MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar ... ve ... vekilleri Avukat ... tarafından, davalı .... ve Tic. .... Şti. aleyhine 22/09/2014 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15/09/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili, davalı şirketin yapımını üstlendiği yol çalışması sırasında, davacılara ait parsellerden toprak çekildiğini belirterek oluşan maddi zararın tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalı, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalı şirketin eylemi nedeniyle davacıların parsellerinde zarar oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 118-186. maddeleri arasında düzenlenen yazılı yargılama usulünde ilk derece yargılaması beş aşamadan oluşmaktadır. Bunlar davanın açılması ve karşılıklı dilekçelerin verilmesi, ön inceleme, tahkikat, tahkikatın sona erdirilmesi ve sözlü yargılama ile hüküm aşamalarıdır.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu “ön incelemenin kapsamı” başlıklı 137. maddesinde dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ön inceleme yapılacağı, 138. madde dikkate alınarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verileceği, dava şartları ve ilk itirazlar hakkında gerektiği takdirde karar verilmeden önce, bu konuda tarafların ön inceleme duruşmasında dinlenebileceği, ön inceleme duruşmasında tarafların iddia ve savunmaları kapsamında uyuşmazlık konularını tam olarak belirleneceği, hazırlık işlemleri ile tarafların delillerini sunmaları ve delillerin toplanması için gereken işlemlerin yapılacağı, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği davalarda sulhe ve arabuluculuğa teşvik edileceği ve bu hususların tutanağa geçirileceği belirtilmiştir.
HMK 137. maddenin ikinci fıkrasında ise ön inceleme tamamlanmadan ve gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemeyeceği ve tahkikat için duruşma günü verilemeyeceği düzenlenmiştir.
Tüm bu hususlar dikkate alındığında, dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra öncelikle dosya üzerinden dava şartları ve ilk itirazların incelenmesi; bu konularda olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi, dosya üzerinden karar verilemeyen dava şartları ile ilk
itirazlar hakkında karar verilmek ve diğer ön inceleme işlemlerini yapmak üzere tarafların ön inceleme duruşmasına davet edilmesi, 6100 sayılı HMK 137 ve 140 maddelerine göre ön inceleme duruşmasında gerekli usul işlemleri yapıldıktan sonra, tahkikat duruşmasına geçilmesi gerekir.
Dosya kapsamından; mahkemece 22/12/2014 tarihli ön inceleme tutanağında, ön incelemenin duruşmasız yapılmasına karar verilerek dava şartları, davacılar vekilinin talebi, gelen yazı cevapları incelenerek ön inceleme için eksik belge kalmadığı tespitiyle tahkikat duruşmasının 17/02/2015 tarihinde yapılmasına karar verildiği, 17/02/2015 tarihli duruşma tutanağının ise “ön inceleme duruşma tutanağı” başlığıyla düzenlendiği, uyuşmazlık kapsamının belirlendiği, taraflara delillerini sunmaları için kesin süre verildiği, davacı vekilinin mazereti kabul edilerek ön inceleme duruşmasına son verildiği ve tahkikat aşamasına geçildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, ilk olarak ön inceleme aşamasının duruşma yapılmaksızın sonlandırılıp tahkikata geçilmesi, tahkikat duruşma günü olarak belirlenen günde ise “ön inceleme duruşma tutanağı” başlığıyla davacı vekilinin mazereti de kabul edildiği halde ön inceleme duruşmasının bitirilerek tahkikat aşamasına geçilmesi doğru olmamıştır. Şu halde ön incelemede yapılması gereken usul işlemlerinin yapılması, tarafların anlaştıkları ve anlaşmadıkları hususların tek tek tespit edilmesi, ön inceleme tutanağı düzenlenip bu tutanağın taraflara imzalatılması ve ön inceleme aşamasında yapılması gereken işlemler yapıldıktan sonra tahkikata geçilmesi gerekirken 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nda öngörülen yargılama aşamaları usulüne uygun yapılmadan hüküm tesis edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA; bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 29/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.