9. Hukuk Dairesi 2017/27032 E. , 2018/4868 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 26. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 22. İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı davalı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi davalı avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 25/10/2013-30/11/2015 tarihleri arasında davalı iş yerinde nakış makinecisi olarak çalıştığını, müvekkilinin iş akdinin işverence haklı ve geçerli neden olmaksızın feshedildiğini ileri sürerek, işveren feshinin geçersizliği ile müvekkilinin işe iadesine ve yasal sonuçlara hükmedilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, müvekkili şirketin yönetim kurulu kararıyla rekabet yeteneğinin korunması ve arttırılması amacıyla işletmenin yeniden yapılandırılmasının zorunlu olduğundan bu amaçla yeniden yapılandırılmalar sonucunda, “nakış departmanındaki çalışma biçiminin 3 vardiya sisteminden 1 vardiya sistemine geçilmesini, vardiya sistemindeki değişiklik nedeniyle söz konusu departmanda makineci fazlalığı oluşacağından departmanda çalışan 21 makineciden 14 makineci personelin işyerinde çalışma olanağının ortadan kalkması nedeniyle iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshedilmesine, fesih işlemleri için sosyal seçim kriteri olarak öncelikle istekli olanların fesih için taleplerinin alınmasına eğer 14 makineci talepte bulunmaz ise bağlı oldukları sosyal güvenlik kurumundan prim ve çalışma gün sayısını doldurmuş olanların iş akitlerinin feshine, eğer bu sosyal seçim kriteri de yeterli olmaz ise firmada karı-koca çalışan makineci var ise bu durumdakilerin iş akitlerinin feshine"” karar verildiğini ve bu çerçevede davacının iş sözleşmesinin 4857 Sayılı İş Kanun’unun 18.maddesi gereğince geçerli nedenle feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece Mahkemesince, feshin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ç) İstinaf başvurusu:
Karara karşı davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının çalıştığı benzer pozisyonlara fesih öncesi ve sonrası birçok işçi alımı yapılmış olması dikkate alındığında davacının farklı pozisyonlarda değerlendirmesi için yeterli bir araştırma yapılmadığı ve feshin son çare olması ilkesine uygun hareket edilmediği, ortada geçerli bir fesih nedeni de bulunmadığı ve bu yönüyle davalı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz başvurusu:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
F) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta feshin geçerli nedene dayandığı davalı işverenlikçe ispatlanmadığından ilk derece mahkemesince feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir. Ancak ilk derece mahkemesi kısa kararda, işe başlatmama tazminatını davacının kıdemine göre doğru olarak 4 aylık ücret tutarında belirlediği halde gerekçeli kararın hüküm kısmında ise kısa kararla da çelişecek şekilde işe başlatmama tazminatına 5 ay olarak hükmetmiştir. Kısa karar ile gerekçeli karar arasındaki çelişki nedeniyle Bölge Adliye Mahkemesince istinaf kanun yoluna başvuranın sıfatına bakılmaksızın salt bu nedenle kararın bozularak ortadan kaldırılıp hüküm kurulması gerekirken istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
G) HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Bölge Adliye Mahkemesi ile İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayıları belirtilen kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesine,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsili gerektiğinin tespitine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35.90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 27.70 TL harcın mahsubu ile bakiye 8.20 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre kararın davalı tarafından temyiz edildiği dikkate alınarak 1.800,00. TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan harçlar dahil 214.50 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8- Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, kesin olarak 12/03/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.