BAM Hukuk Mahkemeleri Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/302 Esas 2021/688 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2017/302
Karar No: 2021/688
Karar Tarihi: 08.11.2021
BAM Hukuk Mahkemeleri Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/302 Esas 2021/688 Karar Sayılı İlamı
/// TÜRK MİLLETİ ADINA ///
T.C.
...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/302 Esas
KARAR NO : 2021/688
HAKİM : ...
KATİP : ...
DAVACILAR : ...
VEKİLLERİ : ...
DAVALI : ...
VEKİLİ : ...
DAVALI : ...
VEKİLİ : ...
DAVALI :...
DAVA : Tazminat (Destekten Yoksun Kalmadan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : ...
KARAR TARİHİ : ...
GEREKÇELİ KARAR TARİHİ : ...
Mahkememizde görülen Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili DAVA dilekçesi ile özetle: Davalı sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı ve davalı ... Sanayi ve Tic. A.Ş.ye ait olan, davalı....'ın sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın davacının kocası ve .....babasına çarpması şeklinde gerçekleşen ... tarihli trafik kazasında ....'ın vefat ettiğini ve onun vefatı ile davacıların destekten yoksun kaldıklarını, gerek sigorta şirketi ve gerekse Nakdi Tazminat Komisyonu tarafından davadan önce davacılara ödeme yapıldığını ancak oluşan zararın tam olarak tazmin edilmediğini beyanla, talep miktarını artırma hakkı saklı kalmak kaydıyla her bir davacı için 1.000-TL bakiye destek zararının olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tazminini talep ve dava etmiştir.
Davalı sigorta şirketi vekili CEVAP dilekçesi ile özetle: ..... plakalı aracın davalıya ... vade tarihli ZMMS poliçesi ile sigortalandığını ancak sorumluluğun sigortalının kusuru ve poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, davacılara davadan önce ... tarihinde 44.462-TL tutarında ödeme yapılmak suretiyle sorumluluğun sona erdiğini, ayrıca 2918 s. KTK'nın 111. maddesinde öngörülen 2 yıllık hak düşürücü sürenin dava tarihi itibariyle sona erdiğini ve davanın bu sebeple reddi gerektiğini, aksi halde zararın tespiti için rapor alınması ve desteğin müterafik kusuru nazara alınarak değerlendirme yapılması gerektiğini beyanla, davanın reddini dilemiştir.
Davalı işleten vekili CEVAP dilekçesi ile özetle: Davalı işletenin yerleşim yerine göre davanın ... mahkemelerinde ikame edilmesi gerektiğini ve ... mahkemelerinin yetkili olmadığını, davaya konu taleplerin zamanaşımına uğradığını, aksi halde zararın tespiti için tahkikat yürütülmesi ve rapor alınması gerektiğini beyanla, davanın reddini dilemiştir.
Davalı sürücü davaya cevap vermemiştir.
Hasar dosyası celp edilerek dosya arasına alınmıştır.
Davaya konu kazaya ilişkin ...Asliye Ceza Mahkemesi'nin.... tarih ve ...sayılı dosyası celp edilmiş olup incelenmesinden: (davalı) .... sanık olarak yargılandığı davada, ATK Trafik İhtisas Dairesi'nden alınan .... tarihli kusur raporundaki (destek).... tali ve (davalı) ... asli kusurlu olduğu yönündeki tespite dayalı olarak sonuca gidildiği ve (davalı) ... neticeten APC ile cezalandırılmasına karar verildiği, kararın derecattan geçerek .... tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
..... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ....tarih ve ....sayılı dosyası celp edilmiş olup incelenmesinden: İçişleri bakanlığı tarafından (davalı) ...aleyhine, Nakdi tazminat Komisyonu tarafından (destek) ... mirasçıları (davacı) ... ile (davacı).... ödenen tazminatın rücuen tazmini talebi ile açılan davada, ATK Trafik İhtisas Dairesi'nden alınan .... tarihli kusur raporundaki (destek) ... %30 ve (davalı)....%70 oranında kusurlu olduğu yönündeki tespite dayalı olarak sonuca gidildiği ve davanın kısmen kabulü ile ....TL nakdi tazminatın .... tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline ilişkin verilen kararın derecattan geçerek ....tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Mahkememizce alınan ATK Trafik İhtisas Dairesi'nin 16.12.2019 tarihli kusur raporu ile itirazlar üzerine genişletilmiş uzmanlar kurulundan alınan ...tarihli kusur raporunda özetle: Kazanın (destek) .... %30 ve davalı ... %70 oranındaki kusuru ile gerçekleştiği mütala edilmiştir.
Mahkememizce alınan hesap bilirkişi kök ve ek raporunda özetle: Davadan önce Nakdi Tazminat Komisyonu ile davalı sigorta şirketi ile tarafından yapılan ödemelere göre davacı ....destek zararının ziyadesiyle karşılandığı, davacı ....destek zararını ise tam olarak karşılanmadığı ve bakiye zararının 280.506,...-TL olduğu, davacı ...a ödeme yapılmadığı ve onun tazmin edilmesi gerekli zararının 39.460,96-TL olduğu ve zorunlu trafik sigorta poliçesi teminatı kapsamında kaldığı mütala edilmiştir.
Davacılar vekili ...tarihli bedel artırım dilekçesi ile; davacı ... için 280.506,...-TL'nin kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı işletenin 199.274,86-TL ile sorumlu tutulması kaydıyla davalı işleten ve sürücüden; davacı ... için 39.460,96-TL'nin kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı sürücüden tahsilini talep etmiştir.
Bilirkişi raporları ve bedel artırım dilekçesi davalılara usulünce tebliğ edilmiştir.
Dava destekten yoksun kalmadan kaynaklı maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı ve davalı ... Sanayi ve Tic. A.Ş.ye ait olan, davalı...'ın sevk ve idaresindeki ......plakalı aracın davacı .... kocası ve .... babası ...a çarpması şeklinde gerçekleşen .... tarihli trafik kazasında ...'ın vefat ettiği ve onun vefatı ile davacıların destekten yoksun kaldıkları anlaşılmaktadır.
Burada, davalı işleten vekilinin yetki itirazı ile zamanaşımı def'inin öncelikle değerlendirilmesi gerekli olup;
-6100 sayılı HMK'nın haksız fiillerde yetkiyi düzenleyen 16. maddesi ile 2918 sayılı KTK'nın yetkili mahkeme başlıklı 110. maddesi ve davacıların ....'da ikamet ediyor olmaları karşısında davanın mahkememizde ikame edilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur; davalı işleten vekilinin yetki ilk itirazı yerinde değildir.
-2918 sayılı KTK'nın 109/2. maddesi ile 6098 sayılı TBK'nın 72. maddesi ve kazada destek ..... vefat etmesi karşısında, zamanaşımı süresi 15 yıldır ve dava tarihine göre talepler zamanaşımına uğramamıştır; davalı işleten vekilinin zamanşımı def'i yersizdir.
6098 sayılı TBK'nun 55. maddesi hükmünün mefhumu muhalifinden, rücu edilebilen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacına taşıyan ödemelerin zararın hesaplanmasında nazara alınması gerektiği anlaşılmaktadır. Davacı....'a Nakdi Tazminat Komisyonu tarafından toplam 56.470-TL tutarında ödeme yapılmış ise de, ....Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan rücuen tazminat talepli davada, ölen ...'ın %30 oranında kusurlu olduğu kabulü ile 33.953,52-TL üzerinden hüküm kurulmuştur. Buna göre, davacıların destek zararlarının hesaplanmasında, Nakdi Tazminat Komisyonu tarafından yapılan toplam ödeme 56.470-TL'nin değil, davalı ... rücu edilebilecek tutar olarak belirlenen 33.953,52-TL'nin indirilmesi gereklidir.
