BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/23 Esas 2021/692 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2011/452 Esas
KARAR NO : 2021/938
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 13/12/2011
KARAR TARİHİ : 22/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 22/12/2012 tarihinde ... Alım Sözleşmesi'nin akdedildiğini, sözleşme kapsamında müvekkilinin edimlerini yerine getirdiğini ve mal teslimlerini yaptığını, ancak davalıdan alması gereken ödemeleri alamadığını, taraflar arasında 31/01/2011, 28/02/2011, 31/03/2011 ve 30/04/2011 tarihlerine ait cari hesap mutabakat mektuplarının tanzim edildiğini iş bu mutabakatlardan sonra müvekkili tarafından iki adet faturanın tanzim edildiğini ve davalıya teslim edildiğini, davalının cari hesap gereği 66.572,50-TL'yi müvekkiline ödemediğini, bu nedenle davalı aleyhine ... İcra Müdürlüğünün 2011/... E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, ancak davalının itirazları üzerine takibin durduğunu, davalının itirazlarının haksız olduğumu beyanla neticeten ititazın iptaline, takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, davalının %40 dan az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, masraf ve avukatlık ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu olan faturalardan ... nolu ve 103,96-TL tutarındaki faturanın 01/08/2012 tarihinde banka kanalı ile davacıya ödendiğini, ... numaralı faturanın ise kantin kayıtlarında görülmediğini, iş bu faturada yazılı malın depo ve kantin girişinin bulunmadığını, ancak faturanın üzerinde malın teslim alındığına dair emekli ...'ın kaşesinin ve ıslak imzasının mevcut olduğunu, bu şahıs hakkında ... Savcılığı tarafından soruşturma başlatıldığını, diğer faturalara ait mal alımlarının ve para ödemelerinin de ... Yönetmeliği'ne uygun olarak yapıldığını, bu faturaların üzerinde, fatura bedellerinin nakit olarak alındığına dair davacının kaşesinin ve imzasının bulunduğunu, kantine ait bilgisayarlı muhasebe sisteminde de bu faturaların ödenmiş olarak görüldüğünü beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet üctetinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; sözleşmeye dayalı satım ilişkisinden kaynaklanan faturalara bağlı açık hesap alacağının tahsili için başlatılmış olan ilamsız icra takibine vaki itirazın İİK'nın 67.maddesi uyarınca iptali ve icra inkar tazminatının tahsili talebine ilişkindir.
Yanlar arasındaki sözleşme ile alacak istemine dayanak fatura suretlerinin ibraz edildiği görülmüştür.
İtirazın iptali istemine konu ... İcra Dairesinin 2011/... esas sayılı takip dosyası celp ve tetkik edilmiştir.
... Askeri Savcılığının 2013/... esas sayılı soruşturma dosyası ile ... Mahkemesinin 2013/... sayılı ceza dosyası celp ve tetkik edilmiştir.
Davacı şirket yetkililerine ait yazı ve imza örnekleri ile yazı ve imza incelemesine elverişli belge asıllarının ve inceleme konusu fatura asıllarının celbine müteakip ATK ... İhtisas Dairesi marifeti ile rapor alınmıştır.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan 24/06/2016 tarihli mali müşavir bilirkişi raporunda özetle; "...Mübrez defterler ile dosya muhteviyatı belgeler üzetinde yapılan inceleme sonuçları aşağıya çıkarılmıştır.
1.) Huzurdaki dava bir İtirazın iptali davası olup davacı tarafından ... İcra Müdürlüğünün 2011/... sayılı dosyası ile; 66,572,50 TL asıl alacak üzerinden takibe geçilmiş olup, davalının vaki itirazı üzerine iş bu davanın ikame edildiği anlaşılmaktadır.
2.)Takip dayanağı olarak “23/08/2011-22/12/2010 imza tarihli ... Alım Sözleşmesinden doğan cari hesap alacağı” gösterilmiştir.
