MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki muvazaa davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı karar verilmesine yer olmadığına dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili; davalı ..."nın, müvekkillerin murisi ve desteği ... "i ateşli silah ile 14/05/2009 tarihinde öldürdüğünü, davalı ... hakkında Samsun 2.Ağır Ceza Mahkemesinin Esas No:2009/187 sayılı dava dosyasında kamu davası açıldığını, desteğin vefatından dolayı maddi ve manevi tazminat davasını Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin Esas No:2009/276 sayılı dava dosyasına açtıklarını, davalı ..."nın olaydan 6 gün sonra 20/05/2009 tarihinde (dava dışı) ... İnşaat Turizm Şirketindeki 475 hissesini diğer davalı ..."ya devrettiğini, davalının olay sonrasında yapmış olduğu devir işleminin muvazaalı olduğunu, sırf müvekkillerden mal kaçırmaya yönelik olduğunu belirterek; 20/05/2009 tarihinde muvazaalı olarak yapılan devir işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili; davacıların meskul davayı açmakta hukuki yararlarını bulunmadığını, Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde açtıkları davanın henüz neticelenmediğini, kesinleşmiş ve hükme bağlanmış bir tazminat alacağının bulunmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili; davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını, husumet itirazının bulunduğunu, kesinleşmiş bir ceza mahkemesi kararının olmadığını, davacıların elinde aciz belgelerinin olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; davacının alacağına ilişkin Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen tazminat kararı temyiz edilirken mahkeme tarafından verilen tazminat tehiri icra kararı ile vezneye depo edilip, kararın onanması üzerine davacılar alacaklarını tahsil ettiğinden konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava BK"nun 19. maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptaline ilişkindir. Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. İİK 277. maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır. Oysa muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tespit ettirmeyi amaçlar. Kural olarak muvazaa nedeniyle hakları ihlal olunan ve zarar gören 3.kişiler tek taraflı veya çok taraflı hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilirler.
3.kişinin danışıklı işlem ile hakkının zarar gördüğünün benimsenebilmesi için onun danışıklı işlemde bulunandan bir alacağının var olması ve bu alacağın ödenmesinin önlemek amacıyla danışıklı bir işlem yapılması gerekir. Davacının bu davadaki amacı alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktır. Muvazaaya dayalı davalarda davacının icra takibine geçmesi ve aciz belgesi almasına gerek yoktur. Çünkü yukarıda açıklandığı gibi İİK 277 ve izleyen maddelerinde iptal davasına konu tasarruflar özünde geçerli olmasına rağmen kanunun icra hukuku yönünden iptaline imkan verdiği tasarruflardır. Muvazaaya dayalı iptal davasında ise davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir. İİK 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen iptal davası açma hakkı davacının genel hükümlere, muvazaaya dayanarak dava açmasına engel değildir.
Somut olayda, dava BK"nun 19.maddesine dayalı olarak açılmıştır.
Bu tür davalarda, dava devam ederken borcun ödenmiş olması halinde dava konusuz kalacaktır. Somut olayda; davalı borçlu, Ankara 23. İcra Müdürlüğü 2016/2946 sayılı dosyasına dava konusu borcu ödemiştir. Bu durumda mahkemece alacağın ödenmesi nedeniyle “konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına” karar verilmesi, yine, davacının dava açmakta haklı bulunması ve iptal sebeplerinin mevcut olması nedeniyle yargılama giderlerinin de davalılardan alınmasına karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması doğru bulunmamıştır. Ne var ki; bu yanılgının giderilmesi yargılamanın tekrarını gerektirir nitelikte görülmediğinden 6100 sayılı HMK"nın geçici 3/2.maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK"nun 438/7.maddesi uyarınca hükmün düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm fıkrasının 6. bendinin tamamen çıkarılarak yerine; “Avukatlık ücretine esas değer 100.000,00 TL olduğundan davacı vekilinin sarf ettiği emek ve mesaisi dikkate alındığında; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin ve takdir olunan 10.750,00 TL Avukatlık Ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine” ibaresinin yazılmasına, hükmün 4. bendinin tamamen hükümden çıkarılarak, yerine; “Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasına,” ibaresinin yazılmasına, hükmün 3. bendinin tamamen hükümden çıkarılarak yerine “davacı tarafça bozmadan önce yapılan 81,90 TL ve bozmadan sonra yapılan 278,00 TL mahkeme masrafının davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine” ibarelerinin yazılarak hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 30/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.