Danıştay Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2014/5890 Esas 2015/9353 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No :

Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
Vekili :
İsteğin Özeti : … Mahkemesince verilen … günlü, E: …; K: … sayılı kararın; dilekçede yazılı nedenlerle, temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Cevabın Özeti : İstemin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi :
Düşüncesi :İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava, ... İli, ...Belediye Başkan yardımcısı olarak görev yapan davacının, .... Müdürü olarak atanmasına ilişkin 1.7.2013 tarih ve 574 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince verilen … günlü, E: …; K: … sayılı kararla; belediyelerin yönetimi konusunda belediye başkanlarına verilen görev, yetki ve sorumluluklar göz önüne alındığında, belediye başkanının kendisine çok yakın, gerektiğinde onun yetkilerini devralan ve onun adına hareket eden belediye başkan yardımcılarını atama konusunda geniş takdir yetkisinin bulunduğu, olayda, davalı Belediyede .... olarak görev yapmakta iken bu görevinden alınan … adlı kişinin görevden almaya karşı açtığı dava sonucunda, işlemin iptali yolunda verilen kararın uygulanması amacıyla, Belediye Başkanınca takdir yetkisine dayanılarak, davacının başkan yardımcılığı görevinden alınarak ...müdürü olarak atanmasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76. maddesinin birinci fıkrasında, kurumların, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilecekleri öngörülmüştür.
Anılan maddeyle idarelere kamu görevlilerinin naklen atanmaları konusunda takdir yetkisi tanınmış ise de, bu yetkinin kullanımı kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olup, bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu İdare Hukuku'nun bilinen ilkelerindendir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28. maddesinin 1. fıkrasında da "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre, İdare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde, kararın İdareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez" hükmü yer almıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, 10.4.2009 tarih ve 511 sayılı işlemle davalı İdare bünyesine başkan yardımcısı olarak atandığı; söz konusu atamanın hatalı olduğu gerekçesiyle 15.7.2010 tarihinde görevine son verilerek, .... Müdürü kadrosuna atamasının gerçekleştirildiği; anılan göreve devam etmekte iken, 19.8.2010 tarih ve 86 sayılı işlemle yeniden başkan yardımcılığı kadrosuna atandığı; 01.7.2013 tarih ve 574 sayılı işlemle belediye .... alınarak .... müdürü olarak atanması üzerine de, bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bir idari işlemin yargı kararıyla iptal edilmesi halinde, söz konusu kararın, dava konusu işlemin tesis edilmesi sırasında unsurlarında bulunan sakatlıkları saptadığı, işlemi yapıldığı andan başlayarak ortadan kaldırdığı; bu özelliği nedeniyle geriye dönük sonuçlar doğurduğu; başka bir anlatımla, işlemin tesis edildiği tarihten önceki hukuki durumun geçerliğini sağladığı idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.
İdare, iptal kararının amaç ve kapsamına göre yeni bir işlem ya da işlemler yapmak, iptal edilen idari işlemden doğan tüm sonuçları ortadan kaldırmak, (idari işlemin hiç yapılmamış sayılması ilkesinin gereği olarak) önceki hukuki durumun geçerliğini sağlamakla yükümlüdür.
Davalı İdare tarafından; 5.4.2004 tarih ve 144 sayılı işlemle belediye başkanlığı görevinden alınan … 'ün anılan işleme karşı açtığı davada, .... İdare Mahkemesince, Danıştay Beşinci Dairesinin 19.2.2008 gün ve E:2007/5603, K:2008/880 sayılı bozma kararına uyularak verilen .. tarih ve E: ...; K:... sayılı iptal kararının kesinleşmesi ve yine … 'ün mazeretsiz ve kesintisiz olarak 10 gün göreve gelmeme eylemi nedeniyle, 657 sayılı Kanunun 94.maddesi uyarınca müstafi sayılması yolundaki 9.3.2007 tarihli işlemin iptali istemiyle açtığı davada; … İdare Mahkemesince, Danıştay Onikinci Dairesinin 19.10.2011 gün ve E:2011/1670, K:2011/5019 sayılı bozma kararına uyularak verilen 14.2.2012 tarih ve E:2011/1533; K:2012/132 sayılı iptali kararı üzerine; .... görevine iade edilmesi gerekliliğinin bulunmasına karşın, .... kadrosunun dolu olması nedeniyle davacının .... görevinden alındığı belirtilmiştir. Bir başka deyişle, İdare, yargı kararının uygulanması amacıyla davacıyı belediye ... görevinden alarak, ...müdürlüğüne atamıştır.
Olayda, yargı kararı uyarınca … 'ün görevine iade edilmesi zorunluluğu bulunmasına karşın, ... kadrosunun dolu olması nedeniyle dava konusu atama işleminin tesis edildiği de gözönüne alındığında; … ün görevden alınması üzerine öncelikle … yerine, ... atanan kişinin görevden alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Buna göre; İdare Mahkemesince, … 'ün 05.4.2004 tarih ve 144 sayılı işlemle görevden alınması üzerine yerine atanan belediye başkan yardımcısının bulunup bulunmadığı; … 'ün yerine atanan kişi bulunuyorsa, davalı İdarede halen görev yapan belediye başkan yardımcıları arasında söz konusu kişinin (… 'ün yerine atanan kişi) bulunup bulunmadığının araştırılması suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu davanın reddine karar verilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; davacının temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E: …; K: … sayılı kararın; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına; aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 23.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.