4. Ceza Dairesi 2019/8952 E. , 2020/9271 K.
"İçtihat Metni"Silahla tehdit suçundan suça sürüklenen çocuk ..."ın mahkûmiyetine, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 23. maddesi gereğince 3 yıl denetime tâbi tutulmasına dair Gaziantep 2. Çocuk Mahkemesinin 24/02/2015 tarihli ve 2012/561 esas, 2015/167 sayılı kararının kesinleşmesini müteakip, suça sürüklenen çocuğun denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlemesi nedeniyle yapılan ihbar üzerine suça sürüklenen çocuk hakkındaki hükmün açıklanması ile 5237 sayılı Kanun"un 106/2-a, 43/1, 29, 31/3 ve 62/1. maddeleri gereğince 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına dair Gaziantep 2. Çocuk Mahkemesinin 19/06/2018 tarihli ve 2018/233 esas, 2018/342 sayılı kararının, Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü"nün 11/01/2019 günlü ve 94660652-105-27-16921-2018-Kyb sayılı istemleri ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 09/12/2019 günlü ve 2019/122181 sayılı içeren ihbarnamesiyle Daireye gönderilmiş olduğu görülmekle, dosya incelendi:
Kanun yararına bozma isteyen ihbarnamede;
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 50/3. bendinde yer alan "Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezası, birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilir." şeklindeki düzenleme karşısında, suç tarihinden önce hapis cezasına ilişkin hükümlülüğü bulunmayan suça sürüklenen çocuk hakkında tayin olunan kısa süreli hapis cezasının aynı Kanun"un 50/1. maddesinde öngörülen seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesinde zorunluluk olduğunun gözetilmemesinde isabet görülmediğinden, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozma talebine dayanılarak ihbar olunduğu anlaşılmıştır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
I-Olay:
Silahla tehdit suçundan suça sürüklenen çocuk ..."ın mahkûmiyetine, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 23. maddesi gereğince 3 yıl denetime tâbi tutulmasına dair Gaziantep 2. Çocuk Mahkemesinin 24/02/2015 tarihli ve 2012/561 esas, 2015/167 sayılı kararının kesinleşmesini müteakip, suça sürüklenen çocuğun denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlemesi nedeniyle yapılan ihbar üzerine suça sürüklenen çocuk hakkındaki hükmün açıklanması ile 5237 sayılı Kanun"un 106/2-a, 43/1, 29, 31/3 ve 62/1. maddeleri gereğince 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına dair Gaziantep 2. Çocuk Mahkemesinin 19/06/2018 tarihli ve 2018/233 esas, 2018/342 sayılı kararının, suç tarihinden önce hapis cezasına ilişkin hükümlülüğü bulunmayan suça sürüklenen çocuk hakkında tayin olunan kısa süreli hapis cezasının aynı Kanun"un 50/1. maddesinde öngörülen seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesinde zorunluluk olduğunun gözetilmemesinde isabet görülmediği gerekçesiyle kanun yararına bozmaya konu edildiği anlaşılmıştır.
II- Kanun Yararına Bozma İstemine İlişkin Uyuşmazlığın Kapsamı:
Silahla tehdit suçundan suça sürüklenen çocuk ... hakkında hükmolunan 5 ay hapis cezasının, TCK’nın 50/3. maddesi uyarınca, aynı Kanunun 50/1. maddesinde belirtilen seçenek yaptırımlara çevrilmesinin gerekip gerekmediğinin belirlenmesine ilişkindir.
III- Hukuksal Değerlendirme:
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun, “Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar” başlıklı 50. maddesinin 1. fıkrasında "Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre;
a)Adlî para cezasına,
b)Mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,
c)En az iki yıl süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmeye,
d)Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya,
e)Sağladığı hak ve yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle veya gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranılarak suç işlenmiş olması durumunda; mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alınmasına, belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya,
f)Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koşuluyla kamuya yararlı bir işte çalıştırılmaya, çevrilebilir."
