Silahla tehdit suçundan sanık ..."ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 106/2-a ve 62/1. maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanığın adli sicil kaydına konu hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yönelik kaydı nedeniyle şartları oluşmadığından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına, hapis cezasının anılan Kanun"un 51/1. maddesi gereğince ertelenmesine ve 1 yıl 8 ay denetim süresi belirlenmesine dair, Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 06/07/2017 tarihli ve 2015/1180 esas, 2017/544 sayılı kararının, Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ifadeli 11/02/2020 gün ve 94660652-105-41-16950-2019-Kyb sayılı bozma düşüncesini içeren ihbarnamesiyle Daire"ye gönderilmiş olduğu görülmekle, dosya incelendi:
Kanun yararına bozma isteyen ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre,
Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesince sanık hakkında daha önce işlediği başka bir suçtan dolayı hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiğinden bahisle, yeniden hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemeyeceğine hükmedilmiş ise de; benzer bir olay sebebiyle Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 08/11/2018 tarihli ve 2018/4555 esas, 2018/19259 karar sayılı ilâmında belirtildiği üzere, 5237 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231. maddesinin sekizinci fıkrasına birinci cümlesinden sonra gelmek üzere, 28/06/2014 tarihli Resmî Gazete"de yayımlanan 6545 sayılı Kanun"un 72. maddesiyle eklenen "Denetim süresi içinde, kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez" şeklindeki düzenlemenin incelemeye konu suç tarihinin ve adlî sicilde yer alan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair kaydın kesinleşmesinin 28/06/2014 ve sonrası olması halinde uygulanabileceği nazara alınarak yapılan değerlendirmede,
Somut olayda, Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/1170 esas sayılı kararına konu suçun anılan yasal düzenlemeden sonra 21/03/2015 tarihinde işlenmesine karşın, sanığın adlî sicil kaydındaki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Ereğli (Konya) 1. Sulh Ceza Mahkemesinin 21/05/2012 tarihli ve 2010/1391 esas, 2012/782 sayılı kararının ise yasal değişiklikten önce 04/09/2012 tarihinde kesinleştiği, dolayısıyla sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına engel teşkil etmeyeceği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediğinden, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozma talebine dayanılarak ihbar olunduğu anlaşılmıştır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
I-Olay:
Silahla tehdit suçundan sanık ..."ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 106/2-a ve 62/1. maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanığın
adli sicil kaydına konu hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yönelik kaydı nedeniyle şartları oluşmadığından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına, hapis cezasının anılan Kanun"un 51/1. maddesi gereğince ertelenmesine ve 1 yıl 8 ay denetim süresi belirlenmesine dair, Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 06/07/2017 tarihli ve 2015/1180 esas, 2017/544 sayılı kararının, sanığa isnad edilen silahla tehdit suçunda dosyaya yansıyan ve talep edilen somut maddî bir zararın bulunmaması, manevî zararın ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının uygulanmasına engel oluşturmaması, sanığın duruşmadaki davranışları olumlu görülerek takdiri indirim uygulanması, sanığın hükmün açıklanmasınını geri bırakılmasına karar verilmesini kabul etmesi, yeniden suç işlemeyeceği kanaatine varılarak hükmolunan cezanın ertelenmesi, adlî sicil kaydında yer alan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının 6545 sayılı sayılı Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/8. maddesinde yapılan değişikliğin yapıldığı 28/06/2014 tarihinden önce, 04/09/2012 tarihinde kesinleşmesi karşısında, 5271 sayılı Kanun"un 231/6. maddesi uyarınca, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları gözönünde bulundurularak, yeniden suç işleyip işlemeyeceği konusunda bir değerlendirme yapıldıktan sonra, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasıyla ilgili bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeyerek, "sanığın adli sicil kaydına konu HAGB kaydı nedeniyle şartları bulunmadığından, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına" şeklindeki kanunî olmayan gerekçe ile 5271 sayılı Kanun"un 231/5. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçeleriyle kanun yararına bozmaya konu edildiği anlaşılmıştır.