3.) Davacı, taraflar arasında 22/12/2012 tarihinde ... Alım Sözleşmesi'nin akdedildiği, sözleşme kapsamında taraflarının edimlerini yerine getirdiği, ancak davalının ödemelerini yapmadığı, taraflarının cari hesap gereği 66.572,50 TL'lik bir alacağının bulunduğu, bu nedenle davalı aleyhine icta takibi başlatıldığı, ancak davalının itirazları üzerine takibin durduğu anlatımındadır.
Davalı ise, davaya konu olan faturalardan ... nolu ve 103,96.-TL tutarındaki faturanın 01/08/2012 tarihinde banka kanalı ile davacıya ödendiği, ... numatalı faturanın ise kantin kayıtlarında görülmediği, ancak faturanın üzerinde malin teslim alındığına dair emekli ... 'ın kaşesinin ve ıslak imzasının mevcut olduğu, bu şahis hakkında ... tarafından soruşturma başlatıldığı, diğer faturaların ise üzerinde, fatura bedellerinin nakit olarak alındığına dair davacının kaşesinin ve imzasının bulunduğu, kantine ait bilgisayarlı muhasebe sisteminde de bu faturaların ödenmiş olarak görüldüğü anlatımındadır.
4.) Davacı tarafından sunuları ticari defterlerin tetkikinde;
a.) Davalı ile olan ticari münasebetini ... nolu cari hesap kodu altında takip ettiği, davalıya düzenlemiş olduğu faturaları bu hesabın borcuna, davalı tarafından yapıları ödemeleri ise bu hesabın alacağına aşağıdaki gibi kaydetmiş olduğu,
b) Bu hesabın 10/06/2011 tarihi itibari ile 66.572,51-TL BORÇ bakiyesi vermiş olduğu tespit edilmiştir.
Buna göre dayacı, kendi tiçari defterlerinde 10/06/2011 tarihi itibari ile davalıdan 66.572,51 TL alacaklı durumdadır.
5.) Davalı yan, davaya ve takibe konu edilen cari hesap bakiyesini oluşturan faturaların üzerlerinde, fatura bedellerinin nakit olarak alındığına dair davacının kaşesinin ve imzasının bulunduğunu iddia etmekte olup, davacı ise dosyaya sunmuş olduğu 29/02/2012 tarihli dilekçesinde, bedelin nakit olarak alındığına dair şirketlerinin — çalışanları tarafınca herhangi bir belge — düzenlenmediğini, kaşelenmediğini ve imzalanmadığını beyan etmektedir.
6.) Dava ve takibe konu edilen cari hesap bakiyesini oluşturan faturaların üzerinde ... 'ın imzasının mevcut olduğu görülmektedir. Dosyadaki mevcut verilerden, ... ... isimli şahıs hakkında, ... Savcılığı'nın 2013/ ... E. sayılı dosyası ile ... tarafından bir İddianame hazırlandığı anlaşılmaktadır.
7) ...Mahkemesi'nin 2013/ ... E. 2014/2013 K. nolu karatı ile ... hakkında "... ihtlalsen aşkeri eşyayı zimmetine geçirmek suçunu işlediği, ... uyarınca takdiren Bir Yıl Hapis Cezası ile Cezalandırılmasına, TCK'nın 62/1'inçi maddesi uyarınca takdiren 1/6 oranında indirilmesi ile Bir Yıl On Beş Gün Hapis Cezai ile Cezalandırılmasına, sanığın Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkartılmasına, sanığın sebebiyet verdiği 199,.954,15-TL kamu (kantin) zararının satııktan tahsili halinde ödeme güçlüğüne ve yoksulluğa düşeceği kanaatine varıldığından zararın, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu gereğince Ve oranında tenkis edilerek kalan 49.988 54-TL hazine zararının sanıktan tazminen Tahsiline...” karar verildiği görülmektedir.
