Nitelikli hırsızlık ve konut dokunulmazlığını ihlâl suçlarından şüpheliler ... ve ... haklarında yapılan soruşturma evresi sonucunda, Batman Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 06/11/2018 tarihli ve 2018/15163 soruşturma, 2018/4614 esas, 2018/3253 sayılı iddianamenin iadesine dair Batman 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 26/11/2018 tarihli ve 2018/523 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Batman 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 18/01/2019 tarihli ve 2018/851 değişik iş sayılı karar aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığınca verilen 19/03/2019 gün ve 94660652-105-72-2424-2019-Kyb sayılı kanun yararına bozma talebine dayanılarak dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 29/03/2019 gün ve 2019/31482 sayılı tebliğnamesiyle dairemize gönderilmekle okundu.
Kanun yararına bozma isteyen tebliğnamede;
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 15/12/2017 tarihli ve 2017/19261 esas, 2017/28180 karar sayılı ilâmında yer alan, "...5271 sayılı CMK"nın 38/A maddesi ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin UYAP’ın kullanılmasına ilişkin 5, 108, 119 ve 140. maddeleri değerlendirilerek yapılan incelemede, CMK"nın 174/1. maddesinde öngörülen onbeş günlük yasal süreden sonra iddianamenin .. tarihinde iade edildiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, CMK"nın 174. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş günlük süre sonunda iade edilmeyen iddianamenin kabul edilmiş sayılacağı gözetilmeden..." şeklinde yer alan açıklamalar ile,
5271 sayılı CMK"nın elektronik işlemler başlıklı 38/A maddesinde yer alan,"(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır. (2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir. (3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir. (4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez. (5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.(9)Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter. (11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir" şeklindeki düzenleme ile,
5271 sayılı Kanunu’nun 174. maddesinde yer alan, "(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle; a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen, b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen, c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen, İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir. (2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez. (3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır. (4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez. (5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir." şeklindeki düzenlemeler göz önüne alınarak yapılan incelemede;
Somut olayda, Batman Cumhuriyet Başsavcılığınca söz konusu iddianamenin 08/11/2018 tarihinde UYAP sisteminden düzenlenerek mahkemesine tevdii edilmesi sonrası dosya içerisinde bulunan safahat kaydından da anlaşılacağı üzere, mahkemece yasal süre geçtikten sonra 26/11/2018 tarihinde iddianamenin iadesi imza ve onay yapılmak suretiyle Batman Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozma talebine dayanılarak ihbar olunmuştur.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Bölge adliye mahkemesi başkanlığı, başkanlar kurulu, daireleri, Cumhuriyet başsavcılığı ve adalet komisyonu ile adlî yargı ilk derece mahkemesi, hâkimliği, Cumhuriyet başsavcılığı ve adalet komisyonu ile müdürlüklerde tutulacak kayıtlar, kartonlar, yapılacak idarî işlemler, yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesi ve bu işlemlerde UYAP’ın kullanılmasına dair usul ve esasları kapsayan Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin iddianamenin değerlendirilmesi kaydı başlıklı 140. maddesi "(1) İddianame ve soruşturma evrakının UYAP’tan mahkemeye gönderildiği tarihten başlayıp, mahkemece kabul veya iadesine karar verildiği tarihe kadar geçen sürecin safahatının işlendiği kayıttır. (2) Bu kayıt; sıra numarası, Cumhuriyet başsavcılığı iddianame ve esas numarası, mahkeme esas numarası, soruşturma evrakının geldiği tarih, kabul veya iade karar tarihi, iade kararına karşı itiraz işlemleri, iade hâlinde Cumhuriyet başsavcılığına tevdi tarihi ile düşünceler sütunlarından oluşur. (3) Mahkemenin iade veya kabul kararı bu kayda işlenir. Cumhuriyet savcısı bu kayıt üzerinden iddianamenin iadesi kararına itiraz edebilir. " şeklinde düzenlenmiştir.
İncelenen dosyada; hırsızlık suçundan şüpheliler ... ve ... hakkında yapılan soruşturma sonucunda, 2018/15163 soruşturma sayılı dosya üzerinden Cumhuriyet savcısı tarafından 06/11/2018 tarihinde iddianame tanzim edildiği, UYAP üzerinden yapılan kontrolde, iddianamenin Cumhuriyet savcısı tarafından 06/11/2018 tarihinde saat 11:50:26"da elektronik imza ile imzalandığı, dosya içerisinde anılan iddianamenin Cumhuriyet başsavcısı yahut Cumhuriyet başsavcı vekili tarafından iade edildiğine dair bilginin yer almadığı, nitekim dosya içerisinde yer alan safahat bilgilerinin yer aldığı kayda göre iddianamenin 08/11/2018 tarihinde Cumhuriyet başsavcı vekili tarafından onaylandığı, iddianamenin ve eklerinin onaylanma tarihinden daha sonra mahkemeye ulaştırıldığına dair bilgi veya belgenin de dosyada yer almadığı, Batman 2. Asliye Ceza Mahkemesince 26/11/2018 tarihli ve 2018/523 değerlendirme sayılı karar ile iddianamenin iadesine karar verildiği ve kararın hâkim tarafından elektronik imza ile imzalanarak havale edildiği tarihin ise 27/11/2018 tarihi olduğunun UYAP kayıtları üzerinden yapılan incelemede tespit edildiği; iddianamenin iadesine ilişkin karara, cumhuriyet savcısı tarafından 28/11/2018 tarihinde UYAP ortamında hazırlanan ve aynı tarihte elektronik imza ile imzalanan dilekçeyle itiraz edildiği, mercii Batman 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 18/01/2019 tarihli ve 2018/851 D. iş sayılı kesin nitelikteki kararıyla itirazın reddedildiği; böylece hırsızlık suçundan şüpheliler ... ve ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonucunda, Batman Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 06/11/2018 tarihli ve 2018/15163 soruşturma, 2018/4614 esas, 2018/3253 sayılı iddianamenin, Batman 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2018/523 sayılı kararıyla, CMK"nın 174/1. maddesinde öngörülen onbeş günlük yasal süreden sonra 27/11/2018 tarihinde iade edildiği anlaşılmakla; 5271 sayılı CMK"nın 174. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş günlük süre sonunda iade edilmeyen iddianamenin kabul edilmiş sayılacağı gözetilmeden, anılan iddianamenin iadesi kararına karşı Cumhuriyet savcısı tarafından yapılan itirazın kabulü yerine, reddine karar verilmesi sebebiyle kanun yararına bozma istemi yerinde görüldüğünden (BATMAN) 3. Ağır Ceza Mahkemesinden kesin olarak verilen 18.01.2019 tarihli ve 2018/851 D. İş sayılı kararın 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca BOZULMASINA, sonraki işlemlerin itiraz merciince yerine getirilmesine, 06/05/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.