19. Hukuk Dairesi 2015/12761 E. , 2016/4162 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde ....... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalı ..." in müvekkiline olan borcuna karşılık 30/10/2013 keşide tarihli çeki verdiğini, müvekkilince bu çekin ciro edilerek ..... Bankası" na takasa verildiğini, ancak davalının müvekkilini arayarak çeki ödeyeceğini bildirmesi üzerine çekin takastan geri alındığını, borcun elden ödenmesi üzerine de çekin davalı ..." e iade edildiğini, ancak bu davalının çekin keşide tarihini 30.03.2014 yaparak diğer davalı şirkete vermiş olduğunu, davalı şirkete durum anlatıldığı halde çeki takibe koyacağını beyan etmesi nedeniyle işbu davayı açmak zorunda kaldıklarını, takas odasından belgeler getirtildiğinde durumun ortaya çıkacağını, çekteki tahrifatın müvekkilince çekin iadesinden sonra yapıldığının anlaşılacağını, çeki bizzat müvekkilinden değil de keşideciden alan davalı şirketin yetkili hamil olarak değerlendirilemeyeceğinin de açık olduğunu belirterek, çekten dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ileri sürülen hususların doğru olmadığını, dava konusu çekin mevcut hali ile davacı tarafından müvekkiline verildiğini, çek üzerindeki cironun iptal edilmeksizin keşideciye teslim edildiği iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının iddialarını yazılı belge ile ispatlaması gerektiğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, özellikle ...... Bankası" nın 04/06/2015 tarihli cevabi yazısı ve gönderdikleri takasa sunulan çekin örneği itibariyle, davacının 21/10/2013 tarihinde takas işlemleri için çeki bankaya götürdüğü, ancak 31/10/2013 tarihinde takastan geri alındığı, bu tarih itibariyle çekin 30/10/2013 keşide tarihli ve arkasında sadece davacı adına yapılmış bir cirosunun bulunduğunun anlaşılmakta olduğu, tanık beyanları itibariyle takasa konulan çekin davacı tarafından çek bedelinin kendisine ödenmesi nedeniyle davalı ..."e cirosu iptal edilmeden teslim edildiği, bu davalının, takas işlemleri itibariyle yasal olarak ibraz edilmiş çekin keşide tarihini 30/03/2014 olarak değiştirmek suretiyle başka bir işlem yapmadan diğer davalı ... şirketine çeki teslim ettiği, tüm bunlara göre davacının ibrazından sonra davalı ..." e verilen çekin tahrifata uğradığı, ibrazdan önce cirosu bulunan davacının cirosunun hukuken bir anlam ifade etmediği, alacağın temliki hükümlerine tabi olmadığı, dolayısıyla davacının davalı ... Şirketi ile de herhangi bir ticari ilişkisinin olmaması kapsamında tahrifata uğrayan dava konusu çek itibariyle davacının her iki davalıya da borçlu olmadığının anlaşıldığı gerekçeleriyle, davanın kabulü ile, davaya konu 0045677 nolu 14.000 TL değerindeki çek kapsamında davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı ... ....... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, lehtar konumunda olduğu çekten dolayı bedelsizlik iddiasına dayanarak, menfi tespit isteminde bulunmuştur. Çekin arka yüzünde lehtar ismi ve ciro imzası bulunmaktadır. Davalı şirket ise lehtardan ciro ile çeki alan konumundadır. Davacı, ciro imzasının iptal edildiğini iddia etmişse de, bu iddiasını yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. Çek metninde geçerli bulunan ciro silsilesine göre çeki elinde bulunduran hamil, yetkili hamil konumundadır. Davacı, cironun iptal edildiğini ve davalı hamil şirketin kötüniyetli olduğunu yazılı belge ile kanıtlamak zorunda olup, cirosu iptal edilmediği sürece davacı lehtarın bunun sonuçlarına katlanmak zorunda olduğu kabul edilerek, bu yöndeki davacı delilleri toplanıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı ... ...... yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 08/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
