MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki taviz bedelinin istirdadı davasınn mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, davacının ... İli ... İlçesi ... 397 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazda 1137/2400 oranında hissedar olduğunu, iş bu taşınmazların satışı sırasında üzerinde ...Vakfı şerhinin bulunduğunu öğrendiğini, tapuda işlem yapılabilmesi için 7.400,00 TL vakıf taviz bedeli ödemek zorunda kaldığını, şerhin ... İdare Mahkemesi"nin 11/11/2003 tarih 2002/836 Esas 2003/1340 K.sayılı kararı nedeniyle vazedildiğinin anlaşıldığını, bu şerhin ve taviz bedelinin kanuna aykırı olduğunu, dava konusu taşınmazdaki davalı idare lehine vazedilen vakıf şerhinin kanuna aykırı olduğunun tespitine, bu şerhin kaldırılması için ödenen 7.400,00 TL taviz bedelinin ödeme tarihinden itibaren 6183 sayılı kanundaki faiz oranlarına göre davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu taşınmaz üzerinde anılan vakıf şerhinin bulunduğunu, bu vakfın Türk Medeni Kanunu"ndan önce mecelle ve ahkamül Evkaf hükümlerine göre şer"i mahkeme kararına dayalı ve yazılı vakfiyelerde vücut bulup kadim ve sahih vakıflardan olduğunu, vakfın tavize tabi olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiş ve dilekçe ekinde örnek bilirkişi raporu eklemiştir.
Mahkemece; dosya üzerinden alınan bilirkişi raporu hükme esas alınarak, dava konusu yapılan taşınmazların kadim köy ya da kasaba içerisinde bulunduğu, taşınmaz üzerinde şerh bulunan ...Vakfı"nın miri arazide teşkil edilmiş olmakla gayri sahih vakıf niteliğinde bulunduğu, taviz bedeline tabi olmadığı, dolayısıyla Vakıflar Bankası Kocasinan Şubesine taviz bedeli olarak ödenen 7.400,00 TL"nin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
5737 sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 18.maddesi hükmünce; miri arazilerden mukataalı hayrata tahsis edilmeyenler ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlar dışındaki, tapu kayıtlarında icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabidir. Anılan Kanunun 3. maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı Vakıf; zemini vakıf üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder.
Bu çerçevede, somut uyuşmazlığın çözümü için “...Vakfının” mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerden mukataalı hayrata tahsis edilmeyenler ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir.
Vakfiye kapsamındaki her taşınmazın coğrafi konumu ve hukuki durumu farklı olacağından bu taşınmazların kadim köy, kasaba ya da şehir içindeki mülk topraklar içinde olup olmadığı keşfen ve uzman bilirkişiler marifetiyle saptanmalıdır.
Tüm bu açıklamalar ışığında; vakıf türünün belirlenmesi ve belirlenen vakıf türüne göre çekişmeli taşınmazda vakfın bir hakkının kalıp kalmadığının, taviz bedeli ödenip ödenmeyeceğinin hiçbir kuşkuya yer bırakmadan saptanması bu tür davalarda önem kazanmaktadır.
Somut olayda; hükme esas alınan bilirkişi raporu ise, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde hazırlanmış olup rapor içeriğinde köydeki taşınmazların tasarruf haklarının da temliknamenin ve vakfın kapsamında olup olmadığının net olarak anlaşılamadığı belirtildiğinden hüküm kurmaya elverişli değildir.
O halde mahkemece; dosya arasında bulunan davaya konu taşınmaza ait tapu kayıtları ve vakfiye örneği ile birlikte uzman bilirkişi kurulu aracılığı ile mahallinde keşif yapılarak yukarıdaki ilkeleri kapsar biçimde rapor alınması sağlandıktan sonra sonucuna uygun bir hüküm kurulması gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.