirketi aleyhine açılan tamamen haksız ve mesnetsiz davanın reddini talep etmiş, dilekçe ekinde bir kısım belge örnekleri ibraz etmiştir.
Davalı ... Lastik İnşaat Tur. Tic. Ltd. Şti. ... tarihli cevap dilekçesinde özetle; ... plakalı aracın olay tarihinde aracı kullanan ...'un ifadesine göre lastiğinin patlaması sonucu kaldırıma çarpıp savrularak karşı şeridin sonunda hiçbir araca çarpmadan durduğunu ve yaralıların yakın bir hastaneye kaldırıldığını, jandarma ve internetteki görüntülerde aracın devrilmediği, tavanın çökmediği, aracın içindeki koltukların yerinden kopmadığının görüleceğini, yine aynı görüntülerde ve emsal araçlarda kontrol edilebileceği üzere araç camlarında ve yolcu sehpalarında emniyet kemeri bağlanması gerektiği uyarılarının bulunduğunu, ayrıca araç içerisindeki görevli tarafından defalarca anons edilerek emniyet kemerlerinin takılması konusunda yolcuların uyarılmasına rağmen maalesef yolcuların bu uyarılı dikkate almadığı için aracın koridoruna düşerek yaralandıklarını, aracın koltuk sigortası, trafik sigortası ve ihtiyari sigortalarının mevcut olduğunu, yaralı yolucuların tam tedavilerinin yapıldığını, hasta yakınlarının masraflarının dahi karşılandığını, ayrıca ... Ara. Hiz. A.Ş. 290087114 poliçe no ... acente no ile manevi tazminat limiti bulunduğunu beyan etmiştir.
Davalı ... ... tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacı yanca açılan davanın haksız hukuki dayanaktan yoksun olmakla reddi gerektiğini, öncelikle davada zamanaşımı gerçekleştiğini, davanın belirsiz alacak olarak açılmasının mümkün olmayıp bu nedenle reddi gerektiğini, söz konusu kazada kendisinin kusurunun bulunmadığını, kazanın sürdüğü aracın lastiğinin patlaması sonucu meydana geldiğini, kusur durumunun tespitinin yapılmasını, davacının yaralanmasında davacının kendi kusurunun bulunduğunu, aracın tüm koltuklarında kemer olmasına rağmen kemerini takmadığını ve bu nedenle aracın içinde savrularak yaralanma olayının meydana geldiğini, davacının daha önce çalıştığını şimdi ise bakıma muhtaç olduğu iddialarını kabul etmediğini, davacının hiçbir zaman çalışmadığını, davacının kaza nedeniyle istemiş olduğu manevi tazminat miktarının çok yüksek olduğunu beyanla davacının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddini talep etmiştir.
Davalı ... Seyahat Org. Ve Tic. A.Ş. ... tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının talebine konu kazaya karışan aracın müvekkil şirketin nezdinde kira bedeli karşılığı kendi nam ve hesabına müvekkil şirketin taşımacılık yetkisi kullanılarak işletildiğini, sözleşmenin 7-a ve e maddesinden de görüleceği üzere, taşıt sahibinin diğer davalı şirket araçta istihdam edilecek personel seçiminden ve araçta meydana gelecek kaza nedenli ölüm yaralanma gibi durumlarda zararı tazminle yükümlü olduğunu iş bu davanın muhatabı diğer davalı taşıt sahibi ... Las. İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti. Olduğunu, ceza dosyasının kesinleşmesinin bekletici mesele yapılmasını, davacının manevi tazminat talebinin fahiş olduğunu, davacının ödeme alıp almadığı hususunun ilgili yerlerden sorulması gerektiğini, manevi tazminat istemine konu kazayı yapan ... plakalı aracın dava dışı ... Sigorta A.Ş.'den 01/07/2015-2016 tarihlerini kapsayan ihtiyari mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigorta olduğunu beyanla davanın manevi tazminat yönünden ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olan ve poliçe limiti dahilinde manevi tazminatı karşılaması gereken ... Sigorta şirketine ihbarına ve sigorta poliçesinin celbini, müvekkil şirket yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddini talep etmiştir.
