13. Hukuk Dairesi 2018/2508 E. , 2020/5486 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ile davalı ... mirasçısı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı ... ile 08.08.2012 tarihinde düzenledikleri adi yazılı sözleşme sonucunda ... plakalı, davalı ... adına kayıtlı aracın 10.000,00 TL’si peşin, 4.000,00 TL’si senet olmak üzere toplam 14.000,00 TL bedelle satışı konusunda anlaşıklarını ve İzmir 34. Noterliğinin 08.08.2012 tarih 34042 yevmiye numaralı satış sözleşmesi ile aracın davacı tarafından resmen satın alındığını, satışın araç maliki adına vekaleten, davalı ..."ın oğlu ... tarafından yapıldığını, davacının 01.10.2012 vadeli 4.000,00 TL bedelli senedi davalı ..."a teslim ettiğini, ayrıca araç üzerine aynı gün 34043 yevmiye numaralı borç ve rehin sözleşmesi ile araç malikinin vekili lehine araç rehni verildiğini, davacının aracı satın aldıktan 4 gün sonra seyir halinde iken araçtan duman ve koku gelmesi üzerine yolda kaldığını, aracı tamirciye çektiğini ve davalı ..."ı arayarak, bedel iadesi ya da tamir masrafının karşılanmasını istediğini, ancak isteğinin kabul edilmediğini, araçta oluşan zararın belirlenmesi için Menderes Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/11 D. İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını, rapor düzenlendikten sonra bedelin ödenmesi konusunda davalılara ihtarname gönderildiğini, davacının araç alım satımından mağdur edildiğini belirterek, delil tespiti raporu ile belirlenen 5.420,00 TL’nin, ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, ayrıca delil tespiti masrafları ile tespit dosyasındaki vekalet ücretinin de davalılara müştereken ve müteselsilen ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ..., 07.03.2013 tarihli ilk oturuma katılarak beyanında, dava konusu aracın bedelini ..."a ödemek sureti ile satın aldığını, Otokentte galericilik yaptığını ve aracı da galerisinde sergilediğini, dava konusu aracın davacı şirket adına satın alındığını, noterde işlem yapılmadan önce alıcı tarafından aracın servise götürüldüğünü, ekspertiz yaptırıldığını ve aracın beğenilerek satın alındığını bildirmiş; diğer davalı ... ise, kusuru olmadığını, arızanın sürücü hatasından kaynaklandığını, araç satın alınmadan önce davacı tarafından kendi servisinde muayene ettirildiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davalı ... hakkındaki davanın husumet nedeni ile reddine, davalı ... hakkındaki davanın kısmen kabulü ile 4.770,00 TL nin 04/09/2012 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazla isteğin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ile davalı ... mirasçıları tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya incelendiğinde, davanın 01/10/2012 tarihinde açıldığı, davalı ... "nın ise karar tarihinden (12/11/2015) önce 30/06/2015 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. 6100 sayılı HMK m.114/1-d hükmü gereği taraf ehliyeti (HMK m.50) dava şartlarından olup, varlığı davanın her aşamasında mahkemece re"sen gözetilmesi gerekir. Ölüm ile kişilik ve bunun sonucu olarak hak ehliyeti sona ereceğinden dava sırasında ölen kişinin taraf ehliyeti de sona erer. Ölümle birlikte ölenin hak ve borçları külli halefiyet ilkesine göre mirasçılarına geçer ve mirasçılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı meydana gelir. Bu durumda mahkemece, HMK m.55"de atıfta bulunulan süreler geçtikten sonra ölenin mirasçılarının davaya dahil edilmesi için HMK m.115/2 uyarınca davacı tarafa süre verilmesi, mirasçıların tamamı davaya dahil edildikten sonra esasa girilerek karar verilmesi gerekir. Aksi halde, bahsedilen usuli eksiklik tamamlanmadan davaya devam edilip esas hakkında karar verilemez. Mahkemece, dava şartı eksikliği giderilmeden işin esasına girilerek karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma sebebine göre, davacının ve davalı mirasçılarının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacının ve davalı mirasçılarının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan 29,20 TL. harcın istek halinde davacıya, peşin alınan 81,50 TL. harcın istek halinde davalı ... mirasçıları"na iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 29/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.