2. fıkrasında "Suç tanımında hapis cezası ile adlî para cezasının seçenek olarak öngörüldüğü hallerde, hapis cezasına hükmedilmişse; bu ceza artık adlî para cezasına çevrilmez."
3. fıkrasında ise "Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezası, birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilir." hükümleri yer almaktadır.
İncelenen dosyada;
Suça sürüklenen çocuk ... hakkında 20/06/2012 tarihinde gerçekleştirdiği iddia olunan silahla tehdit eylemi nedeniyle TCK"nın 106/2-a, 43/1-2 ve 31/3. maddeleri uyarınca yargılanıp cezalandırılması talebiyle kamu davasının açıldığı, yargılama neticesinde Gaziantep 2. Çocuk Mahkemesinin 24/02/2015 tarihli ve 2012/561 esas, 2015/167 sayılı kararıyla suça sürüklenen çocuğun TCK"nın 106/2-a, 43/1, 29, 31/3 ve 62/1. maddeleri gereğince 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, CMK"nın 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 23. maddesi gereğince 3 yıl denetime tâbi tutulmasına karar verildiği, suça sürüklenen çocuğun denetim süresi içerisinde 14/01/2017 tarihinde kasıtlı bir suç işlediğinin ihbar edildiği, yeniden yapılan yargılama neticesinde Gaziantep 2. Çocuk Mahkemesinin 19/06/2018 tarihli ve 2018/233 esas, 2018/342 sayılı kararıyla suça sürüklenen çocuğun TCK"nın 106/2-a, 43/1, 29, 31/3 ve 62/1. maddeleri gereğince 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına hükmolunduğu, kararın suça sürüklenen çocuğun huzurunda tefhim edildiği, hükmün kesinleştirilerek infaza verildiği, suç tarihi itibariyle suça sürüklenen çocuğun hapis cezasına mahkumiyetinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamı, kanun yararına bozma istemi ve tüm bu açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde;
Suça sürüklenen çocuk ..."ın, suç tarihinden önce hapis cezasına dair geçmiş mahkumiyetlerinin bulunmaması karşısında, silahla tehdit suçundan hükmolunan 5 ay hapis cezasının, TCK"nın 50/3. maddesindeki amir hüküm gereğince, anılan maddenin 1. fıkrasında belirtilen seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmesi zorunluluğunun gözetilmemesi hukuka aykırıdır.
IV- Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1)Kanun yararına bozma istemine ilişkin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen ihbarnamede yer alan bozma nedeni yerinde görüldüğünden, silahla tehdit suçundan kurulan, Gaziantep 2. Çocuk Mahkemesinin 24/02/2015 tarihli ve 2012/561 esas, 2015/167 sayılı kesinleşen kararının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2)Karardaki hukuka aykırılık suça sürüklenen çocuğa daha hafif bir cezanın verilmesini gerektirmekle, dosyadaki belge ve bilgiler ile suça sürüklenen çocuğun kişisel, sosyal ve ekonomik durumu gözetilerek, aynı Kanun maddesinin 4-d fıkrası uyarınca,
a)Suça sürüklenen çocuk ... hakkında kurulan hüküm fıkrasının beşinci paragrafından sonra gelmek üzere, hükme;
"Suça sürüklenen çocuk ... hakkında hükmedilen 5 ay hapis cezasının, TCK"nın 50/3, 50/1-a ve 52/2. maddeleri gereğince, günlüğü takdiren 20 Türk lirasından paraya çevrilerek, adı geçen suça sürüklenen çocuğun, 3.000,00 Türk lirası adli para cezasıyla CEZALANDIRILMASINA,
Adli para cezasının miktarı ve suça sürüklenen çocuğun ekonomik durumu nazara alındığında, hükmolunan adli para cezasının, TCK"nın 52/4. maddesi uyarınca birer aylık arayla 24 eşit taksitte tahsiline" fıkralarının eklenmesine,
Diğer fıkraların buna göre teselsül ettirilmesine,
3)Suça sürüklenen çocuk hakkındaki infazın bu hükümler üzerinden yapılmasına, bozulan kararda yer alan diğer hususların olduğu gibi bırakılmasına, 07/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.