17. Hukuk Dairesi 2016/20246 E. , 2019/8164 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
(Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; 10/08/2014 tarihinde ... plaka sayılı kamyonette meydana gelen tek taraflı trafik kazasında davacıların murisi ..."ün vefat ettiğini, müteveffa ..."ün ölümü neticesinde, davacıların, müteveffanın desteğinden mahrum kaldıklarını, kaza tarihinde aracın davalı ...Ş"de trafik sigortalı oduğunu belirterek, fazlaya dair dava ve talep hakkı saklı kalmak kaydıyla, davacıların herbiri için ayrı ayrı 100,00"er TL olmak üzere toplam 400,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranları ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabul-kısmen reddi ile davacılar ... ve ... yönünden davanın reddine, davacı ... yönünden maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 18.244,80 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, davacı ... yönünden maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 14.641,27 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacıların murisinin ölümü nedeni ile 6098 sayılı TBK"nun 53. maddesi gereğince destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
6098 sayılı Borçlar Yasasının, "Tazminatın belirlenmesi" üst başlıklı 51/1 maddesi ile; Hâkimin, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği hükme bağlanmıştır.
Tazminattan indirim sebeplerini düzenleyen, Türk Borçlar Yasasının 52.maddesinde (Borçlar Kanunu 44. Madde) öngörülen sebepler, daha çok zarar görenle ilgilidir. "Hiç kimsenin kendi kusurundan yararlanamayacağı" yönündeki genel hukuk ilkesinin etkisiyle, maddede sayılan belirli hal ve durumlarda tazminattan indirim yapılması mümkün bulunmaktadır.
Anılan madde kapsamında yer alan indirim sebeplerinden bir kısmı; zarar verici fiile rıza, ortak veya kişisel kusurdur. Zarar gören, zararlandırıcı olayın sebep olacağı zarara önceden razı olabilir. Zarar gören, zarara açık veya örtülü bir irade beyanıyla razı olabileceği gibi, rızanın, diğer bir takım olgulardan da çıkarılması mümkündür. Bu duruma yargısal kararlarda en sık rastlanılan örnek; içkili sürücünün arabasına, onun bu durumunu bilerek binen bir kişinin, meydana gelebilecek zarara önceden, kapalı bir şekilde razı olduğunun kabulü yönündedir. Makul bir insanın aynı şartlarda kendi yararı gereğince yapmaması gereken harekette bulunması da, zarar görenin ortak kusurunu ifade etmektedir. Zarar görenin bu kusuru, illiyet bağını kesmeyecek yoğunlukta ise tazminattan bir indirim sebebidir. Burada da hâkim, somut olayın özelliklerini dikkate alarak, hakkaniyet düşüncesiyle indirim yapabilecektir.
Hatır taşıması bir kimseyi ücretsiz olarak ve bir karşılık almadan ve bir yararı bulunmadan taşıma halidir. Yani hatır için taşımada taşımanın karşılıksız olması veya alınan karşılığın önemsiz olması gerekir. Taşıma, işletenin veya sürücünün değil taşınanın yararına olmalıdır.
Müterafik kusur ise; aynı şartlar altındaki makul, dürüst ve ortalama bir kişinin, kendi menfaati icabı, zarara uğramamak için kaçınacağı veya kaçınması gereken bir davranış tarzını ifade etmektedir.(EREN, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2015. S. 582)
Buna göre, hatır taşıması indirimi için kural olarak hatır taşıması şartlarının varlığı yeterli iken, müterafik kusur indirimi için zarar görenin, zararı önleyici ya da azaltıcı tedbirleri almamasında kusurlu olmasını ifade etmektedir.
Somut olayda; mahkemece, davacıların murisi ..."nün içinde bulunduğu araç sürücüsü komşusu olduğu için hükmolunan tazminatlardan 1/4 oranında hatır taşıması indirimi ile destek ..."nün kamyon kasasında taşınması nedeniyle 1/8 oranında müterafık kusur indirimi yapılmıştır.
Dairemiz uygulamalarına göre; desteğin hatır için taşınması durumunda %20 oranında indirim yapılması gerektiği kabul edilmektedir. Bununla birlikte; kazalı ... kamyonetle ilgili olarak Emniyet Müdürlüğünden gönderilen ruhsat bilgisinde kapalı kasa olduğu, Tarsus İlçe Jandarma Komutanlığına yazılan 15/0872014 tarihli yazıda ise; muris ... "ün kaza sırasında arka koltukta oturur vaziyette olduğunun bildirildiği görülmüş olup, kamyonet kasasında yolculuk ettiğinden bahisle müterafık kusur indirimi yapılması ise oluşa uygun değildir. Buna göre; mahkemece, bilirkişi tarafından belirlenen zarar miktarı üzerinden %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılmak suretiyle; müterafık kusur indirimi uygulanmaksızın tazminatın belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm verilmiş olması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 17/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.