MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Sınırlardırmanın İptali Ve Tescil

... ile ... ve Fakıbeyli Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki sınırlandırmanın iptali ve tescil davasının kabulüne dair Yozgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 26.10.1995 gün ve 640/608 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı ... vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı dava dilekçesinde; mevkii ve sınırlarını açıkladığı 5000 m2 yüzölçümlü taşınmazın 40- 50 yıldan beri zilyet ve tasarrufunda olduğunu, kadastro çalışmaları sırasında 1687 sayılı mera parseli ile birlikte sınırlandırıldığını açıklayarak belirtilen miktar bakımından mera sınırlandırmasının iptali ile adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, dava konusu taşınmazın mera olduğunu açıklyarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı ... tüzel kişiliğine dava dilekçesi tebliğ edilmesine karşın yargılama oturumlarına katılmamıştır.
Mahkemece, teknik bilirkişi ...’in 25.10.1995 günlü rapor ve krokisinde B harfiyle gösterilen 5000 m2"lik taşınmaz bakımından mera sınırlandırmasının iptaliyle davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava kazanmayı sağlayan zilyetlik, muristen intikal, bağış ve eklemeli zilyetlik hukuksal sebeplerine dayalı olarak TMK. nun 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddesi gereğince açılan mera sınırlandırmasının kısmen iptali ile tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. 1687 sayılı mera parseli, 14.11.1991 tarihinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında; “…taşınmazın tamamı Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu, kadimden beri Fakıbeyli köyü halkı tarafından hayvan otlatmak ve çayırından yararlanılmak suretiyle kamuya ait mera olarak kullanıldığı…” gerekçesiyle 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16/B maddesi gereğince orta malı olarak sınırlandırılmıştır. Meraların mülkiyeti Hazineye, intifa hakkı ise, ait olduğu köy veya belde halkına aittir (3402 sayılı Kadastro Kanununun md.16 ve 4342 sayılı Mera Kanunu md. 2,3,4,5). Keşif gününün belirlendiği 6.7.1995 tarihli yargılama oturumu ara kararında; “…taraflar tanıkları ile delillerini hazır ettiklerinde keşifte dinlenilmesine…” denilmiştir. Bu biçimdeki bir ara kararı HUMK.nun 258 ve 259. maddelerine aykırıdır. Keşif günü olarak belirlenen 28.7.1995 tarihinde keşif yapılmayınca 14.9.1995 günlü yargılama oturumu ara kararıyla eski ara kararı doğrultusunda 18.10.1995 tarihinde keşfin yapılmasına karar verilmiştir. Yargılama tutanaklarının ara kararları üzerinde yapılan incelemede tarafların tanık ve delillerini bildirmeleri için kendilerine herhangi bir süre ve imkan tanınmadığı gibi, yerel bilirkişi listesi de yöntemine uygun bir biçimde kaymakamlıktan istenmemiş, keşif yerinde hazır bulunan Kadir Arık yerel bilirkişi olarak atanmıştır. Kadastro tespit tutanağının edinme sebebine göre, 1687 sayılı parselin kadim mera olarak sınırlandırıldığı anlaşılmaktadır. Kadim merayla ilgili araştırma ve incelemelerde; meradan yararı bulunan aynı köy halkından yerel bilirkişi ve tanıklar dinlenmez. Her ne kadar seçilen yerel bilirkişi ile bir tanık komşu köyden, diğer tanık ise, davacının bulunduğu köyden dinlenmiş ise de, meradan yararı bulunmayan bir yerel bilirkişi ve tanığın beyanına dayanılarak sınırlandırmanın iptaline karar verilemez. Çünkü TMK.nun 713/1. maddesine dayalı olarak açılan davalar kamu düzeni ağırlıklı davalar olup, kendiliğinden araştırma ve inceleme prensibine tabidirler. Bu bakımdan öncelikle yöntemine uygun biçimde meradan yararı bulunmayan komşu köyler halkı arasından seçilecek yerel bilirkişilerin listesinin kaymakamlık aracılığıyla istenmesi, meradan yararı bulunmayan komşu köyler halkı arasından seçilecek tanıklar ve delillerini bildirmeleri için taraflara süre ve imkan tanınması, yerel bilirkişi ve tanıkların HUMK. nun 258. maddesi gereğince davetiyeyle keşif yerine çağırılmaları ve aynı kanunun 259. maddesi gereğince keşifte dinlenmeleri, bundan ayrı 1687 sayılı parsele komşu 1642, 1643, 1644, 1654, 1655,1657, 1659, 1660, 1661, 1662 ve 1663 sayılı parsellere revizyon gören ve kadastro tutanaklarında yer alan vergi kayıtlarının Yozgat İl Özel İdare Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulması, davacının dayandığı 1937 tarih 31 tahrir nolu vergi kaydıyla birlikte teknik, yerel bilirkişi ve tanıklar aracılığıyla zemine uygulanması, davacıya ait vergi kaydının, kabulüne karar verilen yeri kapsayıp kapsamadığının belirlenmesi, 1937 tarih, 31 tahrir nolu vergi kaydının kadastro çalışmaları sırasında herhangi bir parsele uygulanıp uygulanmadığının Kadastro Müdürlüğünden sorulması, komşu parsellere ait vergi kayıtlarının taşınmaz yönünü ne gösterdiği üzerinde durulması, teknik bilirkişiye krokisi üzerinde işaretlettirilmesinin sağlanması, davacının dayandığı vergi kaydının kuzey taraf hali okuduğuna göre, bunun mera anlamında kullanılıp kullanılmadığının ve taşınmazın kadim meradan elde edilip edilmediğinin yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulması, teknik bilirkişiden tarafların ve Yargıtay’ın denetimine açık gerekçeli rapor alınması, daha önce götürülmeyen başka bir uzman bilirkişi ziraat mühendisi aracılığıyla taşınmaz ve çevresi bir bütün olarak toprak yapısı incelenmek suretiyle dava konusu yerin kadim meradan elde edilen yerlerden olup olmadığı konusunda aynı şekilde gerekçeli raporun bilirkişiden istenmesi gerekmektedir.
Bundan ayrı davacının belgesizden taşınmaz edinip edinmediğinin 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddesi gereğince araştırılması, belgesizden edinilen taşınmaz olup olmadığının Kadastro ve Tapu Sicil Müdürlüğü ile zilyetliğe dayalı tescil davası açıp açmadığının o yer Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğünden sorulması, belgesizden edinilen taşınmazlara ait kadastro tutanak ve ekleri ile tapu kayıtlarının Tapu Sicil Müdürlüğünden, tescil davalarına ait dosyaların ise mahkemelerinden getirtilerek 3402 sayılı
Kadastro Kanununun 14. maddesinde açıklanan miktarlar yönünden gözönünde tutulması, ondan sonra toplanacak deliller çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile hüküm kurulmuş bulunması doğru değildir.
Davalı ... vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulüyle yerel mahkeme hükmünün açıklanan nedenlerle ve HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, 20.12.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.