MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, ... İli ... İlçesi ... Köyü 200 ada 16 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak irtifak hakkı bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme ile alınan bilirkişi raporu karar vermeye yeterli değildir. Bilirkişi raporunda, dava konusu taşınmazın, emsal olarak incelenen 201 ada 8 parselden 10 kat daha değerli olduğu kabul edilerek bedel tespit edilmiştir. 10 kat gibi yüksek değer farkı bulunan bir parselin uygun emsal olmadığı, yapılacak karşılaştırmadan sağlıklı ve gerçekçi bir sonuca ulaşılamayacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca emsal alınan taşınmazın satışına ait tarihini, satış bedelini ve taraflarını gösteren tapu kaydı ile akit tablosu, imar durumu ve asgari emlak vergi m² birim değerine ilişkin belgeler dosyaya getirtilmemiştir.
Mahkemece; dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğu kabul edildiğinden Kamulaştırma Yasasının kıymet takdiri esaslarını gösteren 11.maddesinin 1. fıkrasının özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, değerlendirme gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerinin tespiti ve bu tespitte etkisi olan diğer unsurlar da dikkate alınarak her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek bedelin tespiti gerekmektedir.
Emsalin kamulaştırılan taşınmazla aynı konumda ve taşınmaza yakın mesafede bulunması, aynı nitelik ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde olması veya değerlendirme tarihine yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Aynı özellik ve nitelikleri taşıyan başka yerlerde bulunan ve değerlendirme

gününden önce satılan taşınmazlar da emsal alınabilir. Bu emsalin satış fiyatına Türkiye İstatistik Kurumu toptan eşya fiyatları endeksi uygulanmak suretiyle, değerlendirme tarihinde oluşan fiyatları bulunduktan sonra dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar belirtilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı, bu nitelik ve farklılıkların taşınmazın değerine olan etkilerinin ne olduğu belirtilmeli ve bu suretle yapılacak karşılaştırma ile dava konusu taşınmazın değeri tespit edilmelidir.
Mahkemece, tarafların bildireceği veya re"sen belirlenecek emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden, emsal alınan ile dava konusu taşınmazın bulundukları cadde ve sokak itibariyle belediyece belirlenen değerlendirme yılına ait emlak vergisine esas asgari m² değerleri ilgili belediye başkanlığından getirtilerek bilirkişi raporunda belirtilen emsal bilgileri kontrol edilmeli ve raporda belirtilen emsal ile taşınmaz arasındaki değer farkı ve vergi m² değerleri arasındaki oran dikkate alınarak denetim yapılmalıdır.
İncelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın bulunacak değerinden, İmar Yasasının 18.maddesinin 2.fıkrası uyarınca düzenleme ortaklık payını karşılayacak oranda indirim yapılması hususu da gözetilmelidir.
Mahkemece, tarafların bildireceği veya re"sen belirlenecek emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten sonra bilirkişi incelemesi yapılarak yukarıda açıklanan esaslara uygun incelemeyi ve sonucu içeren rapor alınması ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 10.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.