11. Hukuk Dairesi 2018/2459 E. , 2018/6906 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 26/04/2016 tarih ve 2015/289-2016/179 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline gönderilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra gönderildiği anlaşılmakla,
duruşma için belirlenen 06.11.2018 günü tebligata rağmen gelen olmadığı yoklama ile anlaşıldı, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı ile müvekkilinin ..."da bulunan mermer fabrikasında önce ortak olarak çalıştıklarını, daha sonra ... Mermer Ltd. Şti"ne ait ... Ltd. Şti"ne ait işletme ve fabrikayı davalıya satmak için anlaştıklarını, davacının hisselerinin toplam 88.000 USD karşılığı davalıya satma konusunda tarafların anlaştıklarını, davalının bu bedeli ..., ... Şubesi 30/06/2001 tarih 40.000 USD bedelli ve 30.12.2001 tarih 48.000 USD bedelli çekler ile ödediğini, çekleri alan müvekkilinin hisselerini davalıya ... 4.Noterliği"nde düzenlenen hisse devir sözleşmesi ile 31.10.2000 tarihinde devir ettiğini, daha az harç ödemek için devir bedelinin 125 TL gösterilmesini davalının söylediğini, müvekkilinin de ödemelerini çek ile aldığı için devir bedelinin düşük gösterildiği sözleşmeyi imzalamakta sakınca görmediğini, davalının verdiği çeklerin ödeme günü geldiğinde ödemediğini, aleyhine yapılan takibin de sonuç vermediğini, davalının devir aldığı işletmeyi bir başka şahsa sattığını, müvekkilinin yanında diğer hissedarların da alacaklarını alamadıklarını ve dava açtıklarını, davalının bedelini ödemeden şirketin hisselerini devir alarak işletmeyi ele geçirdiğini ve yüksek bedelle de başka şahıslara devir ederek ayrıca kâr elde ettiğini ileri sürerek 121.440,00 TL alacağın ticari reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, tarafların dava dışı ... Mermer Sanayi Ltd. Şti.de ortak olduklarını ve davacının bu şirketteki payını müvekkiline devir ettiğini, ancak, iddianın aksine ... İth. ve İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve bu şirkete ait işletme ve fabrikanın, ... Mermer Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti"ne ait olduğunun doğru olmadığını, davacının, hissesini alacak konusu edilen çekler karşılığında değil nakden ve peşinen alarak müvekkiline devrettiğini, noter senetlerinin sahteliğinin ispat edilinceye kadar kesin delil teşkil edeceğini, söz konusu şirketin payının devri tarihinde şirket pasifinin aktifinden daha çok olduğunu ve şirketin tüm mal varlığının 16.000,00 TL civarında olduğunu, sunulan 01.01.2000 - 31.12.2000 dönemi ayrıntılı işletme bilançosu ile bu durumun sabit olduğunu, davacının iddia ettiği gibi böyle bir
şirketin cüzi bir payının 88.000 USD bedelle devrinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, çeklerin zamanaşımına uğradığını, davacının hiçbir hüküm ifade etmeyen çeklerin elinde sebepsiz olarak bulunduğunu bildiği için bu güne kadar beklediğini ve zamanaşımından sonra alacak iddiasında bulunduğunu, davacının hissesini devrettiği şirketin hiçbir zaman gayrimenkulünün bulunmadığının tapu kayıtları ile sabit olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre; noterde düzenlenen limited şirket hisse devir sözleşmesi ile dava dışı ... Mermer San. Tic. Ltd. Şti."nde bulunan 5 adet hissenin davacı tarafından davalıya devredildiği, sözleşmede devir bedelinin 125,00 TL gösterildiği ve bedelin haricen, nakden davacıya ödendiğinin belirtildiği, davacı vekilinin taraflar arasındaki şifai sözleşme ile hisse devir bedelinin 88.000 USD olarak kararlaştırıldığını, bu nedenle davalının 88.000 USD tutarında iki adet çek verdiğini, sonrasında noterde devir sözleşmesi imzalandığını, çek bedellerinin davalı tarafından ödenmediğini iddia ettiği ve yazılı delil başlangıcı niteliğinde bulunan iki adet çek örneğini sunduğu, yapılan incelemeye göre devredilen toplam 5 hissenin gerçek değerinin 1.957,36 TL olduğu, hisse devir sözleşmesi ile 125,00 TL"lik bedelin peşin olarak ödendiğinin sabit olduğu, bu nedenle hisselerin gerçek değerinden peşin ödenen 125,00 TL"nin mahsubunun gerektiği gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, 1.832,36 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, limited şirket hisse devir sözleşmesine dayalı alacağın tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin ilk karar Dairemizce “...mahkemece, davalı asil isticvap edilerek yazılı delil başlangıcı niteliğinde olan iki adet çeki hangi hukuki nedene dayalı olarak keşide ettiğini açıklattırması, dava dışı ... Mermer Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti’ne ait bilançolar celbedilerek devir tarihindeki şirket bilançosunda gösterilen şirkete ait varlıkların gerçek değerlerinin tespit ettirilerek gerçek değerlere göre davalıya devredilen hisselerin bedelinin bulunması ve sonucuna göre davacının hisse devrinden doğan alacağının belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesinin doğru görülmediği...” gerekçesiyle mahkeme hükmü bozulmuştur. Mahkemece, Dairemiz bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş, davalı asil isticvap edilmiş, ardından bilirkişi incelemesi yapılarak yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı dava konusu çeklerin ortağı olduğu limited şirket hisselerinin devri karşılığı düzenlendiğini iddia etmesine karşın davalı isticvabıyla birlikte davaya konu çeklerin şirkete ait fabrika binası ve arsasını almak için verdiğini, ancak arsa ve fabrikanın kendisine devredilmediğini bildirmiştir.
Mahkemece hükme dayanak alınan ek bilirkişi raporunda dava dışı şirketin devir tarihindeki bilançosunda kayıtlı varlıkların bilançoda gösterilen değerleri üzerinden hesaplama yapılarak devredilen hisselerin değeri belirlenmiştir. Bilirkişi raporundaki hesaplamanın bilançoda gösterilen değerler üzerinden yapılması sonucu bulunan değer, defter değeri olup, bu bedelin devir tarihindeki bilançoda yer alan varlık ve değerlerin gerçek değerleri olan piyasa veya rayiç değerleri yansıtıp yansıtmadığı belli değildir. Şirket aktifinde yer alan varlık ve hakların defter kayıtlarında gösterilen değerlerinin çoğu zaman gerçek değeri yansıtmaması nedeniyle sadece bilanço değerleri üzerinden hesaplama yapılarak değer belirlemesi yapmak adaletsiz sonuçlar doğurabilir. Esasen bozma ilamında da devir tarihindeki gerçek değerin araştırılması istenilmiştir. Dolayısıyla mahkemece devir tarihindeki şirket bilançosunda gösterilen şirkete ait varlıkların gerçek değerlerine göre değil, bilançoda yazılı değerler üzerinden hesaplama yapılarak devredilen hisselerin değerinin belirlenmesi yerinde olmadığı gibi benzer nitelikteki ... tarafından davalı ... aleyhine limited şirket hisse devir sözleşmesinden doğan alacağın tahsili amacıyla
girişilen icra takibine itirazın iptali davasında alınan bilirkişi raporlarındaki belirlemeler, dosya içeriği ile bu dosyadaki deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle inceleme yapılarak iddia ve savunmalara göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması da doğru olmamış, kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 08/11/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.