8) ... Savcılığı'nın 03/11/2011 tarihli, 2011/... sayılı talimatı ile bilirkişi raporu alınmasına karar verildiği görülmektedir. Bunun üzerine ... tarafından ...'na sunulan 04/01/2012 tarihli bir raporun hazırlandığı anlaşılmaktadır. İş bu raporun sonuç kısmi ise "...2011 yılında yapılar mutabakatta ödenmediği anlaşılan ancak firmaların daha sonra ödendi kaşesi bastığı 28 adet fatura bedeli olan 70.237,36-TL olmak üzere toplam 75.100,76.-TL'nin faturalara yazılmış olan ibarelerini imzalayan firma sorumlularına bu yetkinin verilip verilmediği ve imzaların gerçek olup almadığının araştırılmasını müteakip yeniden değerlendirilmesi...”' şeklindedir.
9.) Alınan 04/01/2012 tarihli bilirkişi raporuna istinaden sayın mahkemenizin 13/02/2013 tatihli ara kararı ile “... davaçı şirketin yetkilisine ait imza incelemesine esas olacak belge asıllarını ibraz etmek ve huzurda imza örnekleri alınmak üzere şirketin yetkilisinin imza sirküleri ile beraber hazır bulundurulmasına...” karar verilmiştir. Akabinde ise davacı şirket yetkililerinin mahkemeniz huzurunda imzalarının alındığı görülmektedir. Ayrıca sayın mahkemenizin 22/04/2014 tarihli ara katarı ile “...dosya ve kaşa evrakı incelenerek imza bilirkişi incelemesi konusunda katar verilmesine...” karar verilmiş olup, ancak dosyanın tetkikinde imzalar ile ilgili herhangi bir bilirkişi raporuna rastlanılmamıştır.
10) Ayrıca ... Savcılığı'nca Bilirkişi ...'tan 2. bir bilirkişi raporu alındığı görülmektedir. İş bu raporun 4.2. maddesinde “firmalar tarafından bedeli nakden alındı kaşesi vurulup imzalanmasına rağmen firmalara ödeme yapılmaması” konusu incelenmiş olup, bu maddede “.. deliller dosyasında bulunan faturalardan toplamda 58.474 40.-TL bedelli 8 adet faturanın ... Firmasına ait olduğu, her ne kadar firma temsilcilerini ödeme yapılmamasına rağmen ödendi kaşesini vurmuş olsalar da 3 yıldır kantinde görev yapan ... ...'a iyi niyetli olarak güvendikleri, nitekim 2009 ve 2010 yıllarında da aynı usülü uyguladıklarının anlaşıldığı...” sonucuna varılmıştır. Raporun 4.3. maddesinde ise, davacı tarafından düzenlenen 08/06/2011 tarih, ... nolu ve 7.994,14.-TL tutarlı faturanın da, kantin adına alınmış olunmasına rağmen kantin muhasebe kayıtlarına girmediği tespit edilmiştir.
11) Buna göre, Bilirkişi ... tarafından hazırlanan bilirkişi raporunun tetkikinde, davacı tarafından düzenlenen toplamda (58.474440 4 7.994,14 — ) 66.468,54.-TL tutarındaki 9 adet faturanın davalı tarafından ödenmediği anlaşılmaktadır.
12.) Dosyada, davacı tarafından sunulan 30/04/2011, 31/03/2011, 28/02/2011 ve 31/01/2011 tarihli 4 adet mutabakat mektubunun mevcut olduğu, iş bu mutabakat mektuplarının altında ... 'ın imzasının mevcut olduğu görülmektedir. 30/04/2011 tarihli son mutabakat mektubunda davacının 30/04/2011 tarihi itibari ile davalıdan 90,000,23.-TL ALACAKLI olduğu anlaşılmaktadır. Davacı defterlerinin incelenmesi sonucunda ise 30/04/2011 tarihinden sonta davalının davacıya çeşitli ödemeler yaptığı, davacının ise davalıya 08/06/2011 ve 10/06/2011 tarihlerinde 2 adet fatura düzenlemiş olduğu görülmektedir.
13.) Dosyaya davalı tarafından sunulan banka dekontundan, 10/06/2011 tarihinde düzenlenen 103,96-TL tutatındaki fatura karşılığının, 10/08/2011 tarihinde davalı tarafından davacıya ödenmiş olduğu anlaşılmaktadır.
