MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı tarafından, davalı aleyhine 01/10/2014 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 29/03/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı, paydaşı olduğu ... İli, ... İlçesi, 2457 ada 11 parsel sayılı taşınmazın 2 No’lu bağımsız bölümdeki toplamda 4/25 payın 06.06.2013 tarihli resmi senet ile dava dışı ...’e 1.500,00 TL bedelle satıldığı, sözkonusu satış nedeniyle ... aleyhine ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/136 Esas sayılı dosyası ile ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davası açtığını, davanın kabulüne dair 26.05.2014 tarihinde verilen hükmün 08.09.2014 tarihinde kesinleştiğini, ilamı tapu müdürlüğünde infaz ettirmek istediğinde dava dışı ... tarafından dava konusu 4/25 payın 60.000,00 TL bedelle oğlu olan davalı ...’e devir ve temlik edilmiş olduğunu öğrendiğini, yapılan devir ve temlik işleminin gerçek bir alım- satım işlemi olmayıp tamamen kötü niyetli olarak yapılan ve bedeli de yüksek gösterilen muvazaalı bir işlem olduğunu belirterek davalı adına kayıtlı 4/25 payın ilk satış bedeli olan 1.500,00 TL bedel üzerinden iptali ile adına tescili isteminde bulunmuştur.
Davalı vekili ise, müvekkilinin dava konusu payı resmi senette gösterilen bedel üzerinden satın aldığını, dava konusu yer değerli bir yer olduğu için bedelin arttığını ayrıca husumetin müvekkiline değil önceki malik olan ...’e yöneltilmesi gerektiği, bu nedenle davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davacının resmi senette gösterilen ön alım bedeli ile tapu masrafları toplamı olan 61.200,00 TL’yi mahkemeler veznesine depo etmesi için verilen iki haftalık kesin süreye rağmen ön alım bedelini depo etmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı temyiz etmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun "Yasal Ön Alım Hakkı-Ön Alım Hakkı Sahibi" başlıklı 732. maddesinde “Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlar ön alım hakkını kullanabilirler” hükmü düzenlenmiştir.
Anılan düzenlemede, ön alım hakkının açık bir tarifi yapılmamakla birlikte temel prensip mülkiyet serbestisi ve tasarruf yetkisi olmakla birlikte, ön alımda paydaşın temlik hakkı sınırlandırılmakta, ancak bu sınırlandırma sınırlı tutularak sadece satım akitleri için ön alım hakkının kullanılabileceği öngörülmüştür.
Somut olaya gelince; davacı, 27.06.2014 tarihli dava dışı ... tarafından davalıya 60.000,00 TL bedelle devir ve temlik edilen payın muvazaalı olduğunu her türlü delille kanıtlayabilir. Davalı ... ile dava dışı ...’in baba- oğul oldukları göz önüne alınarak davalının ...’e yapılan 06.06.2013 tarihli ilk satıştan ve davacı tarafından açılan ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesindeki davadan ve verilen hükümden haberdar olmaması ve dava konusu 4/25 payın bir yıl gibi kısa bir sürede değerinin 1.500,00 TL’den 60.000,00 TL’ye yükselmesi de hayatın olağan akışına aykırıdır.
O halde mahkemece davacının bedelde ve işlemde muvazaa iddiası kabul edilmek suretiyle diğer bir ifade ile davacının ön alım hakkının ilk satış bedeli olan 1.500,00 TL üzerinden doğduğu göz önüne alınarak karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.12.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.