Davacı vekili ... tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle; davalı ... A.Ş. vermiş olduğu dilekçesinde müvekkilin uğramış olduğu zararların tazmini için başvuru yaptıklarını kabul ettiğini ancak eksik belgelerle yapılan başvuru nedeniyle davanın usulden reddini talep ettiğini, bu talebin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, tüm başvuru şartlarının fazlası ile yerine getirildiğini, davalının diğer tüm taleplerinin ve bayanlarının da yerinde olmayıp bu beyanları da kabul etmediklerini, davalı sigortadan herhangi bir manevi tazminat taleplerinin bulunmadığını beyanla davalı sigortanın vermiş olduğu cevap dilekçesinde ileri sürdüğü hususların haksız ve hukuka aykırı olup bu beyanları kabul etmediklerini ve itiraz ettiklerini beyan etmiştir.
DELİLLER:
Davacı vekili dava dilekçesi ekinde; trafik kazası tespit tutanağı fotokopisi, aracın tescil belgesi ile sürücü belgesi, davacıya ait onaylı epikriz formu, adli rapor fotokopisi, tedaviye ait bir kısım fatura fotokopisi, takometre belgesi fotokopisi, 05/10/2016 tarihli sigortaya başvuru dilekçesini ibraz etmiştir.
Samsun 1.Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/703 esas sayılı dosya aslı dosyamız arasına alınmıştır.
Eyüp 7.Noterliğinin 01/07/2013 tarihli taşıt kira sözleşmesinin onaylı bir suretinin dosyamız arasına alındığı anlaşılmıştır.
Bayraklı İlçe Emniyet Müdürlüğü Yamanlar Posil Merkezi Amirliğinin 16/08/2017 tarihli yazıları ekinde ...' ın ESD araştırması yapıldığı anlaşılmıştır.
Arsin İlçe Emniyet Müdürlüğü Poliz Merkezi Amirliğinin 24/04/2017 havale tarihli yazıları ekinde ...'un ESD araştırması yapıldığı anlaşılmıştır.
Samsun Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün 15/05/2017 havale tarihli yazıları ekinde ...' a ait bilgi ve belgelerin gönderildiği anlaşılmıştır.
... A.Ş nin 24/04/2017 tarihli yazıları ekinde poliçe ve hasar dosyası suretinin gönderildiği anlaşılmıştır.
Atakum Sosyal Güvenlik Merkezinin 14/05/2018 havale tarihli yazıları ekinde ...' a ait maaş dökümünün gönderildiği anlaşılmıştır.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğünün 04/05/2018 tarihli yazıları ekinde ... plakalı taşıt hakkında u-net otomasyon çıktısının gönderildiği anlaşılmıştır.
Samsun C.Başsavcılığının 2016/17105 soruşturma sayılı dosyasında 2017/1477 iddaname numaralı iddianamenin ve 201725829 soruşturma no 2018/1463 iddianame no lu iddianamenin uyap sistemi üzerinden gönderildiği anlaşılmıştır.
Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesinin 28/06/2018 havale tarihli yazıları ekinde ... hakkında düzenlenen raporun gönderildiği anlaşılmıştır.
Ankara ATK tarafından 20/10/... havale tarihli ... hakkında düzenlenen raporun dosyamız arasına alındığı anlaşılmıştır.
İstanbul ATK 2.İhtisas Kurulu tarafından 03/10/... tarihli rapor düzenlendiği ve dosyamız arasına alındığı anlaşılmıştır.
Mahkememiz dosyasının aktüer bilirkişi ...' a tevdi edildiği, bilirkişi tarafından 02/06/2020 tarihli rapor düzenlendiği anlaşılmıştır.
Trabzon Vergi Dairesinin 01/07/2020 tarihli yazıları ekinde bilgi ve belgelerin gönderildiği anlaşılmıştır.
Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı Vergilendirme Müdürlüğünün 26/06/2020 tarihli yazıları ile bilgi verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememiz dosyasının doktor bilirkişi ...'ya tevdi edildiği, bilirkişi tarafından 22/09/... havale tarihli rapor ve 02/03/... havale tarihli ek rapor düzenlendiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından 13/04/2021 tarihli ıslah dilekçesi ibraz edildiği, 1.000,00 TL olan maddi tazminatın 123.828,10 TL artırılarak 124.828,10 TL olarak artırıldığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ:
Dava trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Eldeki dosyada davacının, davalılardan ... idaresindeki davalı ... Lastik İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti.'ne ait, davalı ... A.Ş. tarafından işletilen ... plakalı araçta yolcu olduğu sırada meydana gelen trafik kazası nedeni ile uğradığı maddi ve manevi zararın tazminini talep ettiği, maddi tazminat hakkındaki talebini 18/09/2018 tarihli beyan dilekçesi ile 200,00 TL'si tedavi, 800,00 TL'si işgücü kaybı olarak açıkladığı, toplam maddi tazminat miktarını bedel artırım dilekçesi ile artırdığı anlaşılmıştır. Davalılar ise davanın reddini istemişlerdir.
