MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, ... ili ... İlçesi ... köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 140 parsel, 103 ada 72 ve 73 parseller ile 104 ada 11 parsel sayılı sırasıyla 20.546,37 metrekare, 2.819,34 metrekare, 3.035,04 metrekare ve 11.764,71 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, tapu kaydına dayanılarak, davalıların murisleri adına tescil edilmiştir. Davacı Hazine çekişmeli taşınmazların sınırında orman bulunduğunu ve tespite esas tapu kaydının miktar fazlasının zilyetlikle kazanılamayacağına dayanarak miktar fazlası kısım hakkında tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Orman idaresi taşınmazların ormana sınır bulunmaları nedeniyle miktar fazlası kısımların tapusunun iptali ve orman vasfıyla Hazine adına tescili talebiyle asli müdahalede bulunmuştur. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne 101 ada 140 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisinin 04.01.2016 tarihli raporuna ekli krokide ""a"" harfi ile gösterilen 827,16 metrekarelik kısmına ilişkin tapunun iptali ile orman vasfı ile ... adına tesciline, fazlaya ilişkin talebin ve 103 ada 72 ve 73 parseller ile 104 ada 11 parsele ilişkin davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı Hazine vekili ve asli müdahil Orman İdaresi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-103 ada 72 ve 103 ada 73 parsellere yönelik temyiz itirazları bakımından; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan 103 ada 72 ve 103 ada 73 parsellere ilişkin hükmün ONANMASINA
2-101 ada 140 parselin reddedilen kısmı ve 104 ada 11 parsele yönelik temyiz itirazları bakımından; Mahkemece tespite dayanak tapuların miktar fazlasının orman sayılmayan yerlerden olduğu ve zilyetlikle kazanma koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de 1933 yılında oluşan dayanak tapunun üç yönünün orman okuduğu, temyize konu taşınmazların 1965 yılında seri bazda yapılıp kesinleşen orman kadastrosunda tahdit dışında olup batı yönünden tahdide sınır olması nedeniyle bu sınır sabit hale gelse dahi doğu ve güney yönü değişebilir nitelikte sınırlı olduğundan tapunun miktarı ile geçerli olduğu ve Hazinenin davasının da miktar fazlasına yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Miktar fazlası kısma ilişkin olarak orman araştırması ve zilyetliğin hangi tarihte başladığı, öncesinin ne olduğu ve imar-ihya edilip edilmediği, edilmiş ise ihyanın tamamlandığı tarih ile kadastro tespit tutanağının düzenlendiği tarih arasında iktisap süresinin dolup dolmadığı, buna göre davacı taraf yararına 3402 sayılı Kanun"un 14. ve 17. madde koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarında yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmak için yeterli bulunmamaktadır. Ayrıca orman bilirkişi raporunda incelendiği bahsedilen hava fotoğrafları rapor ekinde gösterilmediğinden denetlemeye de elverişli değildir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarının tamamı ile varsa amenajman planı ve komşu parsellere ait kadastro tutanakları, tutanaklar kesinleşmiş ise tapu kayıt örnekleri ve tapu kayıtları mahkeme kararı sonucu oluşmuş ise mahkeme karar örnekleri ilgili yerlerden getirtilip, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç kişilik orman mühendisi bilirkişi/bilirkişi kurulu, üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi/bilirkişi kurulu, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte getirtilen belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasalar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyedlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak)denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmaz, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarının belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalıdır.
Ayrıca keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmalı; dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; yerel bilirkişiler ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 3.7.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.04.2021 gününde oy birliği ile karar verildi.