II-Kanun Yararına Bozma İstemine İlişkin Uyuşmazlığın Kapsamı:
Sanık ... hakkında silahlı tehdit suçundan dolayı verilen 1 yıl 8 ay hapis cezasının ertelenmesine karşın, sanığın adli sicil kaydında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair kaydı bulunması nedeniyle yeniden hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verilmesinde isabet olup olmadığının belirlenmesine ilişkindir.
III-Hukuksal Değerlendirme:
Sanık hakkında kurulan mahkûmiyet hükmünün hukuki bir sonuç doğurmamasını ifade eden ve doğurduğu sonuçlar itibariyle karma bir özelliğe sahip bulunan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, denetim süresi içinde kasten yeni bir suçun işlenmemesi ve yükümlülüklere uygun davranılması halinde, geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılarak kamu davasının 5271 sayılı CMK"nın 223. maddesi uyarınca düşürülmesi sonucu doğurduğundan, bu niteliğiyle sanık ile devlet arasındaki cezai nitelikteki ilişkiyi sona erdiren düşme nedenlerinden birisini oluşturmaktadır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, hukukumuzda ilk kez çocuklar hakkında 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu"nun 23. maddesi ile kabul edilmiş, 19/12/2006 tarihinde yürürlüğe giren 5560 sayılı Kanun"un 23. maddesiyle 5271 sayılı Kanun"un 231. maddesine eklenen 5 ila 14. fıkrayla büyükler için de uygulamaya konulmuş, aynı kanunun 40. maddesi ile 5395 sayılı Kanun"un 23. maddesi değiştirilmek suretiyle, denetim süresindeki farklılıklar hariç tutulmak kaydıyla çocuk suçlular ile yetişkin suçlular, hükmün açıklanmasının geri bırakılması açısından aynı şartlara tâbi kılınmıştır.
Başlangıçta yalnızca yetişkin sanıklar yönünden ve şikâyete bağlı suçlarla sınırlı olarak hükmolunan, bir yıl veya daha az süreli hapis ya da adli para cezaları için kabul edilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması 5728 sayılı Kanun"un 562. maddesi ile 5271 sayılı Kanun"un 231. maddesinin 5 ve 14. fıkralarında yapılan değişiklikle, Anayasa"nın 174. maddesinde güvence altına alınan inkılâp kanunlarında yer alan suçlar istisna olmak üzere, iki yıl veya daha az süreli hapis ya da adli para cezalarına ilişkin tüm suçları kapsayacak şekilde düzenlenmiş, maddenin altıncı fıkrasına, 25/07/2010 tarihinde Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 6008 sayılı Kanun"un 7. maddesiyle "sanığın kabul etmemesi hâlinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez." cümlesi eklenmiş, yine maddenin sekizinci fıkrasına birinci cümlesinden sonra gelmek üzere, 28/06/2014 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanan 6545 sayılı Kanun"un 72. maddesiyle "Denetim süresi içinde, kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez" cümlesi eklenmiştir.
5560, 5728, 5739, 6008 ve 6545 sayılı Kanunlarla 5271 sayılı CMK"nın 231. maddesinde yapılan değişiklikler göz önüne alındığında, hükmün açıklanmasının geri bırakılabilmesi için;
1)Suça ilişkin olarak;
a-Yargılama sonucu hükmolunan cezanın iki yıl veya daha az süreli hapis ya da adli para cezası olması,
b-Suçun Anayasa"nın 174. maddesinde güvence altına alınan inkılâp kanunlarında yer alan suçlardan olmaması,
2)Sanığa ilişkin olarak;
a-Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
b-Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi,
c-Mahkemece sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önüne alınarak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate ulaşılması,
d-Sanığın, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmediğine dair bir beyanının olmaması,
e-Sanık hakkında daha önce hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair karar verilmemiş olması,
Şartlarının gerçekleşmesi gerekmektedir.