SONUÇ:
a.) Davacının kendi defterlerinde 10/06/2011 tarihi itibari ile davalıdan 66.572,51-TL ALACAKLI durumda olduğu,
b.) ... Savcılığı'nca Bilirkişi ... 'tan alınan bilirkişi taporunda, davacı tarafından düzenlenen toplamda (58.474,40 + 7.994,14= ) 66.468,54-TL mutarındaki 9 adet faturanın davalı tarafından ödenmediğinin tespit edildiği,
c.) Davacı tarafından davalıya düzenlenen 10/06/2011 tatih, ... nalu ve 103,96 TL tutarındaki faturanın 10/08/2011 tarihinde davalı tarafından davacıya ödenmiş olduğu,
d.) 103,96.-TL lik ödemenin tenzili ile, davacının 10/06/2011 tarihi itibari ile davalıdan (66.572,51- 103,96 =) 66.468,55.-TL alacaklı olduğu... " yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan Adli Tıp Kurumu ... İhtisas Dairesi Adli Belge İnceleme Şubesi'nin ... tarihli raporunda özetle ; "... BULGULAR ve SONUÇ:
6.1. Tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından yapılan incelemede;
İnceleme konusu faturalarda "... A.Ş." kaşe izi üzerinde atılı basit tersimli imzalar ile ..., ... ve ...'in mevcut mukayese imzaları arasında ilgi ve irtibat tespit edilemediği,
6.2. İnceleme konusu faturalarda kaşe izinin üst kısmında yer alan "Bedeli nakit alındı" yazıları ile ..., 'in mukayese yazıları arasında; tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar saptandığından, söz konusu yazıların mevcut mukayese yazılarına kıyasla ..., 'in eli ürünü olmadığı..." yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Yargılama sırasında davaya konu alacak yönünden temlik sözleşmesinin düzenlediği görülmüş olup temlik alanın dahili ile yargılamaya devam edilmiştir.
22/12/2012 tarihli ''... Alım Sözleşmesi'' gereğince davalı kuruma satılan ürün bedellerinden kaynaklı açık hesap alacağının tahsili istemi ile başlatılan icra takibine itiraz üzerine huzurdaki davanın ikame edildiği, yanlar arasında ayrıca yazılı bir cari hesap sözleşmesi bulunmadığından cari hesap ilişkisinin değil açık hesap ilişkisinin bulunduğu, dava açılış tarihi itibari (Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki) iş bölümü ilk itirazına tabi olan dava yönünden mahkememizin görevli olduğu anlaşılmıştır. Davalı yanın savunmasında ''bedeli nakit alındı'' yazılı faturalar gerekçe gösterilmek sureti ile davanın reddinin talep edildiği, davacı/ temlik eden şirketin ise imza ve anılı yazıların şirket yetkililerine ait olmadığı karşı savunmasını ileri sürdüğü görülmüş olup bu noktada taraflar arasında oluşan uyuşmazlığın giderilmesi yönünden imza ve yazı incelemesine yönelik deliller toplanılmış akabinde ATK ... İhtisas Dairesi marifeti ile alınan son tarihli rapor kapsamında faturalar üzerindeki ''bedeli nakit alındı'' yazılarının ve imzaların davacı şirket yetkililerine ait olmadığının açıkça tespit edildiği görülmüştür. Hükme esas alınmaya elverişli inceleme neticesinde tanzim edildiği anlaşılan, itiraza uğramayan adli rapor kapsamında ''bedeli nakit alındı'' yazılı faturalar üzerindeki imza ve yazıların davacı şirket yetkililerine ait olmadığı saptanmış olup aynı zamanda ... Savcılığının 2013/... esas sayılı soruşturma dosyası ile Kara Kuvvetleri Komutanlığı ... ... mahkemesinin 2013/... sayılı ceza dosyası kapsamında; “firmalar tarafından bedeli nakden alındı kaşesi vurulup imzalanmasına rağmen firmalara ödeme yapılmaması” konusunda soruşturma ve yargılamanın yürütüldüğü, 58.474,40-TL bedelli 8 adet faturanın davacı şirkete ait olduğu, firma temsilcilerine ödeme yapılmamasına rağmen ödendi kaşesini vurulması iddiaları yönünden...'' dava dışı ... ... aleyhine askeri eşyayı zimmetine geçirmek suçundan hapis cezasına hükmedildiği görülmekle ''bedeli nakit alındı'' yazılı olması nedeni ile anılı fatura bedellerinin ödendiği yönündeki savunmaya itibar edilemeyeceği anlaşılmıştır.
