16. Hukuk Dairesi 2015/19992 E. , 2018/1932 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucunda, ... İlçesi ....Köyü çalışma alanında bulunan 183 ada 1 parsel sayılı 108.957,24 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki ekonomik yarar sağlanması mümkün olan yerlerden olduğu gerekçesiyle ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli taşınmazın bir bölümü hakkında tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dava konusu 183 ada 1 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle ve kırmızı renkle gösterilen 4.832,19 metrekare yüzölçümündeki kısmının tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, dava konusu taşınmazın evveliyatını, kullanım süresi ile niteliğini ve varsa üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde, Mahkemece hava fotoğrafları getirtilerek uzman bilirkişi marifetiyle incelenmemiş, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının doğruluğu hava fotoğrafları ile denetlenmemiştir. Yine çekişmeli taşınmaz bölümüne komşu parsellerin kadastro tespit tutanakları ve dayanakları getirtilmemiş, tek ziraat bilirkişisi tarafından düzenlenen yetersiz bilirkişi raporu esas alınarak karar verilmiştir. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle, kadastro tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava ve uydu fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ise Kadastro Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya arasına konulmalı, çekişmeli taşınmaz bölümüne komşu parsellerin kadastro tutanak örnekleri ve varsa tesislerinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte tespitlerinin dayanağını oluşturan kayıtlar, tespitler kesinleşmişse kadastro sonucu oluşan tapu kayıtları, hükmen kesinleşenler varsa mahkeme ilamlarının onaylı örnekleri getirtilerek dosyasına konulmalı, dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, davada yararı bulunmayan ve yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi ve üç kişilik ziraat bilirkişi kurulu aracılığıyla keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, komşu taşınmazların varsa kadastro tespitlerine esas tapu ve vergi kayıtları yöntemine uygun şekilde mahalline uygulanarak bu kayıtlarda çekişmeli taşınmaz yönünün ne şekilde gözüktüğü belirlenmeli, ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliği, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin sürdürülüş şekli ve süresi, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği hususlarını açıklayan, çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ve bitki örtüsü ile çevresindeki taşınmazların toprak yapıları ve bitki örtülerinin mukayese edilmesi suretiyle hazırlanan, bilimsel verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmalı, ayrıca çekişmeli taşınmaz bölümünün değişik yönlerden ve komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde çekilmiş yakın plan panoramik fotoğrafları dosyaya eklenmeli, yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava ve uydu fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğunun, arazinin varsa imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi istenilmeli, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazinenin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 19.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.