Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi

Dava, iptal edilen çalışmaların gerçek ve fiili olduğunun tespiti ile, Kurum tarafından aylık kesme işleminin iptali ile kesilen yaşlılık aylıklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince davalı Kurumun istinaf başvurusundan esastan reddine dair karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili özetle; müvekkilinin sahte tescil iddiası ile silinen fiili ve gerçek çalışmalarının tespiti, kesilen yaşlılık aylığının yeniden bağlanıp iptal tarihinden itibaren birikmiş tüm yaşlılık aylıklarının faizi ile birlikte tahsili ile Kuruma borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı SGK vekili cevap dilekçesi ile; kurumlarının resmi bir kuruluş olduğunu ve yasanın emrettiği üzere yaşlılık aylığından yararlanabilmek için yaş, belirli bir süre sigortalı olmak, belli gün sayıda prim ödemek, sigortalı olarak çalışılan işten ayrılmış olmak ve aylık bağlanması için talepte bulunmuş olmak koşularının birlikte gerçekleşmesi gerektiğini; oysa ki davacının bu koşulların birlikte gerçekleşmediğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... cevap dilekçesi ile; dava dilekçesinde hakkında ileri sürülen iddiaların birçoğunun mesnetsiz ve gerçeği yansıtmadığını, aleyhine açılan işbu davayı kabul etmediğini, davacının oluşan mağduriyetiyle ilgisinin olmadığını, dava dilekçesinde diğer davalı ...’ın herhangi bir ticari faaliyetinin olmadığı iddia edildiğini, bu iddianın asılsız olduğunu, ...’ın kendilerinin şirketinin fason işlerini yapan kişi olarak ticari faaliyet yürüttüğünün SGK müfettişlerince de zamanında yapılan incelemeyle tutanak altına alındığını, îşbu tutanaklar SGK’dan celbedilirse durumun daha iyi anlaşılacağını, davacı ...’in iddia ettiği çalışma günleri ile ilgili bir usulsüzlük ve hata varsa bunun kendi şirketlerinden kaynaklı olmadığını, öne sürerek davanın reddine karar karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece Mahkemesi tarafından, “davacı ...’in, 26.09.2013-31.12.2013 ve 01.01.2014-28.01.2014 döneminde ...’in ortağı ve yöneticisi olduğu .../... adresinde bulunan 1476203.35 sicil numaralı ... Gıda Tekstil İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti’ne ait “tekstil konfeksiyon işi” işyerinde hizmet akdine istinaden makineci olarak fiilen çalıştığı tespit edildiğinden, davalı kurum ... SGK İl Müdürlüğü"nün 13.04.2016 tarihli kararı ile tesis edilen ve davacının, ... adına tescilli .../... adresinde bulunan ... sicil numaralı tekstil dikim atölyesi işyerinden bildirilen 26.09.2013-31.12.2013 dönemi 95 gün ve denetim yapılan 1203/4 Sok. ... İş Mer. 8/2 Yenişehir-Konak/... adresinde bulunan ....035 sicil numaralı tekstil giyim atölyesi işyerinden bildirilen 01.01.2014-28.01.2014 dönemi 28 (27) gün bildirimin iptal edilmesi işleminin hukuka uyarlı olmadığından iptali gerektiği, kesilen yaşlılık aylığının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanması ve yaşlılık aylıklarının "ödenmesi gereken tarihten itibaren" işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesi ve ayrıca davacının 01.05.2015 tarihinden itibaren 2206159762 tahsis numaralı dosyası ile aldığı 2015/6 ila 2016/4.dönemine ait 14.493,33.-TL yaşlılık aylığından Kuruma borçlu olmadığı, tahakkuk ettirilen bu borcun iptalinin gerektiğinin tespitine,” karar verildi.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İlk derece mahkemesi hükmüne karşı davalı Kurum avukatı tarafından eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile hazırlanan bilirkişi raporuna dayanılarak verilen ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
... 1. İş Mahkemesi"nden verilen 18/12/2019 tarih, 2019/112 Esas ve 2019/453 Karar sayılı kararına yönelik davalı SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine, karar verildi.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekilince; “Usul ve yasaya aykırı olan yerel mahkeme kararının istinaf incelemesi ile kaldırılması gerekirken istinaf başvurularının esastan reddine karar verildiği, mahkemece çağrılan ve dinlenen tanıklar her ne kadar davacının, diğer davalı yanında çalıştığını beyan etmişler ise de süre yönünden birbiri ile çelişen ifadeler kullandıkları, tanık beyanlarındaki çelişkinin hükme esas alınan bilirkişi raporuna yansımadığı, davacının yaşlılık aylığından yararlanması için gerekli koşulların birlikte gerçekleşmediği, davacının tespitine karar verilmesini istediği tarihte gerçek ve fiili çalışmasının varlığını yazılı belgelerle ispat edemediği, kurum kayıtlarına dayanarak hüküm kurulması gerekirken sadece şahit beyanlarına dayanılarak hüküm kurulduğu, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile hazırlanmış bilirkişi raporuna dayanarak verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğu”hususları belirtilmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacının 2012 yılı Eylül ayında ... Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren ... isimli şahsa ait ... Tekstil isimli işyerinde çalışmaya başladığını, 2013 yılı 3.ayda da bu işyerinden ayrıldığını, bir süre sonra ..."in kendisini tekrar işe davet etmesi üzerine tekrar ..."le çalışmaya başladığını, ..."in ... Tekstil isimli işletmesinin, ... isimli şahsa ait ... Tekstil adlı başka bir işletmeyle birleştirerek iş ortaklığı yaptığını, sonrasında ..."in ..."e ait ... Tekstil"le olan ortaklığını bitirdiğini, bu esnada maaşını alamadığı için ..."in yanından ayrılarak emekli olduğunu ancak 06.06.2016 tarihinde ... SGK İl Müdürlüğünden gelen borç bildirgesiyle emeklilik işlemlerinin iptal edildiği ve o güne kadar yapılan ödemelerin de iadesinin istenildiğini, ... sicil sayılı dosyada işlem gören ..."a ait iş yerindeki çalışmalarının fiili olmadığı gerekçesiyle bu işyerine ait primlerin iptal edildiğini öğrendiğini, ... nezdinde çalışmasının hiç olmadığını ancak fiili ve gerçek çalışmalarının, işverenince, bu şahıs üzerinden bildirildiğini iddia ile; iptal edilen dönemde çalışmalarının fiili ve gerçek olduğunun tespiti ile davalı Kurumun borç tahakkuk ve aylık kesme işlemlerinin iptalini talep ettiği davada, mahkemece verilen kabul kararının eksik araştırma ve incelemeye dayalı olduğu anlaşılmaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinde, 08.04.1971 doğumlu davacı ...’in, ilk kez 24.08.1987 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamında ... ss numarası ile tescil edildiği, 24.08.1987-28.04.2015 tarihleri arasında 5285 gün 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında çalışmasının bulunduğu, davacının 29.04.2015 tarihli tahsis talep dilekçesi ile davalı Kurumdan yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunması üzerine, Kurumca davacıya 01.05.2015 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı, Kurum Denetmeni tarafından düzenlenen 14.01.2016 tarih, 2016/ÖD-003 sayılı rapora istinaden, davacının ... adına tescilli .../... adresinde bulunan ... sicil numaralı “tekstil dikim atölyesi” işyerinden bildirilen 26.09.2013-31.12.2013 dönemi 95 gün ve denetim yapılan 1203/4 Sok. ... İş Mer.8/2 Yenişehir-Konak/ ... adresinde bulunan ....035 sicil numaralı tekstil giyim atölyesi işyerinden bildirilen 01.01.2014-28.01.2014 dönemi 28 günlük çalışmasının gerçek ve fiili olmadığının tespit edilerek iptal edilmesi üzerine ,emeklilik için gün şartını yerine getirmediği gerekçesi ile 2015/5.aydan itibaren yaşlılık aylığının kesildiği, davacı adına yersiz ödenen aylıklar için, 2015/6-7-8-9-10-11-12, 2016/1-2-3-4 dönemlerine ait 15.082,63 TL Kurumca borç tahakkuk ettrildiği anlaşılmaktadır.
Yine dosyadaki belgelerden ... adına .../... adresinde ... sicil numaralı tekstil dikim atölyesi ile ...’in ortağı ve yöneticisi olduğu, ..."in ortak olduğu .../... adresinde (aynı adreste) 1476203.35 sicil numaralı ... Gıda Tekstil İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti.’ne ait tekstil konfeksiyon işi işyerinin aynı adreste tescilli olduğu görülmektedir.
Davalılardan ... ve ...’in adi ortaklık durumu araştırılıp varsa ortaklık adına aksi halde her biri adına işyeri tescil ve kapsam durumları açıklığa kavuşturulup ayrıca bunların hangi tarih itibariyle şirketleşip ortak oldukları hususu belirlenmeli, anılan şahıslara ait işyerlerinin kapsama alınış ve çıkış tarihleri de dikkate alınarak ve talep gözetilerek, husumet hususu da irelenmelidir.
Diğer yandan hizmetlerinin nezdinde geçtiğine karar verilen davalı ... Gıda Tekstil Ltd. Şirketine ait iptale konu döneme ilişkin bordrolar celp edilip, anılan işverenlik nezdinde çalıştığı tespit edilen bordro tanıkları dinlenmek suretiyle çalışma iddiası irdelenmeli buna bağlı olarak davalılardan ... adına kapsama alınan işyeri adresi ile davalı şirket adına tescil edilen işyeri adresinin aynı olduğu gözetilip bu husus üzerinde durulmalı, aralarındaki ilişki irdelenmelidir.
Kabule göre de; Kurumca iptal edilen çalışmaların davalı şirket nezdinde geçtiğine hükmedilirken, tahsise esas alınan ve davalı ... adına kayıtlı işverenlik nezdinde yapılan bildirimlerin Kurumca iptal edilmesi işleminin işleminin hukuka uyarlı olmadığından iptali gerektiğine hükmedilmek suretiyle hükümde kendi içinde çelişkiye meydan verilmesi yerinde görülmemiştir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesi ile kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 15.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.