19. Hukuk Dairesi 2015/17247 E. , 2016/4582 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili,müvekkili ile davalı arasında imzalanan tek satıcılık sözleşmesi uyarınca, müvekkilinin davalının ürettiği malları İsviçre"de satmayı, elde gelirden müvekkiline pay verilmesini kararlaştırdıklarını, İsviçre"de ticaret hacmi bulunmayan davalının müvekkilinin faaliyetleri neticesinde büyük gelir elde etmesine rağmen sözleşmeden doğan %20"lik payı ödemediği gibi sözleşmeyi tek taraflı ve haksız olarak feshettiğini belirterek, şimdilik 20.000 Euro alacağın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, 02/09/2014 havale tarihli ıslah dilekçesi ile bilirkişi tarafından hesaplanan 56.875 Eoru"nun davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının sözleşme kurulan ........... firmasının elemanı olduğu bilgisini müvekkilinden saklayarak iradesini fesada uğrattığını, sözleşme başlığında ""tek satıcılık sözleşmesi"" yazıyor olsa da taraf iradelerin aslında "" İş görme sözleşmesi "" yapmak olduğunu, sözleşmedeki edimler dengesinin davacı yararına hayli aşıldığını, %20"lik komisyon oranının fahiş olup ticari teamüllere ve yasalara uymadığını, ayrıca, davacının 3 yıllık sözleşme süresi boyunca sadece 1 sözleşmeye aracılık ettiğini, diğer satışların müvekkilinin çabası ve girişimi ile gerçekleştiğini, davalının bu satışlardan herhangi bir ücret alacağının doğmadığını, bu durumun aksini iddia eden davacının sözleşmelerin kurulmasındaki yararını kanıtlamak zorunda olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan deliller, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davalı şirketin İsviçre"deki ........... Şirketine 01/10/2011 ve 30/06/2013 tarihleri arasında toplam 284.376,82 Euro değerinde mal sattığının faturalar ve gümrük belgeleri ile sabit olduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin 5.maddesi uyarınca davacının %20 komisyon ücretinin belirlenmesinde toplam satış tutarının esas alınması gerektiği gerekçesiyle davacının ıslah dilekçesi doğrultusunda davanın kabulüne, 20.000 Euro"nun 20/06/2013 tarihinden itibaren, 36.875 Euro"nun ıslah tarihinden işleyecek kamu bankalarınca döviz tevdiat hesaplarına uygulanmakta olan en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava taraflar arasında düzenlenen 06/12/2010 tarihli tek satıcılık sözleşmesi"nden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Tek satıcılık sözleşmesi iki tarafa da edimler yükleyen bir sözleşme tipidir. Taraflar arasındaki sözleşmede; sözleşmenin şartları, sipariş ve teslime ilişkin hükümler düzenlenmiştir. Öncelikle davacı sözleşme hükümleri uyarınca kendi edimlerini yerine getirdiğini ispatla yükümlüdür. Davalı tarafından İsviçre"ye mal satımı yapılmış ise de bu mal satımında tek satıcı olan davacının nasıl bir katkıda bulunduğu, bu satışın yapılmasında yerine getirdiği edimlerin neler olduğu tartışılmaksızın yalnızca hesaplamaya dayalı, sözleşme içeriğini ve tarafların iddia ve savunmalarını karşılamayan yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle mahkeme kararının davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 16/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
