MAHKEMESİ :İş Mahkemesi



Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün feri müdahil Kurum ve davalılardan ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R
Davacı, dava dilekçesi ile ..."lu olarak çalıştığı 1991-1993 yılı Kasım ayı haricinde davalıya ait işyerinde 01/08/1983-31/05/1995 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitini istemiş, 10/01/2014 tarihli dilekçesi ile davalı işyerinde 1983-1986 yılları ve 1988-1990 yıllarında eksik bildirilen çalışmalarının tespitini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacının; ...Şirketine ait olan işyeri sicil no:31193 sayılı işyerinden 15.10.1987-15.3.1983 arası 45gün, işyeri no:33504 sayılı işyerinden 15.10.1988-31.12.1988 arası 45 gün, işyeri no:31335 sayılı işyerinden 1.1.1989-31.7.1989 arası 210 gün, işyeri no:31335 sayılı işyerinden 1.10.1989-30.7.1990 arası 230 gün, işyeri no:31335 sayılı işyerinden 1.8.1990-15.12.1990 arası 45 gün eksik bildirimde bulunulduğuna ve bu günlerinde gününün asgari ücretinden sigortalı çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri

değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda, davacının 01/08/1983-1984/1. dönemi arasında ... unvanlı 22892 sicil sayılı ,17/08/1984-1984/3. dönem arasında davalı....ne ait 22892 sicil sayılı ve 04/09/1984-15/12/1990 tarihleri arasında davalı .....ne ait 25101, 22892,31193, 31335 sicil sayılı işyerlerinden değişik işyerlerinden kesintili olarak hizmet bildirimlerinin yapıldığı, işyerlerinin dönem bordrolarının tamamının dosya kapsamına alınmadığı, Mahkemece dinlenilen tanıkların ihtilaflı dönemin tamamında çalışması olup olmadığının anlaşılamadığı, davacının davalı işyerinde geçen çalışmalarının tereddüt oluşturmayacak şekilde ortaya konmadığı ve bu şekilde Mahkemece eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Öte yandan, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının davalıya ait işyerinden bildirilen çalışmaları yanlış hesaplanmış olup, örneğin davacının davalıya ait 31193 sicil sayılı işyerinde 15/10/1987-15/11/1987 tarihleri arasında 30 gün, davalıya ait 31335 sicil sayılı işyerinde 15/11/1987-15/03/1988 tarihleri arasında 120 gün çalışması bildirilmiş olup, bu tarihler arasında eksik bildirim bulunmamasına rağmen Mahkemece davacının ...Şirketine ait olan 31193 sayılı işyerinden 15/10/1987-15/03/1988 arası 45gün eksik çalışmasının bildirildiği yönünde hüküm kurulduğu gibi davacının 10/01/2014 tarihli dilekçesi talebini daralttığı hususu dikkate alınmamış ve talep aşılmıştır.
Kabule göre de, "15/11/1987-15/03/1988" tarihleri yerine maddi hata sonucu hükümde "15/11/1987-15/03/1983" tarihlerinin yazılması hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, ihtilaflı döneme ilişkin 25101, 22892,31193, 31335 sicil numaralı işyerlerinin dönem bordrolarını getirterek, dönem bordolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak,dinlenen tanıkların hizmet cetvellerini dosyaya eklemek,davacının çalışmasının niteliği, kesintisiz olup olmadığı ,başlangıcı ve süresi konusunda yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra infazda tereddüt yaratmayacak şekilde, davalı işyerinden bildirilen süreler de dikkate alınarak, davacının talebini aşmayacak şekilde karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalı ..."in bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ..."e iadesine, 07/03/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.