BAM Hukuk Mahkemeleri Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/692 Esas 2021/1035 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2019/692
Karar No: 2021/1035
Karar Tarihi: 26.10.2021
BAM Hukuk Mahkemeleri Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/692 Esas 2021/1035 Karar Sayılı İlamı
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/692 Esas
KARAR NO : 2021/1035
HAKİM : ... ...
KATİP : ... ...
DAVACI : ... - ... ...
VEKİLİ : Av. ... .
DAVALI : ... - ...
VEKİLİ : Av. ... - ...
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/07/2019
KARAR TARİHİ : 26/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; Davacının, vekili aracılığıyla 27.05.2019 tarihinde vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle
“…borçlu/davalı ile müvekkilimiz arasında ticari ilişkiden kaynaklanan 10.638,33TL borcu ödemediği. Bursa 17. İcra Müdürlüğü’nün 2019/... Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı
ve davalı tarafından itiraz edilerek durdurulduğu. Davaya konu faturalar dolayısıyla müvekkil şirketin alacaklı olduğu, taraflar arasında ticari ilişkinin varlığı sabit olduğu, Davalı tarafın iş bu ticari ilişkiye istinadende ödemelerde bulunduğu , cari hesap ekstresiyle de bu iddialarını doğruladığı, müvekkil şirketin ticaret sicil kayıtlarındaki adresi Bursa olduğu davalının yetki itirazlarının reddine karar verilmesi gerektiği, Borcun ödenmesi için yapılan sözlü taleplerin neticesiz kalması müvekkilin alacağının rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş olması sebepleriyle ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etme zorunluluğunun oluştuğu, başvuruya konu belgeler alacağın muaccel olduğunu gösterdiği, alacağın rehinle temin edilmemiş olması sebepleriyle ihtiyati haciz isteminde bulunulduğu, Yukarıda açıklanan ve re’sen ele alınacak nedenlerle; Bursa 17. İcra
Müdürlüğünün 2019/... E. Sayılı Dosyada alacağın ihtiyaten haczi için gerekli kararın mahkemece uygun görülen teminat karşılığı verilmesi, icra dosyasına yaptığı itirazın iptali ile takibin devamına, takip miktarının %20 den az olmamak üzere inkar tazminatının davalıdan tahsiline, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davalının 13.02.2020 tarihinde vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle “ Davacı sunduğu faturalara dayanarak alacak talep ettiği. Ancak ilgili faturalara konu edilen mallar müvekkiline teslim edilmediği. Keza dosyaya fotokopisi sunulup aslı sunulmayan “mutabakat mektubu “başlıklı
21.12.2018 tarihli belgede imzalar müvekkiline ait olmadığı. Müvekkilinin borçlu olmadığından hakkında verilen ihtiyati haciz kararı sebepsiz ve haksız olduğu, Bu sebeplerle öncelikle 06.02.2020 günlü ihtiyati haciz kararına konu edilen 15.525,78 TL borcun tamamı icra dosyasına depo edildiğinden konusu kalmayan ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına müvekkilim davacı tarafa borcu olmadığından haksız olup davanın reddi ile müvekkilim lehine takip konusu alacağın % 20 sin den az olmamak üzere tazminat ödemesi ve yargılama giderlerinden sorumlu sayılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
İncelenen dosya kapsamına göre;
Davalı aleyhine Bursa 17.İcra Müdürlüğünün 2019/... esas sayılı dosyasında davalının itirazı haksız olup olmadığı, Taraflar arasındaki ticari ilişki çerçevsinde faturaya konu mallar davalıya teslim edilip edilmediği, davanın kabulü halinde icra inkar tazminatı için koşullar oluşmuş mudur, alacak likit midir, hususlarında toplanılan itirazın iptali davasıdır.
Dava, cari hesap sözleşmesinden kaynaklı alacağa ilişkin itirazın iptali davası olup, yasal süresi içinde açılmıştır.
