1. Hukuk Dairesi 2015/9477 E. , 2018/9486 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TENKİS
Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... "ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, tenkis talebine ilişkindir.
Davacı, mirasbırakanları ...’in, 139 ada 116 ve 3 ada 274 parsel sayılı taşınmazlarını davalıya bağış yolu ile devrettiğini, yapılan işlemin saklı payına tecavüz ettiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile tereke hesabı yapılarak tasarruf nisabı dışındaki oran üzerinden paylı olarak kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiş,yargılamanın devamı sırasında 11.06.2008 tarihli dilekçesi ile 3 ada 274 parsel olarak bildirilen taşınmazın sehven yazıldığını, doğrusunun 204 ada 4 parsel sayılı taşınmaz olduğunu beyan etmiştir.
Davalı, davacı ile aralarında annelerinden kalacak taşınmazlardan davacının pay almayacağı konusunda haricen bir anlaşma yapıldığını, bu anlaşma gereğince davacıya babaları ...’dan kalan taşınmazların bir kısmının verildiğini davacının bu anlaşmayı yok saydığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece,139 ada 116 ve 204 ada 4 parsel sayılı taşınmazlardaki davalı payının tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar kesinleştiğinde mahkeme veznesine depo edilen 84.695.80 lira taşınmaz bedeli ile 10.730.57 liranın davalıya ödenmesine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; mirasbırakan 1920 doğumlu ...’in 21.07.2004 tarihinde öldüğü, mirasçı olarak davacı kızı ... ile ve davalı kızı ...’i bıraktığı,davalı ...’in dosya temyiz aşamasında iken 27.05.2017 tarihinde öldüğü, tek mirasçısı olan oğlu ... tarafından vekaletnamenin dosyaya sunulduğu, murisin, 139 ada 116 ve 204 ada 4 parsel sayılı taşınmazlarını 18.09.1991 tarihinde davalı kızı ...’e bağış yolu ile temlik ettiği, çekişme konusu taşınmazlardan 139 ada 116 parsel sayılı taşınmazın 6.11.1996 tarihinde davalı ... tarafından dava dışı Habibe Karayel’e satış yolu ile devredildiği, bu şahıs tarafından 23.09.1998 tarihinde davalının oğlu ...’a satıldığı,... tarafından da satış yolu ile 21.09.2006 tarihinde tekrar davalıya devredildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, miras, mirasbırakanın ölümüyle açılır. (TMK 575.md) Türk Medeni Kanunu"nun 571/1. maddesi “Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer. ” hükmünü amirdir. Bu süre hak düşürücü nitelikte olup hakim tarafından yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınır.
Somut olayda, mirasbırakanın 21.07.2004 tarihinde öldüğü, eldeki davanın 24.10.2011 tarihinde açıldığı, davacının dava dilekçesinde dava konusu kazandırmaları davalı ... ile ortak olduğu diğer bir taşınmaz olan 861 ada 10 parsel sayılı taşınmazda hisse devri alacağı esnasında öğrendiği iddiasında bulunduğu da gözetilerek, bu konuda gerekli araştırmanın yapılarak öğrenme tarihinin belirlenmesi sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, değnilen husus üzerinde durulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
Davalının temyiz itirazları belirtilen nedenlerle yerindedir. Kabulüyle hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.