Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, müteveffa davacının Kurumun 1479 sayılı Yasa’ya tabi sigortalılığını ve dolayısıyla yaşlılık aylığını iptal eden işlemlerinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, Yargıtay 21.Hukuk Dairesinin (kapatılan) 10/06/2010 tarih ve 2009/10636-2010/12246 Esas ve Karar sayılı bozma ilamına karşı “uyma” kararı verilmek suretiyle yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne, “davacılar murisinin 22/03/1985 -30/03/1998 tarihleri arasındaki sigortalılığın ve yaşlılık aylığı işleminin iptaline ilişkin Diyarbakır İl Müdürlüğü 21/09/2006 tarih 60534 sayılı Kurum (Bağkur) işleminin iptaline,” karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; müteveffa davacının 22/03/1985-30/03/1998 tarihleri arasında ... Esnaf ve Sanatkarlar Odasında yer alan oda üyelik kaydına istinaden Esnaf Bağ-Kur sigortalılık sürelerinin 03/09/1999 tarihinde Kurum kayıtlarına intikal eden Bağ-Kura Giriş Bildirgesi üzerine oluşturulduğu, müteveffa davacının esnaf ve sicil kaydının bulunmadığı, müteveffa davacı sigortalıya 01/12/1999 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlandığı ancak 21/09/2006 tarih ve 60534 sayılı Kurum işlemi ile “müfettiş raporuna istinaden oda kaydı geçersiz kılınarak yaşlılık aylığının iptal edildiği”nin müteveffa davacıya bildirildiği, yargılama esnasında sigortalının 03/06/2011 tarihinde öldüğü, müteveffa sigortalı davacının mirasçılarının 5510 sayılı Kanun"un Geçici 54"ncü madde kapsamında Kuruma 31/12/2014 tarihinde müracaatta bulundukları, Kurumun 27/09/2017 tarihli yazı cevabı ile “ 6552 sayılı Yasa nedeniyle müteveffa davacının hak sahiplerince yapılan başvuruya istinaden daha önce müfettiş raporuyla iptal edilen sigortalılık sürelerinin 22/03/1985 tarihinden itibaren geçerli sayıldığı ve 01/01/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere hak sahiplerine ölüm aylığı bağlandığı” hususunun mahkemeye bildirildiği ancak kesilen yaşlılık aylığının müteveffa davacının hak sahiplerine aylığın kesildiği tarihten itibaren topluca ödenip ödenmediğine dair herhangi bir belge ve kaydın sunulmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemenin hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
6552 sayılı Yasa"nın 58. maddesi ile 5510 sayılı Yasa"ya eklenen Geçici 54. madde “Mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanunu"na göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4"üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22.03.1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31.12.2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4"üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır..." hükmünü içermekte olup; anılan yasal düzenlemeyle getirilen lehe uygulamanın, sahte sigortalılıkta uygulanması mümkün değil ise de; Kurum tarafından, Geçici 54"ncü madde birinci fıkrasından yararlanılabileceği kabul edilmekle kesilen aylıkların kesildiği tarihten itibaren tekrar bağlanması gerektiğinin gözetilmesi gerekir.
Bu doğrultuda Mahkemece davacılar murisinin iptal edilen Bağ-Kur sigortalılık süresinin geçerli sayılmasına ilişkin talep hakkında yargılama esnasında yürürlüğe giren Geçici 54"ncü madde hükmü kapsamında bu sigortalılık sürelerine Kurum tarafından geçerlilik tanındığından “konusu kalmayan talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına” karar verilmelidir. Öte yandan ölüm tarihine kadar muris sigortalıya yaşlılık aylığının da kesildiği tarihten itibaren tekrardan bağlanması gerektiğinden bu yönde işlem tesis edilip edilmediği Kurumdan sorulmalı, alınacak yazı cevabına göre davanın konusuz kalıp kalmadığı irdelenerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemenin, bu maddi ve hukuki olguları gözetmeksizin eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 17/12/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.