MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İli ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında, irsen intikal, satış ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle ... ve ... Köyü Tüzel Kişiliğine karşı dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, fen bilirkişilerinin raporlarına ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 14.916,90 metrekarelik kısmın davacı adına tapuya tesciline, (B) ile gösterilen kısım hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve (C) ile gösterilen kısmın ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan taşınmazla ilgili olarak 4721 sayılı TMK"nın 713/1. maddesi gereğince açılan tescil davası olup, mahkemece temyize konu, fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 14.916,90 metrekarelik taşınmaz bölümü üzerinde davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiştir. Ancak, taşınmazın niteliğinin belirlenmesi yönünden dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin hava fotoğraflarının incelenmesi gerekli olduğu halde sadece 1985 ve 1999 tarihli hava fotoğrafları getirtilmiş, bu fotoğrafların incelendiği rapor ekine tek hava fotoğrafı eklenmiş olduğu gibi; mahkemece, taşınmazın niteliğinin ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin belirlenmesi bakımından dava tarihine en yakın ve en uzak tarihli uydu fotoğrafı ya da ortofoto incelemesinden de yararlanılmamıştır. Ayrıca çekişmeli taşınmazın işaretlendiği hava fotoğrafında, taşınmazın bir kısmı yeşil bir kısmı beyaz renkli göründüğü halde raporda bu farklılığın nedenleri açıklanmamış ve çekişmeli taşınmazın niteliğinin ne olduğu, öncesinin imar-ihyayı gerektiren yerlerden olup olmadığı, imar planı kapsamına alınıp alınmadığı ve alınmış ise imar planının kesinleşip kesinleşmediği araştırılmadan, eksik inceleme ile hüküm kurulmuştur. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonucu ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, taşınmazın imar planı kapsamında olup olmadığı, imar planı kapsamında ise imar planının onay ve kesinleşme tarihleri ilgili belediye başkanlığından sorulmak suretiyle saptanmalı ve imar planının bir örneği dosya arasına getirtilmeli ve imar planı dava tarihinden önce kesinleşmiş ise bu tarihten, aksi halde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının farklı dönemlerde çekilmiş en az üç tanesi tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Komutanlığından dosya arasına celp edilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, ziraatçi bilirkişi, jeoloji mühendisi bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanları arasında çelişki ortaya çıkması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle bu çelişkiler giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmak suretiyle, dava konusu taşınmazın sınırını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, dava konusu taşınmazın konumunu hava fotoğrafları üzerinde göstermesi istenmeli; fen bilirkişisine, keşfi izlemeye ve denetlemeye elverişli ayrıntılı harita ve rapor düzenlettirilmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmaz bölümünün toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeoloji bilirkişisinden ise, çekişmeli taşınmazın baraj etkisi altında olup olmadığı, barajdan ne şekilde ayrıldığı ve taban suyu seviyesinin ne olduğu hususlarında rapor düzenlemesi istenmeli; çekişmeli taşınmazın imar planı kapsamında olduğunun anlaşılması halinde imar planının onay tarihinden önce, aksi halde dava tarihinden önce 3402 sayılı Yasa"nın 14. ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkeme bu hususlar göz ardı edilerek, eksik araştırma ve incelemeyle hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden, kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.