14. Hukuk Dairesi 2019/4085 E. , 2019/8923 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı tarafından, davalılar aleyhine 20.05.2015 gününde verilen dilekçe ile davalı kurum lehine irtifak hakkı tesisi ile irtifak bedelinin ödenmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.07.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı kurum vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, kendisinin 600/2724, davalı babası ..."ın 1624/2724, davalı kardeşi ..."ın 500/2724 hisse oranında paydaşı olduğu 142 ada 40 parsel sayılı fındık bahçesi vasfındaki taşınmaza, kamulaştırmasız el atılarak açıktan geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı babası ile birlikte davalı kurum aleyhinde müdahalenin men"i ve kal istemiyle açtığı davanın, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.02.2009 tarihli 2009/19447 E. 2010/296 K. sayılı kararı ile babası ... yönünden aktif husumetten reddine, kendisi yönünden ise enerji nakil hattının dava konusu arazi üzerinden ve açıktan geçirilmesi nedeniyle el atma gününde yürürlükte bulunan 743 sayılı Medeni Kanunun 653/son maddesine göre davalı idare lehine irtifak hakkı kurulmuş sayılacağından, idarenin taşınmaza müdahalesinin önlenmesi istenemeyip sadece irtifak hakkı karşılığında bedelinin istenebileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verildiğini, kararın derecat incelemesi neticesinde Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 14.06.2010 tarihli 2010/8279-11046 E.K. sayılı kararı ile kesinleştiğini, bunun üzerine davalı kuruma başvurduğunda 15.000,00 TL irtifak bedeli önerildiğini, kendisinin gerekli işlemleri yapmaya hazır olduğunu bildirdiği halde taşınmazdaki bütün hisse sahiplerinin tapu müdürlüğünde hazır bulunmasının veya vekaletnamelerinin alınmasının istendiğini, kardeşi davalı ..."in buna yanaşmadığını, babası davalı ..."a ise yaşlı olması nedeniyle durumu izah edemediğini, mağdur olduğunu ileri sürerek irtifak hakkının davalı kurum adına tescilini ve irtifak hakkı bedeli olan 15.000,00TL"den hissesine isabet eden 3.300,00 TL"nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, kurum tarafından sorunun çözülmesi amacıyla gerekli girişim ve çalışmalarda bulunulmuş iken davacının bu davayı açmasının TMK"nın 2. maddesinde düzenlenen iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığını belirterek davanın reddini savunmuş; diğer davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile taraflar arasında irtifak bedeli olarak belirlenen 15.000,00 TL"den davacının tapudaki hissesine düşen 3.303,96TL"nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine; 743 sayılı TMK"nun 653. maddesine göre dava konusu taşınmaz üzerinde irtifak hakkı kurulmuş sayılacağından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, ancak dava konusu taşınmaz içerisinde kalan ve fen bilirkişileri tarafından tanzim edilen 01/06/2016 havale tarihli raporda (A) harfiyle ve kırmızı renkle gösterilen 299.64 m2"lik alanda davalı ... lehine irtifak hakkı kurulmuş olduğunun tapu siciline tescili için karardan bir örneğinin ilçe tapu müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı kurum vekili ve davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı kurum vekilinin tüm, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, bu nedenle reddi gerekmiştir.
2) Davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atma tarihinde yürürlükte bulunan 743 sayılı Türk Medeni Kanunun "Mecralar" başlıklı 653. maddesinin son cümlesinde "Eğer mecra açıkta değilse irtifak hakkı, tapu siciline kaydolunmakla tesis olunur; açıkta ise irtifak hakkı mecranın yapılmasiyle teessüs etmiş olur." hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda da, davacı ile davalı ... tarafından davalı kurum aleyhinde dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atılarak açıktan geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle müdahalenin men"i ve kal istemiyle açılan davanın, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.09.2007 tarihli 2006/51 E. 2017/157 Karar sayılı ile davacı ... yönünden aktif husumetten reddine, davacı ... yönünden ise kabulüne dair verilen kararın, davacı ... ve davalı kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 08.07.2008 tarihli 2008/6554-9555 E.K. sayılı ilamı ile enerji nakil hattının dava konusu arazi üzerinden ve açıktan geçirilmesi nedeniyle el atma gününde yürürlükte bulunan 743 sayılı Medeni Kanunun 653/son maddesine göre davalı idare lehine taşınmaz üzerinde irtifak hakkı kurulmuş sayılacağı, kamu yararı kararı alınmamış olsa bile irtifak kurulmuş sayılacağından idarenin taşınmaza müdahalesinin önlenmesi istenemeyip sadece irtifak hakkı karşılığında bedelinin istenebileceği, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın reddine dair verilen kararın derecat incelemesi neticesinde Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 14.06.2010 tarihli 2010/8279-11046 E.K. sayılı kararı ile kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda mahkemece, irtifak bedeli olarak kabul edilen miktar üzerinde taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığından, davacının tapudaki payı dikkate alınarak bu miktara karşılık gelen irtifak bedelinin, lehine irtifak hakkı kurulduğu kabul edilen davalı kurumdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken, irtifak bedelinin hangi davalıdan tahsil edileceği açıkça belirtilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nın 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) No"lu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin tüm, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) No"lu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun 1. ve 3. bentlerinde yer alan "Davalıdan" sözcüğü ile 4. bendinde yer alan "Davalılardan" sözcüğünün hükümden çıkarılarak yerine "Davalı ... Müdürlüğünden" sözcüklerinin eklenmesine, hükmün değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.12.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.