Abaküs Yazılım
19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2015/15742
Karar No: 2016/4528
Karar Tarihi: 15.03.2016

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2015/15742 Esas 2016/4528 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Suriyeli bir müvekkil ile bir şirket arasında kakao tozu alımı için yapılan sözleşmede müvekkil peşin olarak 75.000 USD ödemiş ancak iç savaş nedeniyle mal teslim edilememiştir. Davacı, sözleşmeden dönmüş ve peşin olarak verdiği bedelin faiziyle birlikte iadesini talep etmiştir. Mahkeme, mücbir sebebin varlığını kabul ederek davacının haklı olduğu sonucuna varmıştır. Ancak teslim yeri konusunda bir düzenleme olmadığı ve satıcının adresinde, yani Türkiye'de yapılması gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmesi gerektiği vurgulanmıştır. BK'nın 229/1. maddesi gereği ise davacının peşin olarak ödediği 75.000 USD'in iadesi gerektiği belirtilmiştir. Kararda geçen kanun maddesi: Borçlar Kanunu'nun 229/1. maddesi.
19. Hukuk Dairesi         2015/15742 E.  ,  2016/4528 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

    Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

    - K A R A R -
    Davacı vekili, Suriyeli olan müvekkili ile davalı şirketin kakao tozu alımı için sözleşme yaptıklarını, müvekkilinin davalı satıcı şirkete 75.000-USD" yi peşin ödediğini, ancak Suriye"deki iç savaş nedeniyle müvekkilinin tüm servetini yitirdiğini, Mersin"de yaşamaya başladığını, sözleşmenin ifası imkansızlaştığından sorumlu tutulamayacağını, bu nedenle davalı şirkete 15.03.2013 tarihli ihtarnameyi göndererek sözleşmeden dönüldüğünü, peşin olarak verdiği 75.000 USD satış bedelini BK"nın 229/1. maddesi gereğince faiziyle geri istediğini, davalı şirketin 19.03.2013 tarihli cevabi ihtarnamesinde sözleşmeyi, müvekkilinden 75.000 USD peşinat aldığını ve herhangi bir mal teslim etmediğini kabul ettiğini, ancak peşinatı müvekkiline ödemeyeceğini bildirdiğini belirterek, 75.000-USD" nin dava tarihindeki değeri olan 168.000-TL" nin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Davalı vekili, taraflar arasındaki sözleşmenin 5. maddesinde "120 günde mal sevkiyatı alıcı tarafından gerçekleştirilmemiş ise, peşinat olarak ödenen 75.000 USD satıcıya gelir olarak kaydedilecek ve alıcı paranın geri ödenmesini talep edemeyecektir." hükmünün olduğunu, davacının malı halen teslim almadığını, malın müvekkilinin deposunda beklediğini, bu nedenle müvekkili şirketin zarara uğradığını, Suriye" deki iç karışıklıkların sözleşmeyi feshetme hakkı vermediğini, zira malın Suriye" de satılmak üzere satın alındığına dair bir hüküm bulunmadığını, tacir olan davacının bakiye bedeli ödeyip satma şansına sahip iken, iç savaşı ileri sürerek bu yola başvurmasının iyiniyetli olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
    Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, taraflar arasında 75.000-USD" nin ödendiği ve karşılığında mal teslim edilmediği hususunda bir anlaşmazlık bulunmadığı, davacının Suriye vatandaşı olduğu, iç savaşın Halep"e sıçramasından önce Türkiye" den aldığı malları Suriye" de sattığı, Türkiye" de herhangi bir işyerinin olmadığının dosya kapsamından ve tanık beyanlarından anlaşıldığı, iç savaş nedeniyle Türkiye" ye sığındığı, hayatını ve ticaretini normal seyrettiremediği, akitten doğan ediminin ifasının kendisinden beklenemeyecek şekilde mücbir sebebin varlığının kabulünün gerektiği, bu şartlar altındaki davacıdan akdi devam ettirmesini beklemenin iyiniyet ve dürüstlük kuralları ile bağdaşmadığı, bu nedenle akdi feshinde haklı olduğunun kabulünün gerektiği, davalının davacıdan aldığı 75.000 USD" nin haklı bir sebep olmaksızın malvarlığında bulunduğu ve davalı davacı aleyhine sebepsiz zenginleştiğinden, bu miktarın iadesinin gerektiği gerekçeleriyle davanın kabulüne, 75.000 USD" nin davacı vekilinin duruşmadaki beyanı doğrultusunda dava tarihinden itibaren Merkez Bankasının dolar cinsinde belirlediği oranda işletilecek faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Taraflar arasında düzenlenen ve mahkemenin de kabulünde olan 20.11.2012 tarihli "protokoldür" başlıklı 5 maddelik sözleşmede teslim yeri konusunda bir düzenleme bulunmamaktadır. 5. maddede "120 gün içinde mal sevkiyatı alıcı tarafından gerçekleştirilmemiş ise, peşinat olarak ödenen 75.000 USD satıcıya gelir olarak kaydedilecek ve alıcı paranın geri ödenmesini talep edemeyecektir." hükmü bulunmaktadır. Sözleşme hükümleri tarafları bağlayıcı niteliktedir. Bu sözleşmeye göre teslim yeri gösterilmediği gibi, teslim alma ve malın sevkiyatını sağlama edimi de davacı alıcıya yüklenmiştir. Davacı, bu süre dolmadan ülkesindeki iç savaşı sebep göstererek sözleşmeyi feshettiğini bildirmişse de, davalı yukarıda açıklanan gerekçeyle fesih sebebini kabul etmediğini bildirmiştir. Mahkemece sözleşmede düzenlenmeyen Suriye" deki iç savaşın mücbir sebep olarak kabul edilmesi de doğru olmamıştır. Teslim yeri konusunda bir düzenleme olmadığından, teslimin satıcının adresinde, yani Türkiye" de yapılması gerekeceğinden, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle kabulü doğru görülmemiş, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 15/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.




    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için destek@ictihatlar.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi