19. Hukuk Dairesi 2017/3596 E. , 2019/2049 K.
"İçtihat Metni"19. HUKUK DAİRESİ
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davacı ile davalı şirket arasında düzenlenen bayilik sözleşmesinin Rekabet Kurulunun tebliğleri gereğince süresinden önce sona erdiğini belirterek, intifa terkin harcı ile akaryakıt istasyonuna yapılan yatırımların intifanın kullanılamayan süresine ilişkin kısmının değerinin tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Petrol İnş... Ltd. Şti. vek., terkin harcından kanunen ve sözleşme gereği davacının sorumlu olduğunu, sabit yatırım harcamalarının ise davacı tarafından yapılmadığı gibi istenen bedelin fahiş olduğunu, davalı şirketin sözleşme gereği bütün borçlarını ödediğini, sözleşmenin feshine de davalının sebebiyet vermediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar ... ve ... davaya karşı cevap vermemişlerdir.
Mahkemece verilen davanın kısmen kabulü kararı, Dairemiz 05.03.2015 gün; 2014/14685 E. - 2015/3097 K. sayılı ilamı ile Davacının intifa bedeline yönelik isteminin değerlendirilmesinde araştırma (keşif, bilirkişi vs.) ve inceleme yapılarak, yatırımların niteliği değerlendirilmek suretiyle varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerektiği; intifa terkin harcı yönünden, her iki bilirkişi raporunda da, harçların mükerrer ödenmiş olabileceği ifade edildiği, bu hale göre intifa terkin harcının kimin tarafından ödendiği, mükerrer ödemenin olup olmadığı, ödeme miktarının ne kadar olduğu araştırılıp, dosyada bu konuda yer alan çelişki giderilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığı gibi, kabule göre de davalı ...’in hakkında kabul edilen miktar dikkate alınmadan tüm yargılama giderlerinden adı geçen davalının sorumlu tutulmasının isabetli olmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, sabit yatırımlara ilişkin iddianın ispatlanamadığı,intifa terkin harcı yönünden yapılan incelemede, taraf vekillerine, intifa terkin harcının kimin tarafından ödendiği yönünde beyanda bulunmaları ve varsa buna ilişkin delillerini sunmaları için süre verildiği, belirtilen süre içerisinde herhangi bir delil sunulmadığı, her ne kadar bilirkişi raporunda harçların mükerrer ödenmiş olabileceği ifade edilmiş ise de davalı yanca sunulan belgelerin, davacı tarafça sunulan dekont suretinden çekilen fotokopiler olup mükerrer ödeme olmadığı, Harçlar Kanunun 58. Maddesi gereğince intifa terkin harcının mükellefinin lehine terkin işlemi yapılan malik olduğu, terkin harcı ve ilgili masrafların davalı malik ... nam ve hesabına davacı şirket tarafından ödendiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, sabit yatırım harcamalarına ilişkin açılan davanın reddine, intifa hakkının terkinine ilişkin ödenen 8.924,11 TL"nin faiziyle birlikte bu davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece davaya konu intifa terkin harcının davacı tarafından yatırıldığı kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, intifa terkin harcının yatırıldığı banka dekont örneğinde mükellef isminin ... olarak yazıldığı ve açıklamada da “mükellefin beyanına göre tahsil edildiği” şerhinin bulunduğu, bu durumda intifa terkin harcının davacı tarafından yatırıldığının ispatı gerekir. Her iki tarafın da makbuz aslını ibraz edememeleri nedeniyle, ödemenin davalı tarafından yapıldığının kabulü ile intifa terkin harcına ilişkin istemin reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."e iadesine, 27/03/2019gününde oybirliğiyle karar verildi.