Davalı sigorta şirketinin hasar dosyası kapsamında aldırdığı ...tarihli tazminat raporuna istinaden davadan önce ... tarihinde davacı ...'a ve...'a vesayeten ....'a 44.462-TL tutarında ödeme yaptığı anlaşılmaktadır. 2918 sayılı KTK'nın 111. maddesine göre; "Bu kanunla öngörülen hukuki sorumluluğu kaldıran veya daraltan anlaşmalar geçersizdir. Tazminat miktarlarına dair olup da, yetersiz veya fahiş olduğu açıkça belli olan anlaşmalar veya uzlaşmalar yapıldıkları tarihten başlayarak iki yıl içinde iptal edilebilir." Somut olayda, davalı sigorta şirketi ile davacı ....ile..... ... tarihli ibraname ile sulh olmuş ve eldeki dava .... tarihinde açılmıştır. İbranın 818 sayılı BK'ya göre geçerli olduğu ve ödeme sırasında davacıların fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuklarına dair bir ihtirazı kayıt ve buna yönelik iddiaları bulunmadığı anlaşıldığına göre, davalı sigorta şirketine karşı 2 yıllık hak düşürücü süreden çok sonra açılan davanın reddi gerekmektedir. Bu sebeplerle, davacı ... (1.000-TL) ile ... (1.000-TL) tarafından sigorta şirketine karşı açılan davanın reddine karar verilmiştir. Davalı sigorta şirketi yararına, davacılar arasındaki ihtiyari dava arkadaşlığı da nazara alınarak ayrı ayrı 1.000-TL vekalet ücretine hükmedilmiştir.
Davalı ...'ın işleten ve sürücü aleyhine açtığı davaya gelince; davacıya davadan önce davalı sigorta şirketi tarafından hasar dosyasındaki ... tarihli tazminat raporuna göre 694,87-TL ve Nakdi Tazminat Komisyonu tarafından ise 23.09.2010 tarihinde 21.177-TL tutarında tazminat ödendiği anlaşılmakta olup, mahkememizce alınan aktüerya ek raporunda davadan önce yapılan ödemelere göre davacının destek zararının ziyadesiyle karşılandığı belirtilmiştir. Buna göre, davacı ...'ın dava tarihi itibariyle talep edebileceği destek zararı kalmamıştır ve davalı işleten ile sürücü hakkındaki davası reddedilmelidir. Bu sebeplerle, davacı ...'ın davalı işleten ve sürücüye karşı açtığı dava reddedilmiş, davayı vekil marifetiyle takip eden işleten yararına, sigorta şirketi hakkındaki davanın ret sebebi ile işleten hakkındaki davanın ret sebebi farklı olduğundan, 1.000-TL vekalet ücretine hükmedilmiştir.
Davacı ...'ın işleten ve sürücü aleyhine açtığı davaya gelince; davacıya davadan önce davalı sigorta şirketi tarafından hasar dosyasındaki ... tarihli tazminat raporuna göre 43.768,52-TL ve Nakdi Tazminat Komisyonu tarafından ise 23.09.2010 tarihinde 35.295-TL tutarında tazminat ödendiği anlaşılmakta olup, mahkememizce alınan aktüerya ek raporunda davadan önce yapılan ödemelere göre davacının destek zararının karşılanmadığı ve bakiye zararının 280.506,...-TL olduğu belirtilmiştir.
Peki, davacı ..., davadan önce sigorta şirketi ile imzalanan ibranameye göre davalı işleten ve sürücüden ne miktarda tazminat talep edebilecektir? Davalı sigorta şirketi davalı işletenin aracın işletilmesi sırasında doğacak üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu üstlenmiş ve üçüncü kişi konumundaki davacı ...'a davadan önce 24.09.2009 tarihli ibranameye istinaden ödeme yapmış olmasına göre, davalı işletenin bilirkişi raporu ile saptanan tazminat tutarından sorumluluğu, poliçe limitini aşan miktar ile sınırlıdır. Yani, işleten sorumluluktan sigorta şirketince ödenen tutar kadar değil, poliçe limiti tutarı kadar kurtulacaktır. Davalı sürücü ise, poliçe ilişkisinin tarafı olmadığından ve haksız fiil sorumlusu olarak sigorta şirketine rücu hakkı bulunmadığından sorumluluktan sadece sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme tutarı kadar kurtulacak, sigorta ödemesinin üstünde kalan zarar miktarından ise sorumlu olacaktır (Bkz: Yargıtay 17. HD.nin 19.09.2019 tarih ve 16977/8248 sk. ile 26.05.2015 tarih ve 761/7743 sk.). Somut olayda, davacının bakiye destek zararı 280.506,...-TL olarak belirlendiğine ve poliçe limiti kaza tarihi itibariyle 125.000-TL olduğuna göre, davalı işleten, zararın poliçe limiti üzerinde kalan kısmından, yani (280.506,...-TL - 125.000-TL) 155.506,...-TL'den sorumlu tutulabilecektir. Davalı sürücü ise, sigorta şirketi tarafından davacı için yapılan ödemenin (43.768,52-TL) üzerinde kalan kısmından, yani (280.506,...-TL - 43.768,52-TL) 236.737,82-TL'den sorumlu olacaktır.
Bu sebeplerle, davacı ...'ın davalı işleten ve sürücü aleyhine açtığı davada, işletenin 155.506,...-TL ile sorumlu olması kaydıyla 236.737,82-TL tazminata hükmedilmiş, talep edilen 43.768,52-TL yönünden dava reddedilmiştir. Davayı vekil marifetiyle takip eden davalı işleten yararına, sigorta şirketi hakkındaki davanın ret sebebi ile işleten hakkındaki davanın ret sebebi farklı olduğundan, ayrı bir nispi vekalet ücreti takdir edilmiştir.
Davacı ... tarafından sigorta şirketi, işleten ve sürücü aleyhine açılan davaya gelince; davacıya davadan önce ne davalı sigorta şirketi ne de Nakdi Tazminat Komisyonu tarafından ödeme yapıldığı ve davacının ibranameye taraf da olmadığı anlaşılmış olup, mahkememizce alınan aktüerya ek raporunda oluşan destek zararının 39.460,96-TL olduğu belirtilmiştir. Hal böyle olunca, davacının 39.460,96-TL tutarında destek zararının oluştuğu kabul edilmiş, bedel artırım dilekçesinde talep miktarının sadece sürücü yönünden artırıldığı gözetilip, davalı sigorta şirketi ve işletenden dava dilekçesinde 1.000-TL talep edildiği de nazara alınarak, davacı yararına sigorta şirketi ve işletenin 1.000-TL ile sorumlu olması kaydıyla 39.460,96-TL tazminata hükmedilmiştir.
