MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 3 parsel sayılı 17.747,96 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davacı ... adına tespit edilmiş; davalı Hazine, çekişmeli taşınmaz üzerinde zilyetlikle kazanım şartlarının oluşmadığı iddiasına dayanarak tespit maliki aleyhine Kadastro Mahkemesinde dava açmış; Kadastro Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, çekişmeli taşınmazın ... Baraj Gölü suları altında kaldığı gerekçesiyle tespit dışı bırakılmasına, kamulaştırma bedeline ilişkin tarafların genel mahkemede dava açmakta muhtariyetine karar verilmiş ve verilen karar Yargıtay aşamasından geçerek kesinleşmiştir. Davacı ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak mülkiyetin tespiti istemi ile dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli 101 ada 3 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili Eğil Kadastro Mahkemesi’nin 1997/58 Esas-1998/89 Karar sayılı dosyasında görülen dava sonucunda ... Barajı yapımı nedeniyle sular altında kaldığından dolayı tespit dışı bırakılmasına karar verildiği, taşınmazın kadastro tespit tutanağında baraj istimlak hat çizgisinin altında kaldığının belirtildiği ve kadastro tespit işlemlerinin gerçekleştiği tarih itibariyle ... Barajının taşınmazın üzerinde mevcut olduğu, baraj sahasında kalması nedeniyle devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu ve kadastro tespit tarihine kadar zilyetlikle mülk edinme koşullarının davacı yararına oluşmadığı gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, kadastro çalışmalarında tarla vasfıyla davacı adına tespit edilen ve baraj suyu altında kalması nedeniyle tespit harici bırakılan taşınmazla ilgili olarak tespit öncesinde davacı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve bu yerin baraj gölü suları altında kalmadan önce tarım arazisi niteliğinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Ne var ki, çekişmeli taşınmazın baraj suları altında kaldığı belirtildiği halde, tespit tarihinden (1997) geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları, memleket haritaları, fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ve uydu fotoğrafları dosya arasına getirtilerek uzman bilirkişilerce incelenmemiş, çekişmeli taşınmazın kamulaştırma alanı içerisinde kaldığı belirtilmesine rağmen DSİ Bölge Müdürlüğü’nden kamulaştırmayla ilgili tüm belge, kroki, fotoğraf ve haritalar istenmemiş, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarına başvurulmamış, kadastro tespit tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle mülk edinmek koşullarının oluşup oluşmadığı yöntemince araştırılmadan yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi yoluna gidilmiştir. Böylesine eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için öncelikle tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları getirtilerek dosyasına konulmalı, DSİ Bölge Müdürlüğünden, baraj için hangi tarihte su tutulmaya başlandığı, nizalı yerin hangi tarihte sular altında kaldığı, bu yer ile ilgili olarak taşınmazın baraj gölü suları altında kalmadan önce film ve fotoğraflarının çekilip çekilmediği sorulmalı ve kamulaştırmaya ilişkin tüm belge ve fotoğraflar ile kamulaştırma haritasının onaylı bir örneği dosya arasına konulmalı, bundan sonra çekişmeli taşınmazın işaretlendiği ve komşu taşınmazların açıkça gösterildiği kadastro paftası üzerinden taşınmazın bulunduğu yöreyi iyi bilen, elverdiğince yaşlı, yansız, yerel bilirkişi ve aynı yönteme göre belirlenecek taraf tanıkları, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve fen bilirkişisi aracılığıyla keşif yapılmalı; yapılacak keşif sırasında mahalli bilirkişiler ve taraf tanıklarından pafta üzerinden nizalı taşınmazın mevkii, sınırları, sınır komşuları, geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın öncesinin imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, muhtaç yerlerden ise imar ve ihyanın ne zaman başlayıp tamamlandığı ve tespit tarihine (taşınmazda bu tarihten önce su tutulmaya başlanmış ise bu tarihe) kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde belirtilen sürenin geçip geçmediği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen bilirkişi ve tanık beyanlarında çelişki doğduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, sunulan raporda çekişmeli taşınmazın memleket haritası ve uydu fotoğrafları üzerindeki konumu gösterilmeli, dava konusu taşınmazın kadastro paftasının ölçekleri ile kamulaştırma haritası ölçeği eşitlenerek çakıştırılmak suretiyle kapsam tayini yapılmalı, bu hususta denetime elverişli ve bilimsel verilere dayalı ayrıntılı rapor tanzim edilmesi istenilmeli; fen bilirkişisinden keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli rapor alınmalı; mahalli bilirkişi ve tanık beyanları teknik raporlar ve komşu parsel tutanakları ve dayanak kayıtları ile denetlenmeli, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.