Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/533 Esas 2021/3430 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Mirasın reddi istemine ilişkin olarak açılan davada, Hınıs Sulh Hukuk Mahkemesi ile Bayındır Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, mirasın gerçek reddi istemine ilişkindir.
Hınıs Sulh Hukuk Mahkemesince, kolluk araştırması sonucunda müteveffanın vefat etmeden önceki adresinin ""..." olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilerek Bayındır Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Bayındır Sulh Hukuk Mahkemesince ise, Bayındır İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından 13/09/2020 tarihli yapılan araştırmada murisin Bayındır"da yaşamadığının tespit edildiği, murisin nüfus kaydında adresinin ""... kayıtlarının kişinin yerleşim yerinin belirlenmesinde karine olduğu, bu karinenin aksinin her türlü delille ispat edilebileceği, kolluk biriminin araştırması sonucu murisin vefat etmeden önce Bayındır"da ikamet etmediği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilerek görevli yetkili mahkemenin İzmir Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Yargı yeri belirlenmesini gerektiren sebepler 6100 sayılı HMK"nun 21. maddesinde “(1) Aşağıdaki hâllerde, davaya bakacak mahkemenin tayini için yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulur:
a) Davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasına herhangi bir engel çıkarsa,
b) İki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesi konusunda bir tereddüt ortaya çıkarsa,
c) İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse,
ç) Kesin yetki hâllerinde, iki mahkeme de yetkisizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse” şeklinde düzenlenmiştir.
Somut olayda, mahkemelerce verilen yetkisizlik kararı kesinleşmiş ise de, iki mahkeme arasında karşılıklı olarak verilmiş bir yetkisizlik kararı bulunmamaktadır. Davanın ilk açıldığı Hınıs Sulh Hukuk Mahkemesince, Bayındır Sulh Hukuk Mahkemelerinin davaya bakmakla yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vererek dosya Bayındır Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmiş, Bayındır Sulh Hukuk Mahkemesince ise İzmir Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğundan bahisle yetkisizlik kararı verilerek bu kararında kesinleşmesi üzerine dosya yargı yerinin belirlenmesi için Dairemize gönderilmiştir. Oysa ki, olumsuz görev uyuşmazlığından bahsedilebilmesi için Bayındır Sulh Hukuk Mahkemesinin kararında yetkili olduğu belirtilen İzmir Sulh Hukuk Mahkemesininde Bayındır Sulh Hukuk Mahkemelerinin yetkili olduğuna dair yetkisizlik kararı vermesi ve bu kararın kesinleşmesi gerektiği nazara alındığında merci tayini için aranan "iki mahkeme arasında olumsuz yetki uyuşmazlığı bulunması" koşulunun henüz gerçekleşmediği kuşkusuzdur. Bu nedenle yargı yerinin belirlenmesi koşulları oluşmadığından dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.
Bu aşamada yargı yeri belirleme koşulları bulunmayan dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 15/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.