Maddi tazminat yönünden yapılan değerlendirme:
Dosyaya gelen ... nolu poliçenin incelenmesinde; ... plakalı aracın 01/07/2015 - 01/07/2016 tarihleri arasında davalı ... şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında kişi başına sakatlanma 290.000,00TL limit ile teminat altına alındığı, kazanın poliçe teminat tarihleri arasında meydana geldiği anlaşılmıştır.
Kaza tespit tutanağının incelenmesinde; ... plakalı aracın direksiyon hakimiyetini kaybedip sol ön kısmı ile orta refüj bordur taşlarına çarparak, çarpmanın etkisiyle orta refüje çıkıp yolun karşı şeridine geçerek su kanalına düşmesi neticesinde tek taraflı yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, "kazanın oluşumunda araç sürücüsü ...'un 56/1 (şerit izleme ve değiştirme kuralına uymama) kusurunu işlediğinin" belirtildiği görülmüştür.
Mezkur kaza sebebiyle açılan Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/703 Esas ve Samsun 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 2018/143 Esas sayılı dosyaları Uyap sisteminden dosyamız arasına istenmiş incelenmesinde; davalı ... hakkında iddianame hazırlandığı, dosyaların birleştirilmesine karar verildiği, alınan 18/03/2019 tarihli kusur raporunda davalı ...'un meydana gelen olayda tamamen kusurlu olduğunun belirlendiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce toplanan tüm deliller doğrultusunda, kusur tespiti için dosya Ankara Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesine gönderilmiş, kurumun mahkememizce denetlenen ve benimsenen 17/10/2018 tarihli raporunda özetle; davalı ...'un yönetimindeki ... plaka sayılı araç ile direksiyon hakimiyetini kaybederek kazanın meydana gelmesine sebebiyet verdiği, olayda davalı ...'un %100 oranında kusurlu olduğu, yolcu ...'ın kusursuz olduğu belirtilmiştir.
Rapor taraflara tebliğ edilmiş, rapora karşı itiraz edilmiş ise de kazanın oluşumundaki kusur durumunun kaza tespit tutanağıyla da uyumlu olduğu anlaşılmakla bilirkişi raporundaki şekliyle kabul edilmiştir.
Mahkememizce davacının maluliyetinin tespiti için, davacı ... Ondokuz Mayıs Üniversitesine sevk edilmiş, kaza nedeniyle geçici ve sürekli iş göremezlik yönünden aldırılan 18/06/2018 tarihli raporda; 23/06/2016 tarihinde meydana gelen trafik kazasına bağlı yaralanmasının Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması yönetmeliği hükümlerine göre %25 oranında özürlülük oranı olduğu mütala edildiği belirtilmiş, rapor taraflara tebliğ edilmiş, davalı ... vekili tarafından rapora karşı itiraz edilmiştir.
Rapora karşı itirazlar ve raporun yetersiz olduğu anlaşılmakla yeniden rapor aldırılmak üzere dosya İstanbul ATK'ya gönderilmiş, 03/10/2019 tarihli raporda; ... tarihinde meydana gelen trafik kazası sebebiyle ...'ın Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe göre kişinin tüm vücut engellilik oranının %25 olduğu, iyileşme süresinin olay tarihinden itibaren 9 aya kadar uzayabileceği belirtilmiştir.
Davacı ve davalı ...'un sosyal ve ekonomik durumu kolluk aracılığıyla tespit ettirilmiş, Sosyal Güvenlik Kurumundan davacıya kazaya ilişkin olarak rücuya tabi ödeme yapılıp yapılmadığının bilgisi sorulmuş, verilen 13/04/2017 tarihli cevabi yazıda davacıya rücuya tabi herhangi bir ödeme yapılmadığı belirtilmiştir.
Mahkememizce davacının sürekli ve geçici iş göremezlik zararının hesaplanması amacıyla dosyamız aktüer bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından hazırlanan 02/06/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının ... tarihinde geçirmiş olduğu trafik kazasında maruz kaldığı %25 oranındaki maluliyete bağlı zararının toplam 124.828,10- TL olarak hesaplandığı, bu zararın 11.994,47- TL'sinin geçici tam iş göremezlik zararı, 112.833,63- TL sinin ise sürekli maluliyete bağlı zararı olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce tedavi giderine ilişkin talep çerçevesinde 21/09/2020 tarihli bilirkişi raporu aldırılmış, raporda özetle; 3 fatura ile toplam 4.130,00 TL'lik tutarın SGK tarafından karşılanması gerektiği, bunlarına dışında kalan faturalar ile toplam 235,99 TL'nin davalı sigorta şirketi tarafından karşılanması gerektiği belirtilmiştir.
