14. Hukuk Dairesi 2019/602 E. , 2019/8744 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 03.11.2015 tarihinde verilen dilekçeyle önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın kabulüne dair verilen 19.04.2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı vekili tarafından talep edilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi"nce istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 17.12.2019 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı vekili Av. ... ile karşı taraftan davacı vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen tarafların sözlü açıklamaları dinlendi. Açık duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
K A R A R
Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davacının 442 ada 1 parsel, 454 ada 2 parselde kayıtlı taşınmazlarda paydaş olduğunu davalının adı geçen parsellerden pay satınaldığını belirterek önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuştur.
Davalı vekili, davacının tapu da paydaş olmadığını, aktif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde 17.01.2017 tarihli karar ile; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)"nun 114/1-d maddesinde "Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları" şeklinde hüküm altına alınan dava şartının yokluğu nedeniyle, 6100 sayılı HMK"nın 115/2. maddesi gereğince davanın usülden reddine karar verildiği, yerel mahkemece verilen karar davalı vekili tarafından istinaf edilmekle ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince 2017/1016 Esas, 2017/998 Karar ve 01/11/2017 tarihli kararla yerel mahkeme kararının HMK"nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır. Yerel mahkemece kaldırma kararından sonra yapılan yargılama neticesinde; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)"nun 321. ve devamı maddeleri gereğince davanın esastan kabulüne, 442 ada, 1 parsel numarası ve arsa vasfıyla davalı ... oğlu, ... adına 5782/7709 hisse ile 454 ada, 2 parsel numarası ve arsa vasfıyla davalı ... oğlu, ... adına 13/162 hisse ile kayıtlı taşınmazların tapu kaydının iptaline ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilince istinaf talebinde bulunulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK"nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esestan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
1)Yapılan yargılamaya toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve pay satışı yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Somut olayda; davalı 22.05.2014 tarihli resmi senetle satıcı...ndan 442 ada 1 parsel sayılı taşınmazda 2891/7709 payı 188.000 TL"ye 454 ada 2 parseldeki 13/324 payı 7.000 TL bedelle satın almış yine 15.05.2014 tarihli resmi senetle ..."dan 442 ada 1 parsel sayılı taşınmazda 2891/7709 payı 145.000 TL"ye 454 ada 2 parseldeki 13/324 payı 6.000 TL bedelle satın almıştır. Mahkemece sadece davalının ..."dan aldığı payların tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamı depo ettirilmiş, ancak davalının ..."dan aldığı payların tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamı depo ettirilmeden hüküm kurulmuştur. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle davalı vekilinin temyiz itirazının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile HMK 373/1. maddesi gereğince temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, karardan bir örneğin ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesine, dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 17.12.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.