Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/11716 Esas 2019/8828 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 30/03/2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 25/02/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, müvekkillerinin de hissedarı olduğu 1248 ve 1289 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.
Davalılardan ... vekili, ortaklığın satış yoluyla giderilmesini istemiş; diğer davalılar ise, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, “Davanın kabulü ile ... ili, ... ilçesi, Aşağıokçular Mahallesinde kain 1289 parsel sayılı taşınmazdaki hisse adedi, hisse miktarı, kamu düzeni, imar durumu ile yürürlükteki imar kanun ve yönetmeliklerine göre aynen veya ivaz ilavesi suretiyle dahi taksimi mümkün olmadığından bu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine” karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Somut olaya gelince, dosyadaki tapu kaydına göre davaya konu 1289 parselde hissedar olan Maliye Hazinesi ve ...’nun davaya dahil edilmeden yargılamaya devam edilerek hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma hakkı, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 Sayılı HMK’nın 27. maddesinde de “Hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; taşınmaz hissedarlarından ...’nun yaşıyor ise kendisinin, ölü ise ibraz edilecek mirasçılık belgesine göre mirasçılarının ve diğer hissedar olan Maliye Hazinesinin davaya dahil edilip savunmaları alınmalı, varsa delilleri toplanmalı ve tüm bu eksiklikler giderildikten sonra esas hakkında hüküm vermek olmalıdır.
Tüm bu hususlar gözardı edilerek mahkemece esas hakkında karar verilmesi doğru olmamış ve hükmün bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de, davaya konu 1289 parsel sayılı taşınmazın UYAP TAKBİS sistemi üzerinden tapu bilgisi sorgulandığında taşınmazın pasif durumda olduğu anlaşıldığından güncel tapu kaydının dosyada olmaması; gerekçeli kararın davalılardan ...’na doğrudan doğruya Tebligat Kanununun 21/2. maddesine göre tebliğ edildiği, tebligatın adı geçen davalıya 7201 sayılı Tebligat Kanunu ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun yapılmaması; taşınmaz hissedarlarından ölü olduğu anlaşılan ..., ..., ...’nun mirasçılık belgelerinin temin edilmemesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle davalılardan ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 18.12.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.