Davacı vekili 13/04/2021 tarihli dilekçesi ile tedavi gideri, sürekli ve geçici işgöremezlik zararı ayrımı yapmadan maddi tazminat talebini 124.828,10 TL'ye ıslah ettiğini bildirmiş, harçlarını ikmal etmiştir.
Mahkememizce denetlenen ve benimsenen 02/06/2020 tarihli aktüer bilirkişi raporu ve kusura ilişkin raporlar, sigorta poliçeleri ve dosyada yer alan diğer bilgi ve belgeler dikkate alındığında, maddi tazminat isteminin davacının kaza sonucunda yaralanması sebebi ile iş göremezlik zararına ilişkin olduğu, davacı ...'ın kaza sebebiyle 9 ay süreyle geçici işgöremezliği ve %25 oranında kısmi sürekli iş göremezliğinin bulunduğu hususunun bilirkişi raporu ile tespit edildiği, kazanın meydana gelmesinde davacının kusursuz olduğu esas alınarak, bakiye ömür TRH 2010 yaşam tablosuna göre tespit edilmek suretiyle davacının geçici ve sürekli iş göremezlik zararlarının doğru hesaplandığı kabul edilerek raporda yapılan hesaplamalar ve davacının talebi gibi maddi tazminat isteminin kabulü ile 200,00 TL tedavi gideri, 11.994,47 TL'si geçici, 112.833,63 TL'si sürekle işgöremezlik zararı olmak üzere toplam 124.828,10 TL üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Somut olayda, dosya kapsamındaki poliçelerden anlaşıldığı üzere, davacının yolcu olarak bulunduğu ... plakalı otobüsün, kaza tarihini kapsayacak şekilde; davalı ... A.Ş.'ne Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS), ihbar olunan ... Sigorta AŞ'ne ise 313242415 nolu 01/07/2015 - 01/07/2016 tarihli Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta (ZKTMSS) poliçesi ile sigortalı olduğu anlaşılmıştır.
ZMSS, motorlu bir aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde o aracı işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitlerle sigortalamaktadır. Başka bir anlatımla, bu sigortayla işletenin KTK’nun 85/1. maddesinde hükme bağlanan sorumluluğu sigorta örtüsüne alınmaktadır.
Ayrıca 4925 sayılı KTK’nun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu yasanın 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar. Anılan yasanın 19/son ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.8. maddeleri hükümlerine göre meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Ancak, bu sigortanın hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına ve varsa İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasına başvurulur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu, yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı (ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı) bakımından müştereken ve müteselsilen sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir.
Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası ise sıralı sorumluluk sistemine dahil bulunmayıp bir meblağ sigortası olması itibariyle, yaralanma halinde, yapılan tedavi giderleri bakımından buna ilişkin limiti geçmemek üzere ve yapılan harcama kadar nispi; sürekli sakatlık halinde ise, sakat kalma oranı ve sakatlığın derecesine göre limitin belli oranı olmak üzere, sigorta bedelini ödemekle yükümlüdür.
Buna göre, kaza sonucu meydana gelecek zararlar öncelikle Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortasından karşılanmalı, sigorta limiti üstünde olup da karşılanmayan zararlar var ise Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası tarafından ödenmelidir. Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasının sorumluluğu ise yukarıda açıklandığı şekildedir (Bkz. Yarg. 17. HD'nin ... gün ve 2016/12652 E ve 2017/3297 K; Yarg. 17. HD'nin 20/04/2016 gün ve 2014/17369 E ve 2016/5027 K sayılı kararları).
Yapılan incelemede; davacının da içinde bulunduğu ... plaka sayılı aracın ... tarihinde karıştığı bir trafik kazasında davacının yaralandığı, kaza tarihinde davaya konu aracın Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası bulunması ve maluliyet zararının teminat limiti içerisinde kalması sebebi ile ZMMS sigortacısı olan davalı ... A.Ş. yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı ... A.Ş. tarafından her ne kadar davaya konu otobüsün kiralanmış olduğu, bu nedenle meydana gelen kazadan sorumluluğu bulunmadığı iddiası ileri sürülmüş ise de; KTK'nun 85. maddesinin "motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar" düzenlemesi gereği davalılar ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti.'nın müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları kabul edilmiştir.
