Mahkemesi :Rize 1. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :13.01.2015
Numarası :2013/55-2015/7

Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, fiyat farkı, imalât, işçilik, malzeme ve nakliye bedelleri ile manevi tazminatın tahsili istemleriyle açılmış olup, mahkemece ıslah da dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesi artık mümkün olmamasına göre yerinde bulunmayan davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında 04.02.2002 tarihinde Rize-Çayeli-E.. K... içmesuyu inşaatı ile ilgili sözleşme imzalanmıştır. Mahkemece yapılan ilk yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne dair verilen karar Dairemizin 15.10.2012 tarih ve 2012/3320 Esas, 2012/6454 Karar sayılı ilâmı ile bozulmuş ve bozma kararına uyulmasına karar verilmiştir. Bozma kararına uyulduğunda bozma kararında belirtilen hususlar, lehine olan taraf için usulü kazanılmış hak teşkil edeceğinden mahkemece bozma kapsamına göre inceleme yapılması zorunludur. Mahkeme tarafından bozma kararından sonra talimat yoluyla alınan rapor incelendiğinde, bilirkişi kurulunun bozma ilamını yeterince özümsemediği, alacak hesabının davacı tarafından usulüne uygun itiraz edilmeyen 8 nolu hakediş ile yine davacı tarafından tek taraflı olarak düzenlenen 9 nolu hakedişte belirtilen imalatlar karşılaştırılarak yapıldığı anlaşılmıştır.
Oysa bozma ilâmında uyuşmazlığın nasıl çözülmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 2/F maddesine göre Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi sözleşme eki olup şartnamenin 39. maddesinde ara hakedişlere itiraz şekli düzenlenmiştir. Bu maddeye göre itirazın ekli dilekçe ile yapılması ve hakedişin itiraz kaydıyla imzalanması zorunludur. Dosyada bulunan 8 nolu hakedişe itiraz dilekçesi eklenmediğinden yüklenici tarafından bu hakedişe geçerli şekilde itiraz edildiği kabul edilemez. Bu nedenle tüm hakedişler itirazsız olarak kesinleştiğinden, davacı yüklenici şirketi bağlayıcı nitelik kazanmıştır.
Davacı yüklenici şirket, hakedişe girmeyen ve bedelini tahsil edemediği imalâtı varsa, bunların bedelini Borçlar Kanunu"nun 410 ve devamı maddeleri gereğince işin yapıldığı yıl mahalli rayiçlere göre iş sahibinden isteyebilir. Kontrol Mühendisi F..U..B..dosyaya giren “8 Hakediş Durum Raporu” başlıklı yazısında, HDPE borunun 137 metrelik kısmı ile PVC boru fersiyatının kesin hesapta ödeneceğini bildirmiştir. Ayrıca davalı iş sahibi idare kanal genişliği 60 cm olduğu halde ilk 5 hakedişte bunun 40 cm olarak hakedişe girip ödendiğini kabul etmiştir. Yukarıda belirtilen bu işlerin hakedişlere girmediği, bu şekilde sabit olduğuna göre bunların bedellerinin ayrıca yüklenici şirkete ödenmesi gerekir.
Davacı yüklenici şirket hakedişlerden tahsil etmediği alacakları olduğunu da iddia etmiştir. Dosyada bulunan ve itirazsız kesinleşen 8 adet hakedişten ödenmeyen iş bedeli varsa, davacı yüklenici şirket ödenmeyen hakediş bedellerinin tahsili isteminde haklıdır.
Bu nedenlerle mahkemece yapılması gereken iş, gerekirse yerinde keşif yapılarak, konunun uzmanı inşaat mühendisi, makine mühendisi ve mali müşavirden oluşturulacak bilirkişi kurulundan rapor alınarak, bilirkişi kurulu raporları arasındaki çelişkinin giderilmesinden, davacı yüklenici şirketin kesinleşen 8 adet hakediş nedeniyle ödenmeyen iş bedeli varsa miktarının açık şekilde belirlenmesinden, yukarıda açıklanan işlerin sözleşme dışı iş olarak kabul edilip, bunun dışında yüklenici tarafından yapılıp hakedişe girmeyen iş varsa bunların açık şekilde fazla iş sayılma nedenleri ile açıklanarak, fazla işlerin bedellerinin yapıldığı yıl mahalli rayiçlerine göre hesaplanmasından, ödenmeyen hakedişlere girmeyen iş bedellerinin gösterilmesinden, sonucuna göre değerlendirme yapılıp hüküm oluşturulmasından ibarettir.
Mahkemece bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davalının diğer temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 16.09.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.