Husumet - Müdahalenin Men'i - Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2003/8795 Esas 2004/855 Karar Sayılı İlamı

8. Hukuk Dairesi 2003/8795 E., 2004/855 K.

8. Hukuk Dairesi 2003/8795 E., 2004/855 K.

• HUSUMET
• MÜDAHALENİN MEN"İ

"İçtihat Metni"

(HGK. Kararı-21.3.1984 tarih ve 1981/4-1103 E., 1984/300 K.)

Ahmet ve müşterekleri ile Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü aralarındaki elatmanın önlenilmesi, tespit ve tedbir davasının reddine dair (Bartın İkinci Asliye Hukuk Hakimliğimden verilen 16.10.2003 gün ve 342/366 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacılar tarafından süresinde istenilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Davacılar, davalı Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü aleyhine açtıkları dava ile bu müdürlüğün yol çalışmaları sırasında tarlalarına zarar veren bölümü çalışmalarının herhangi bir plana dayanmadığını, haksız olduğunu açıklayarak davalı İl Müdürlüğü"nün müdahalesinin men"ine karar verilmesini istemişlerdir.

Davalı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü temsilcisi, Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü"nün kuruluş kanunu olmayan, tüzel kişiliği bulunmayan bir kuruluş olduğunu, husumet yöneltilemeyeceğini, dolayısıyla husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece, husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.

Davacılar kendilerine zarar veren kuruluşu Köy Hizmetleri idaresi olarak kabul edip bu hizmeti sunan kuruluşun il temsilciliğini davada hasım olarak göstermişlerdir. Oysa gerçek hasım, kuruluş kanunu olan ve tüzel kişiliği haiz bulunan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü"dür. Dava edilen ile temsilde hata edilen arasında üst-alt ünite ilişkisi vardır. Davacılar, kendilerine zarar veren kuruluşun il temsilciliğini davalı göstererek tarafta değil, temsilcide hata yapmışlardır. Bu gibi durumlarda HUMK. 39/1-2 maddesi gereği davacıya davayı gerçek hasıma yöneltip, dava dilekçesinin tebliği için mehil verilmesi gerekir (HGK. 21.3.1984 T. 1981/4-1103 E, 1984/300 K.). Bu yapılmaksızın davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş olması doğru değildir.

Yukarıda açıklanan nedenle davacıların temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile eksik incelemeye dayalı usul ve yasaya aykırı hükmün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca (BOZULMASINA) ve 8.000.000.-lira peşin harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine 17.2.2004 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY YAZISI

Dava, davalı Köy Hizmetleri il Müdürlüğü"nce yol yapımı nedeniyle yol altında kalan taşınmazlara elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir. Dava dilekçesinde açıkça belirtildiği üzere uyuşmazlık köy yolunun yapılmasına ilişkindir. 3202 sayılı Kanunun 1. maddesine göre Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Tarım Orman ve Köy işleri Bakanlığına bağlı bir kuruluştur. Anılan Kanunun Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü"nün görevlerini düzenleyen 2. maddenin 1. bendinde aynen "Devlet ve il yolları ağı dışında kalan köyler ve bunlara bağlı yerleşme birimlerinin, orman yollarının ve orman içi yollarının yol ağını tespit etmek, bu yolları, köprüleri, sanat yapılarını, köy içi yollarını yapmak, mevcutları geliştirmek, trafik güvenliği yönünden gerekli istikamet ve kilometre levhaları ile diğer işaretleri düzenlemek" olarak belirlenmiştir. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü"ne kanun gereği verilen bu görevlerin yerine getirilmesi nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlıklarda davanın yoldan yararlanan köy tüzel kişiliğine yöneltilmesi gerekir. Başka bir anlatımla; Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü veya bağlı il Müdürlüklerinin yol yapımı köye yardımdan ibarettir. Bu nedenle Köy Hizmetleri teşkilatı aleyhine açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekir. Somut olayda; aktif husumet ehliyeti bulunmayan Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü aleyhine dava açılmış ise de, dava redde ilişkin olup sonucu itibariyle doğru görülmüştür.

Açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün bozulması yönünden oluşan Yüksek Dairenin değerli çoğunluğunun bozma düşüncesine katılmıyorum. 17.2.2004