Davalı ... tarafından sunulan cevap dilekçesinde her ne kadar emniyet kemeri takılmadığından bahisle müterafik kusur indirimi talep edilmiş ise de, davacının ceza yargılaması sırasında alınan ifadesinde koltuğundan düştüğü şeklinde bir beyanının olmaması, dosya içerisindeki belgelerde emniyet kemeri takmadığı hususunun anlaşılamamış olması, kazanın meydana gelmesinde veya zararın artmasında bir etkisinin bulunmadığının anlaşılması sebebi ile tazminat tutarında mütferafik kusur indirimi yapılmamıştır.
Açıklanan nedenlerle davalı ... Şirketi yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden ise ... kaza tarihinden itibaren işleyecek, kazaya karıyan aracın ticari araç olması sebebi ile, avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Manevi tazminat yönünden yapılan değerlendirme:
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 90'ıncı maddesinde Maddi tazminatın biçimi ve kapsamı ile manevi tazminat konularında Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanacağı düzenlenmiştir.(2918 s KTK 90)
Hakim, manevi tazminat miktarını özel durumları göz önünde tutarak adalete uygun olarak belirler. Manevi tazminat, zarara uğrayan da, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir.
Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
22/06/1966 tarih 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı'nın gerekçesi nazara alınarak dosyanın özelleştirilmesi gerekmektedir. Buna göre somut olayda özellikle davalı ...'un kusuru tazminatın tayininde en önemli etken olarak değerlendirilmiştir. ... tarihinde meydana gelen kazada davalı şoför ...'un %100 oranında kusurlu olması, tarafların ekonomik sosyal durumları ve davacının maluliyet oranı nazara alınmış, manevi tazminatın zenginleşmeye yol açacak nitelikte olmaması değerlendirilerek talep miktarının fazla olduğu anlaşılmıştır. Ancak meydana gelen zarar sebebiyle duyulan acı, elem, kederin bir nebze de olsa giderilmesine yönelik olarak tarafların ekonomik sosyal durumlarıyla, kaza tarihindeki paranın alım gücüyle, ülkenin ekonomik gerçekleriyle manevi tazminatın niteliğiyle ve kusur durumuyla uyumlu olacak şekilde manevi tazminata hükmetmek gerektiğinden ve davacı ...'ın %25 oranında malul kalacak şekilde yaralanması sebebiyle manevi tazminat talep edebileceği kanaatine varılarak talebin kısmen kabulü ile davacı için 25.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti'den ... kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Maddi Tazminat davası hakkında olmak üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1-124.828,10 TL maddi tazminatın davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti'den ... olan kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ...'a verilmesine,
2-Davalı ... A.Ş hakkındaki davanın REDDİNE,
3-Maddi tazminat yönünden davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 15.808,67 TL vekalet ücretinin davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-Maddi tazminat yönünden davalı ... A.Ş kendisini vekille temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT'nin 7/2.maddesince hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... A.Ş vekiline verilmesine,
B-Manevi Tazminat davası hakkında olmak üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-25.000-TL'nin kaza tarihi olan ... tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ...'a verilmesine,
2-Fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
3-Manevi tazminat yönünden kabul edilen miktar üzerinden davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT'nce hesaplanan 4.080,00- TL vekalet ücretinin davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-Manevi tazminat yönünden reddedilen miktar üzerinden davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT'nin 13/3 maddesince hesaplanan 4.080,00- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Alınması gereken 10.234,75- TL harçtan 344,97- TL peşin harç ile 422,95- TL ıslah harcı olmak üzere toplam 767,92- TL harcın mahsubu ile bakiye 9.466,83- TL harcın davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti'den müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı tarafça yapılan 344,97- TL peşin harç, 31,40- TL başvuru harcı, 422,95- TL ıslah harcı, 314,50- TL ATK rapor ücreti, 687,00- TL ATK rapor ücreti, 900,00- TL bilirkişi ücreti ve 1.177,90- TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam; 378,72,00 TL yargılama giderinin davalılar ..., ... A.Ş. ve ... Lastik İnş. Turz. Tic. Ltd. Şti'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine.
8-Kullanılmayan gider avansın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine.
Dair, davacı vekili ile davalı ... vekilinin yüzüne karşı diğer davalılar vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Samsun Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usülen anlatıldı.
...
Katip ...
¸
Hakim ...
¸