İşleten ve sürücünün kaza tarihinde, davalı sigorta şirketinin ise ibranamenin düzenlenip ödemenin yapıldığı 24.09.2009 tarihinde temerrüte düştükleri kabul edilmiş, sigortalı aracın ticari olduğu da gözetilerek anılan tarihlerden itibaren ticari avans faizine hükmedilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı ... tarafından davalı işleten, sürücü ve sigorta şirketi hakkında açılan davanın reddine,
2-Davacı ... tarafından davalı sigorta şirketi hakkında açılan davanın reddi ve davalı işleten ve sürücü hakkında açılan davanın kısmen kabulü ile; 236.737,82-TL'nin (davalı sürücünün tamamından, davalı işletenin ise 155.506,...-TL ile sorumlu olması kaydıyla) kaza tarihi olan 16.07.2008 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalı işleten ve sürücüden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Davacı ... tarafından davalı işleten, sürücü ve sigorta şirketi hakkında açılan davanın kabulü ile; 39.460,96-TL'nin (davalı sürücünün tamamından, davalı işleten ve sigorta şirketinin ise 1.000-TL ile sorumlu olması kaydıyla) işleten ve sürücü yönünden kaza tarihi olan 16.07.2008 tarihinden ve sigorta şirketi yönünden 24.04.2009 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı Buğracan Doğan tarafından açılan dava ile ilgili olarak;
i-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 59,30-TL karar ve ilam harcının bu davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
ii-Davalı sigorta şirketi davayı vekil marifetiyle takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen 1.000-TL vekalet ücretinin anılan davacıdan alınarak davalı sigorta şirketine verilmesine,
iii-Davalı işleten davayı vekil marifetiyle takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen 1.000-TL vekalet ücretinin anılan davacıdan alınarak davalı işletene verilmesine,
5-Davacı ... tarafından açılan dava ile ilgili olarak;
i-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 16.171,56-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 956,66-TL'nin mahsubu ile bakiye 15.214,90-TL'nin (davalı işletenin 9.994,23-TL ile sorumlu olması kaydıyla) davalı işleten ve sürücüden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına,
ii-Davacı tarafından ödenen 956,66-TL'nin (davalı işletenin 628,40-TL ile sorumlu olması kaydıyla) davalı işleten ve sürücüden müştereken ve müteselsilen alınarak anılan davacıya verilmesine,
iii-Davacı davayı vekil marifetiyle takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen 25.021-TL vekalet ücretinin (davalı işletenin 18.723-TL ile sorumlu olması kaydıyla) davalı işleten ve sürücüden müştereken ve müteselsilen alınarak anılan davacıya verilmesine,
iv-Davalı sigorta şirketi davayı vekil marifetiyle takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen 1.000-TL vekalet ücretinin anılan davacıdan alınarak davalı sigorta şirketine verilmesine,
v-Davalı işleten davayı vekil marifetiyle takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen 6.489-TL vekalet ücretinin anılan davacıdan alınarak davalı işletene verilmesine,
6-Davacı ... tarafından açılan dava ile ilgili olarak;
i-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 2.695,57-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 159,46-TL'nin mahsubu ile bakiye 2.536,11-TL'nin (davalı işleten ve sigorta şirketinin 64,26-TL ile sorumlu olması kaydıyla) davalı işleten, sürücü ve sigorta şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına,
ii-Davacı tarafından ödenen 159,46-TL'nin (davalı işleten ve sigorta şirketinin 4,04-TL ile sorumlu olması kaydıyla) davalı işleten, sürücü ve sigorta şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına,
iii-Davacı davayı vekil marifetiyle takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen 5.919-TL vekalet ücretinin (davalı işleten ve sigorta şirketinin 1.000-TL ile sorumlu olması kaydıyla) davalı işleten ve sürücüden müştereken ve müteselsilen alınarak anılan davacıya verilmesine,
7-Davacı ... tarafından yapılan 2.710,12-TL yargılama giderinden davanın kabul-ret oranına göre belirlenen 2.339,40-TL'nin (davalı işletenin 1.325,60 -TL ile sorumlu olması kaydıyla) davalı işleten ve sürücüden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ...'a verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair; davacılar vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, davacı ... tarafından açılan dava yönünden 6100 sayılı HMK'nun 341/2. maddesi uyarınca KESİN, davacı ... tarafından açılan dava yönünden, davalı işleten ve sigorta şirketi bakımından 6100 sayılı HMK'nun 341/2. maddesi uyarınca KESİN, diğer davacı yönünden ve hususlar bakımından gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer emsal mahkemeye verilecek bir dilekçe ile ... BAM'da istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi, anlatıldı. ...
Katip
¸
Hakim
¸
5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu'nun 5'inci maddesi kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.
