15. Hukuk Dairesi 2015/3674 E. , 2015/4742 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :16.01.2015
Numarası :2015/48-2015/19
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan imalâtların ayıplı olduğundan bahisle bedellerinin tahsili istemiyle başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkin olup mahkemece davanın görevsizlik nedeniyle reddine dair verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; “davacı tarafça sözleşme şartlarına aykırı şekilde yapılan işten kaynaklanan zararının tazmini için başlatılan icra takibine itirazın iptalini talep etmekte olup, uyuşmazlık her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgilidir. 6102 sayılı TTK"nın 4/1 maddesinde her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davalarının ticaret mahkemelerinde görüleceğinin hüküm altına alındığı, davanın mahkemenin görev alanı dışında olduğu, görev hususunun dava şartı olup mahkemelerce yargılamanın her aşamasında re"sen gözetileceğinden” bahisle görevsizlik kararı verilmiştir.
Uyuşmazlık, tarafların tacir ve davanın ticari dava olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Eldeki dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden sonra, 15.1.2015 tarihinde açılmış olup, davanın ticari niteliğinin ve bu bağlamda görevli mahkemenin belirlenmesinde bu kanunla getirilen düzenlemelerin değerlendirilmesi gerekir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 4. maddesine göre, bir davanın ticari dava sayılması için ya uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya asliye ticaret mahkemesinin bakacağı yönünde düzenleme olması gerekir. Örneğin, ödünç para verme işlemlerine ilişkin uyuşmazlıklar Türk Ticaret Kanunu"nun 4. maddesi uyarınca, iflas davaları ise 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu"nun 154 vd. maddeleri hükmünce ticari dava sayılır. Buna karşılık Türk Ticaret Kanunu"nun 4. maddesi uyarınca, tarafların tacir olup olmamasına bakılmaksızın ticari dava sayılan havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıklardan doğan davalar herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmiyorsa, ticari dava vasfını kaybedecektir. Yine, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira, Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hâl böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
6335 sayılı Kanun"un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 5. maddesi uyarınca ticari davalar asliye ticaret mahkemelerince görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı düzenleme gereğince, asliye ticaret mahkemeleri ile diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu"ndan ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 6335 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki halinden farklı olarak iş bölümü ilişkisi değil, görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu"nun 1. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce ve temyiz incelemesi aşamasında Yargıtayca re"sen incelenir. Bu kuralın tek istisnası, 6335 sayılı Kanun"un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 5/4. maddesinde düzenlenmiş olup, buna göre, yargı çevresinde ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemeleri"ne açılan davalarda görev kuralına dayanılmamış olması görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyecektir.
Bu durumda, mahkemece yapılacak iş, tarafların tacir olup olmadığının araştırılarak esnaf olup olmadıklarının da değerlendirilmek suretiyle az yukarıda açıklanan hususlar da gözetilerek görev hususunun saptanması, tarafların sıfatına ve uyuşmazlığın niteliğine göre, ticari iş olmadığının anlaşılması halinde işin esasının incelenmesinden ibarettir.
Eksik incelemeye dayalı olarak görevsizlik kararı verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 02.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