Taraflarca aralarında düzenlenen cari hesap sözleşmesi, fatura ve cari hesap eksteresi gibi kayıtlar dosyamız içerisine sunulduktan sonra dava dosyası, ibraz edilen deliller ve taraflara ait ticari defter ve dayanağı kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Davacının cari sözleşmesi dolayısıyla alacağının belirlenebilmesi için taraf defterlerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, inceleme gününde davacı taraf defterlerini ibraz ettiği halde davalı taraf defterlerini ibraz etmemiştir.
Bilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
HMK'nın 222. Maddesine göre ; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK'nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre ; Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde buluilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
HMK'nın 222. Maddesine göre ; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK'nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre ; Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmek zorundadırlar. Elektronik belgeler ise belgenin çıktısı alınarak ve talep edildiğinde incelemeye elverişli şekilde elektronik ortama kaydedilerek mahkemeye ibraz edilir. Ticari defterler gibi devamlı kullanılan belgelerin sadece ilgili kısımlarının onaylı örnekleri mahkemeye ibraz edilebilir.
HMK'nın 219.maddesi talep edildiği durumlarda defter ve belgelerin ibraz zorunluluğunu hüküm altına almıştır.
HMK 220.maddesi talep edilmesine rağmen tarafın belgeyi ibraz etmemesinin neticelerini düzenleme altına almıştır. Buna göre ; İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.
HMK'nın 220.maddesi bu şekliyle elinde bulunduğu anlaşılan bir belgeyi ibraz etmemenin hüküm ve sonuçlarını ortaya koymuştur. Hiç şüphesizdir ki 220.maddede düzenlenen belge tabiri ticari defter ve belgeleri de kapsamaktadır.
Tarafın ticari defterleri yasada belirtildiği üzere karşı tarafın defter ve belgeleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Anılan yasal düzenlemeler uyarınca verilen süreye rağmen bir taraf ticari defter ve belgelerini sunar diğer taraf sunmaz ise bu davranışı ile kendi defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan engel olduğu bu sonucun varlığını ve neticelerini kabul etmiş sayılır. HMK'nın 220.maddesi kapsamında ticari defter ve belgeler bunu tutan tarafın zilliyetliğinde olduğundan 220/2.maddesindeki inkarı da yapamayacaktır. 220/3.maddesi gereğince de defter ve belgelerin sunulmamasının neticesi olarak kaçınılan defter ve belgedeki kayıtların karşı tarafın defterlerindeki kayıtlara uygunluğu mahkeme tarafından kabul edilebilir. Mahkememizce de davalıya çıkarılan tebligata rağmen defter ve belgelerin davalı tarafça sunulmamasının sonuçları bu kapsamda değerlendirilmiştir.
Davacı defterlerini ibraz ettiği halde davalı defterlerini yapılan ihtara rağmen ibraz etmemiştir. Davacı defter ve belgeleri usulüne uygun tutulmuş olup delil olma niteliğindedir 17/09/2021 tarihli bilirkişi raporunda; davacının ticari defterlerine göre davacının kayıtlarına göre; davacının icra takibi tarihi 23/01/2019 tarihi itibariyle davalıdan 10.525,77 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Dava yönünden davacının davalıdan dava konusu ettiği tutarda alacaklı olduğu anlaşılmıştır. Alacak likit olduğundan ayrıca icra inkar tazminatına da hükmedilmelidir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KABULÜ İLE
Bursa 17 İcra Dairesinin 2019/... Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptaline, takibin 10.638,33-TL asıl alacak üzerinden devamına,
2- İtirazın alacağın tahsilini geciktirmeye yönelik olduğu değerlendirilerek davalı-borçlunun asıl alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 726,70 -TL harçtan başlangıçta alınan 128,49.-TL peşin ve 44,40.-TL başvurma harcı toplamı olan 172,89.-TL'nin mahsubu ile bakiye 553,81-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafça yapılan 128,49-TL peşin harç ve 50,08-TL başvurma harcı+vekalet harcı, 2.408,56 TL yargılama gideri toplam 2.587,13-TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
8-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından ödenen 1.320,00 TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/10/2021
Katip ...
¸(e-imzalıdır)
Hakim ...
¸(e-imzalıdır)
