20. Hukuk Dairesi 2016/11332 E. , 2018/7345 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar Hazine ve Orman Yönetimi vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında ... ilçesi, Caferan köyü 103 ada 1 parsel 278.536,89 m2 yüzölçümü ile orman vasfıyla Hazine adına tespit görmüştür.
Davacı ..., Asliye Hukuk Mahkemesine sunduğu 05.06.2015 tarihli dava dilekçesinde; dava konusu taşınmazın bir kısmının ırsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla adına tapuya tescilini talep etmiştir. Mahkemece dava konusu taşınmazın ... Kadastro Mahkemesinin 2011/4 Esas sayılı dosyasında davalı olduğu bu nedenle kadastro tutanağının kesinleşmediği gerekçesi ile dosya hakkında görevsizlik kararı verilerek kadastro mahkemesine gönderilmiştir.
Birleşen dosya davacısı ..., Asliye Hukuk Mahkemesine sunduğu 02.11.2014 tarihli dava dilekçesinde; dava konusu taşınmazın bir kısmının ırsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla adına tapuya tescilini talep etmiştir. Mahkemece dava konusu taşınmazın ... Kadastro Mahkemesinin 2011/4 Esas sayılı dosyasında davalı olduğu bu nedenle kadastro tutanağının kesinleşmediği gerekçesi ile dosya hakkında görevsizlik kararı verilerek kadastro mahkemesine gönderilmiştir. Kadastro mahkemesi 103 ada 1 parselin davalı olduğu 2016/3 Esas sayılı dosya ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece; asıl dosyadaki davanın kısmen kabul kısmen reddine, 21/04/2016 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 27.372.98 m2"lik kısmın ayrı bir parsel numarası verilmek suretiyle davacı ... adına tespit ve tapuya tesciline, asıl dosyada 21/04/2016 tarihli fen bilirkişisi raporunda (B) harfi ile gösterilen kısım yönünden açılan davanın reddi ile bu kısmın yol olarak paftasında gösterilmesine; birleşen dosyadaki davanın kabulüne, 16/09/2015 tarihli fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 26.846.60 m2"lik kısmın ayrı bir parsel numarası verilmek suretiyle davacı ... adına tespit ve tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalılar Hazine ve Orman Yönetimi vekili tarafından davacı kişiler adına tescil edilen (A) kısımları yönünden temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitinin iptali istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde orman kadastrosu, 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanunla değişik 4. maddesi hükmüne göre yapılmıştır.
Mahkemece verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; davaya konu 21/04/2016 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 27.372.98 m2"lik kısmın davacı ... adına; 16/09/2015 tarihli fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 26.846.60 m2"lik kısmın ise davacı ... adına tesciline karar verilmişse de davaya konu taşınmazın kadastro tutanağının aslının dosya arasında olmadığı gibi kadastro mahkemesinin 2011/4 Esas sayılı dosyasında davalı olduğu anlaşılmaktadır. Ancak mahkemece 2011/4 Esas sayılı dosya incelenerek işbu dosya ile birleşip birleşmeyeceği hususu değerlendirilmeden karar verilmiştir. Mahkemece hükme dayanak yapılan bilirkişi raporları denetime elverişli olmadığı gibi kadastro tespitinden 15-20 yıl önceki hava fotoğrafları incelenmemiş ve davacılar adına aynı kadastro çalışma alanı içinde senetsizden tespit gören taşınmazlar olup olmadığı belirlenmemiştir. Ayrıca kabule göre mahkemece hüküm kısmında, dava konusu taşınmazın kadastro tespitinin iptaline karar verilmediği gibi kişiler lehine tescil kararı verilen taşınmazların nitelikleri yazılmamış ve dava konusu taşınmazın geri kalan kısmı hakkında da tespit gibi tescil hükmü kurulmamıştır.
O halde mahkemece öncelikle dava konusu taşınmazın kadastro tutanağının aslı ve 2011/4 Esas sayılı dava dosyası dosya içine alınmalı dosyaların birleşip birleşmeyeceği değerlendirilmeli, daha sonra dava konusu taşınmaz ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ilk oluşturulduğu günden itibaren tüm gittileri ile, tüm tahdit tutanakları ile yine en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile dava tarihinden 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bulunduğu yerlerden istenerek, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi, bir fen elemanı ve bir ziraat mühendisi aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; eğim ölçer aletler (klizimetre) kullanılıp, münhanili kadastro paftasından, memleket haritası, halihazır harita ve topoğrafik haritalardan da yararlanılmak suretiyle taşınmazın gerçek eğimi belirlenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalıdır.
Dava konusu taşınmaz üzerinde (A) ile gösterilen kısımların orman sayılmayan ve zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olduğunun belirlenmesi halinde, dava konusu taşınmaz ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ile yine en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile dava tarihinden 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bir orman, bir fen ve bir ziraat bilirkişi kurulu aracılığıyla incelenerek dava konusu taşınmaz ile çevresine uygulanıp bu belgelerde dava konusu yer belirlendikten sonra, hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip taşınmazın niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü, taşınmazların niteliği üzerindeki ağaçların yaşı, cinsi, kapalılık oluşturup oluşturmadıkları ve tasarruf sınırlarının bulunup bulunmadığı imar-ihya ve zilyetliğin hangi tarihte başlanılıp tamamlandığı belirlenmeli, bu belgeler ile kadastro paftası, pafta düzenlenmemişse dava konusu taşınmazın 23/06/2005 gün ve 9070 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan BÖHHBÜY (Büyük Ölçekli Haritalar ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği) hükümlerine göre koordinatlı olarak düzenlenecek haritası hem 1/5000 ve hem de 1/25000 ölçeklerinde eşitlenerek kadastro paftası ile düzenlenen harita, komşu ve yakın komşu taşınmazları da içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmazın konumu, hava fotoğrafları ile orijinal renkli memleket haritaları üzerinde gösterir biçimde bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve bilimsel verileri içerir, topografik ve memleket haritalarından yararlanılarak taşınmazın gerçek eğim durumunu gösterir rapor alınmalı; yine imar ve ihya üzerinde durulup, bu konuda ve zilyetliğin tespiti yönünden tanık beyanlarına başvurulmalı; parselin öncesinin ne olduğu, imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlanıp bittiği, zilyetliğin hangi tarihte başlayıp kimler tarafından ne biçimde sürdürüldüğü, kullanımın ekonomik amacına uygun olup olmadığı, tanıkların imar-ihya ve zilyetlik olgusunu hangi olaylarla nasıl hatırladıkları saptanmalı; çekişmeli taşınmaza ilişkin imar çalışması yapılıp yapılmadığı araştırılmalı, davacıların belgesiz zilyetlik yoluyla kazandığı toprak olup olmadığı, varsa cinsi ve miktarı tapu ve ilgili kadastro müdürlüklerinden çekişmeli taşınmaz dışında, başka taşınmazlar için salt zilyetlik nedenine dayalı olarak açtıkları bir başka tescil davalarının bulunup bulunmadığı mahkemeler yazı işleri müdürlüğünden sorulup tespit edilmeli; tüm kanıtlar toplanıp birlikte değerlendirilmeli; oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir. Belirtilen hususlar gözetilmeksizin, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 13/11/2018 günü oy birliği ile karar verildi.