MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Davacı, davalı ... Güvenlik Kurumu Başkanlığı ... Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ile aralarında 2012 yılına ilişkin sağlık hizmeti satın alma sözleşmesinin akdedildiğini, davalı kurumca ... ve ... Başkanlığının 18.06.2012 tarihli ve 106246/SRŞ/01 sayılı soruşturma raporuna istinaden kurum sigortalıları adına sahte kayıt yapılarak kurumun zarara uğratıldığından bahisle sözleşmenin 11.2.6 maddesi gereğince kendisine uyarı cezası ile biri 26.07.2013 tarihli 50.043,98 TL olan diğeri 395,33 TL. olan toplamda 50.439,31 TL. cezai şart uyguladığını ancak kendilerine ait tıp merkezinde sahte kayıt yapılarak davalı kurumun bahsettiği gibi bir zararın oluşmasına sebebiyet verildiği hususunun gerçeği yansıtmadığını ileri sürerek toplam 50.439,98 TL cezai şartın haksız olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı, davalı kurum tarafından kurum sigortalıları adına sahte kayıt yapılarak uygulanan 50.439,98 TL cezai şartın haksız olduğunun tespitine karar verilmesini istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, kısa karar da, "Davanın kabulü ile davacının 06.05.2014 tarih 11946 numaralı kaçak/ usulsüz elektrik tespit tutanağından dolayı davalı kuruma 1.666,60 TL ve ferileri ile birlikte borçlu olmadığının tespitine," karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK.’nun "taleple bağlılık ilkesi" başlıklı 26/1. maddesinde hakimin tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olduğu ve talepten fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği hüküm altına alınmıştır. Davacı, dava dilekçesinde açıkça davalı kurum tarafından kurum sigortalıları adına sahte kayıt yapılarak uygulanan cezai şartın haksız olduğunun tespitine karar verilmesini istediği halde, mahkemece emredici yasa hükmüne aykırı olarak, kaçak usulsüz elektrik tutanağından dolayı dava dışı bir başka kuruma borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. Oysa ki, sözü edilen yasa maddesi uyarınca, mahkemenin talepten başka bir şeye karar vermesi mümkün bulunmamaktadır. O halde, mahkemece davacının talebi yönünde inceleme ve araştırma yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-6100 sayılı HMK.nun 294.maddesi gereğince mahkeme, yargılamanın sona erdiği duruşmada hükmü vererek tefhim eder. Hükmün tefhimi her halde hüküm sonucunun duruşma tutanağına geçirilerek okunması suretiyle olur. Zorunlu nedenlerle sadece hüküm sonucunun tefhim edildiği hallerde, gerekçeli kararın tefhim tarihinden başlayarak bir ay içinde yazılması gerekir. HMK.nun 297/2 maddesi gereğince hükmün sonuç kısmında taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. HMK.nun 298/2 maddesi gereğince de gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamaz. Esasen kısa kararı yazıp, tefhim etmekle davadan elini çekmiş olan hakimin artık bu kararını değiştirmesine yasal olanak da yoktur. Kısa kararla gerekçeli kararın birbirinden farklı olması yargılamanın aleniyeti, kararların alenen tefhim olunmasına ilişkin Anayasanın 141. maddesi ile HMK.nun yukarıda değinilen buyurucu nitelikteki maddelerine de aykırı bir durum yaratır. Ayrıca bu husus kamu düzeni ile ilgili olup, gözetilmesi yasa ile hakime yükletilmiş bir görevdir.
Somut olayda mahkemece hüküm kurulurken kısa kararda "Davanın kabulüne, Davacının 06.05.2014 tarih 11946 numaralı kaçak/ usulsüz elektrik tespit tutanağından dolayı davalı kuruma 1.666,60 TL ve feriileri ile birlikte borçlu olmadığının tespitine," denilmiş, gerekçeli kararın hüküm kısmında ise kısa karara ilave olarak ayrıca "Davanın kabulüne, Davalı kurum tarafından Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının 18.06.2012 tarihli ve 106246/SRŞ/01 sayılı soruşturma raporuna istinaden sözleşmenin 11.2.6 maddesi gereğince davacıya tahakkuk ettirilen uyarı cezası ve cezai şart yönünden toplam 50.439,31.Tl. borç yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, yargılama sırasında davacıdan tahsil edilen 50.142,61 TL."nin 29.07.2013 tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine," denilmiş olmakla kısa kararla gerekçeli karar arasında çelişki oluşmuş olup, bu husus az yukarıda açıklandığı üzere usul ve yasaya aykırıdır. Kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
3-Bozma nedenine göre davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenle davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 05/06/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.