Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2017/3074 Esas 2018/8159 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, davacıların ...,..., Dereboyu, pafta 279 ada 2152 parsel 149"da kayıtlı 14842 m² büyük 4 blok apartmanda D kapısı 6. Kat 24 bağımsız bölüm -D kapısı 11 zemin, B kapısı Zemin 2-6, C kapısı 9-11 A kapısı teras 32 bağımsız bölümde hisselerinin olduğunu, 20/07/2013 tarihinde ...Büyük Blok Yönetimi ile ... A.Ş arasında İETT büyük blok yan duvarının kiraya verildiğini, 2014/2015 yılları kira alacakları için dava açtıklarını, 2015 yılının 7. ayından 2016 yılının 7. ayına kadar alınan 300.000 Amerikan Doları karşılığı, 900.000 TL"den arsa payları oranında hisselerine düşen 20.000 TL"nin tahsiline karar verilmesini istemiş, mahkemece görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, 6100 sayılı HMK"nın 118. maddesi ve devamında düzenlenen davanın açılması üzerine yapılması gereken lahiya safhasının tamamlanmadığı, tarafların delillerinin toplanmadığı gibi anataşınmaza ait tüm bağımsız bölümleri gösterir tapu kaydının tapu müdürlüğünden getirtilmediği ve aynı Kanunun 137. maddesine göre ön inceleme duruşması yapılmadan dosya üzerinden karar verildiği, dosya kapsamı ile bu aşamada denetime elverişli bir karar verilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Duruşma yapmadan karar verilebilmesi için, hukuken bunun mümkün olması gerekir. Başka bir anlatımla, ancak hukukun cevaz verdiği hallerde duruşma açmadan dosya üzerinden karar verilebilir (Örneğin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları gibi) veya kanunun duruşma açılmadan dosya üzerinden karar verilmesinde hakime takdir hakkı tanındığı hallerde dosya üzerinden karar verilebilir (Örneğin İİK"nın 17-18. maddelerinde öngörülen şikayet davası gibi). Kanunun açıkça duruşma açılarak yargılama yapılmasını emrettiği hallerde dosya üzerinden karar verilemez.
HMK"nın Hukukî Dinlenilme Hakkı başlıklı 27. maddesi uyarınca davanın tarafları, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hak yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasını da içerir.
Hukukî dinlenme hakkının gereği olarak, taraflar duruşmaya çağrılmadan hüküm verilememesi, Anayasanın 36. maddesi ile düzenlenen iddia ve savunma hakkının kullanılmasına olanak tanınması ilkesinin doğal bir sonucudur. Aynı zamanda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılama hakkının da en önemli unsurudur. Gerçekten savunma hakkını güvence altına alan T.C. Anayasası"nın 36. maddesi ile 6100 sayılı HMK"nın 27. maddesinde açıkça belirtildiği üzere, mahkemece taraflar dinlenmek, iddia ve savunmalarını sunmak üzere kanuni şekillere uygun olarak davet edilmedikçe hüküm verilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu nedenlerle, duruşma açılmak suretiyle inceleme yapılması gerekirken, dosya üzerinden inceleme yapılarak görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 11/12/2018 günü oy birliği ile karar verildi.