Tüm bu şartların varlığı halinde, mahkemece hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecek ve onsekiz yaşından büyük olan sanıklar beş yıl, suça sürüklenen çocuklar ise üç yıl süreyle denetimli serbestlik tedbirine tâbi tutulacaktır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılıp bırakılmayacağına ilişkin bir değerlendirme yapılması için, yargılamanın herhangi bir sujesinin talepte bulunması şart değildir. Maddede öngörülen şartların oluşup oluşmadığı ve bu hükmün uygulanıp uygulanmayacağı hakim tarafından her olayda re"sen değerlendirilip takdir edilmeli ve denetime imkan verecek biçimde kararda gösterilmelidir.
İncelenen dosyada;
Sanık ... hakkında, müşteki ..."e yönelik 21/03/2015 tarihindeki silahla tehdit eylemi nedeniyle, TCK"nın 106/2.a, 53. maddeleri uyarınca yargılanıp cezalandırılması talebiyle 15/09/2015 tarihli iddianamenin düzenlendiği, yargılama neticesinde Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 06/07/2017 tarihli ve 2015/1180 esas, 2017/544 sayılı kararıyla, sanığın TCK"nın 106/2-a ve 62. maddeleri uyarınca 1 yıl 8 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına, hapis cezasının TCK"nın 51. maddesi gereğince ertelenmesine, 1 yıl 8 ay denetim süresi belirlenmesine karar verildiği, kararın taraflara yöntemince tebliğ edildiği ve kanun yoluna konu edilmeksizin kesinleştiği, mahkemece" sanığın adli sicil kaydına konu HAGB kaydı nedeniyle şartları oluşmadığından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına" biçimdeki gerekçeyle, sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verildiği anlaşılmıştır. Sanığın adli sicil kaydının incelenmesinde, 21/05/2012 tarihinde kesinleşen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair iki adet kaydın yer aldığı görülmüştür.
Dosya kapsamı, kanun yararına bozma istemi ve tüm bu açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde;
Sanığın Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 06/07/2017 tarihli ve 2015/1180 esas, 2017/544 sayılı hükmüne konu olan silahla tehdit eyleminde dosyaya yansıyan ve talep edilen somut maddi bir zararın bulunmaması, manevi zararın ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının uygulanmasına engel oluşturmaması, sanığın duruşmadaki davranışları olumlu görülerek takdiri indirim uygulanması, sanığın hükmün açıklanmasınını geri bırakılmasına karar verilmesini kabul etmesi, yeniden suç işlemeyeceği kanaatine varılarak hükmolunan cezanın ertelenmesi, adli sicil kaydında yer alan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının, 6545 sayılı Kanun ile CMK"nın 231/8. maddesinde yapılan değişikliğin yapıldığı 28/06/2014"den önce 04/09/2012 tarihinde kesinleşmesi karşısında, CMK"nın 231/6. maddesi uyarınca, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları gözönünde bulundurularak, yeniden suç işleyip işlemeyeceği konusunda bir değerlendirme yapıldıktan sonra, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasıyla ilgili bir karar verilmesi gerektiği gözetilmemiş, "sanığın adli sicil kaydına konu HAGB kaydı nedeniyle şartları oluşmadığından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına" şeklindeki kanuni olmayan gerekçeyle, CMK"nın 231/5. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
IV-Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1)Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 06/07/2017 tarihli ve 2015/1180 esas, 2017/544 sayılı kesinleşen kararının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2)Bozma nedenine göre sonraki işlemlerin, CMK"nın 309/4-b maddesi gereğince mahallinde mahkemesince yerine getirilmesine,
3)Bozulan hükmün, sanık aleyhine kanun yoluna konu edilmeksizin kesinleşmesi nedeniyle, 5271 sayılı CMK"nın 309/4-b maddesi uyarınca, yeniden hüküm kurulurken, Gebze 7. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 06/07/2017 tarihli ve 2015/1180 esas, 2017/544 sayılı kesinleşen kararındaki cezanın gözetilmesine, 07/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.