Kabul edilen hukuki durum gereğince yapılan değerlendirme sonrasında; ticari defter kayıtları üzerindeki incelemelerin tetkik edilmesi gerekmiştir. Nitekim 6100 sayılı HMK'nın 222. maddesi; "(1) Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir.
(2) Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır.
(3) İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi gerekir... (22/07/2020) " hükmünü içermekte olup tatbiki gereken usul düzenlemesi gereğince usulüne uygun tutulmakla davacı/ temlik eden şirket ticari defterlerindeki kayıtların davacı lehine delil teşkil ettiği, davacı yanın anılı delilini hükümden düşürecek şekilde davalı yanca aksi yönde yazılı delil ibraz edilmediği, mahkememizce görevlendirilen mali müşavir bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun, ayrıntılı ve gerekçeli olarak hazırlamakla hükme esas alınmaya elverişli olduğu, ibraz edilen ticari defterlerin kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş olduğu, açılış ve kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı ve defter kayıtlarının birbirini doğruladığı, ibraz edilen ticari defterlerin delil vasfını haiz olduğu, davacı tarafın takibe konu alacak istemine dayanak faturaların ve davalı yanın 103.96-TL ödemesinin davacı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, defter kayıtları kapsamında davacının takip tarihi itibari ile 66.468,55-TL alacaklı göründüğü anlaşılmıştır. Anılı tespitler ışığında; satım hukuki ilişkisinin ve mal tesliminin davalının kabulünde olduğu da gözetildiğinde, takip tarihi itibari ile davacı/temlik eden şirketin ticari defterlerinde kayıtlı 66.468,55-TL yönünden davalıdan açık hesap alacağının mevcut olduğu saptanmıştır.
Tüm bu gerekçeler ışığında; davacının takip tarihi itibari ile davalıdan 66.468,55-TL (asıl alacak ) alacaklı olduğu, bu noktadan sonra alacak bedelinin ödendiğinin ispat yükünün davalı/alıcı üzerinde bulunduğu, davalının ise satım ilişkisinden kaynaklı alacak bedelini ödediğini HMK'nın 200-(1). maddesi uyarınca yazılı delille ispat edemediği anlaşılmıştır. Kabul edilen hukuksal durum kapsamında; davacı tarafın davalı taraftan takip tarihi itibariyle toplam 66.468,55-TL alacaklı olup bu tutar yönünden başlatılan icra takibine davalı takip borçlusunun vaki itirazının haksız olduğu tespit edilmiştir. Son olarak alacağın faturalara dayalı olup bu hali ile likit olduğu ve somut olayda icra takibinin başlatıldığı (23/08/2011) tarih kapsamında, 6352 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce yapılmış olan icra takipleri üzerine açılan ve açılacak olan itirazın iptali davalarında asgari %40 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmakla; davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
... İcra Müdürlüğünün 2011/... esas sayılı takip dosyasında, takip tarihi itibari ile davacının davalıdan 66.468,55-TL alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazın iptali ile takibin, asıl alacak 66.468,55-TL takip tarihinden itibaren yıllık %15 oranında faiz uygulanmak sureti ile takibin diğer kayıt ve şartlarla aynen devamına, fazlaya dair istemin reddine,
2- Alacağın %40'ı oranındaki 26.587,42-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı kurum harçtan muaf olduğundan karar ve ilam harcı alınmasına yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yatırılan 655,80 TL peşin harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
5- Davacı tarafça yapılan 7.704,30 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre (% 99,84) hesaplanan 7.692,27 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6- Davalı taraf yargılama gideri yapmadığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
7- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 9.440,91-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
8- Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, reddedilen talep üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 103,95 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
9- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle ... merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle ... Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/12/2021

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır