Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2019/6093 Esas 2020/7687 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, 1479 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığın ve yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
13.10.1993 varide tarihli giriş bildirgesi ile vergi kaydı olan 31.12.1983 tarihi itibari 1479 sayılı Yasa kapsamında sigortalı tescili yapılan davacının, 13.12.1983 - 20.04.1984 tarihleri arası samancılık, 18.01.1993 - 22.06.1994, 31.08.1999 - 14.08.2000 ve 24.09.2000 tarihinden devamla nakliye faaliyetinden dolayı vergi kaydı, 10.05.1989 - devam şeklinde sicil kaydı, ... Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliğinde (fesih edilen ... Birlik Ajanlığı) samancı olarak 20.02.1983 - 12.04.2006 tarihleri arası ve ... Şoförler ve Nakliyeciler Esnaf Odasında ise 09.05.1989 - 31.08.1999 tarihleri arası kaydı olduğu, 24.04.2006 tarihli sigortalılık döküm föyünde belirtilen Kurum işlemi ile ... Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliğinde (fesih edilen ... Birlik Ajanlığı) kaydı esas alınarak 09.05.1989 da sigortalılığın yeniden başlatılması işleminin iptal edilerek, 22.03.1985 tarihinden itibaren yeniden başlatıldığı, Kurum müfettişlerince ... Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliğinde (fesih edilen ... Birlik Ajanlığı) yapılan 27.05.2013 tarihli inceleme ile oda kaydının müteselsil sırayı takip etmemesi, oda karar defterinde davacının odaya kaydı ile ilgili karar bulunmaması gerekçeleri ile oda kaydının geçerli olamayacağı bildirildiği, buna göre sigortalılığı 13.12.1983 - 20.04.1984 ve 09.05.1989 tarihinden devam eder şekilde vergi, sicil ve diğer oda kaydına göre yeniden güncellendiği, ayrıca ilk prim ödemesinin 22.05.2006 tarihinde olduğu anlaşılmaktadır. Davacının 12.03.2013 tarihli yaşlılık aylığı tahsis talebinin ise Kurumca ... Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliğindeki (fesih edilen ... Birlik Ajanlığı) kayıtları geçersiz sayıldığından ve geriye kalan sürenin yaşlılık aylığı için yeterli gelmemesi nedeni ile reddedildiği anlaşılmaktadır.
Davacının dava dilekçesiyle; 20.12.1983 - 12.04.2006 tarihleri arası 1479 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığın ve yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitini istediği, Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kısmn kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık davacının sicil ve vergi kaydı olmayıp sadece oda kaydı olan 22.03.1985 - 08.05.1989 tarihleri arasındaki dönemde sigortalı kabul edilip edilmeyeceği ve 12.03.2013 tarihli yaşlılık aylığı tahsis talebine göre yaşlılık aylığı bağlanıp bağlanamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Mahkemece, önceki bozma kararının gereğinin yerine getirilmediği anlaşılmakta olup, öncelikle 5510 sayılı Yasanın geçici 54. maddesi kapsamında değerlendirme yapılmalıdır. Değerlendirme yapılırken, kabule konu 22.03.1985 - 8.5.1989 tarihleri arası davacının aynı zamanda bu dönemle çakışan biçimde 01.09.1986 - 01.03.1988 tarihleri arası askerlik yaptığı dolayısıyla bu sürede zorunlu bağkurlu olamayacağı dikkate alınarak geçici 54. maddenin askerlik dönemi dışındaki 1985 - 1986 ve 1988 - 1989 dönemleri dikkate alınarak irdelenmesi gerektiği gözetilmeli diğer yandan davacının askerlik süresini borçlanma talebinde bulunduğu anlaşılmakla bunun gerçekleşip gerçekleşmediği gözetilerek tahsisin bu kapsamda irdelenerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik araştırma ve inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24/12/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.