Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, davacının 01/10/1996 ile 31/07/2007 tarihleri arasında davalı iş yerinde geçen ve Kuruma eksik bildirilen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili ile davalılar ..., ... ve ... Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekili ile davalılar ..., ... ve ... Ltd. Şti."nin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar.
“Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince de, sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı kararı).
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. (Prof. Dr. Baki KURU, Usuli Müktesep Hak (Usule İlişkin Kazanılmış Hak) Dr. A. Recai Seçkin’e Armağan, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No. 351 Ankara, 1974, sayfa 395 vd.)
Somut olayda, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde verilen hüküm isabetliyse de, davacı ... yönünden kurulan ilk hükümde , 01.10.1996 - 31.04.1997 tarihleri arasındaki hizmetlerin hak düşümüne uğradığı gerekçesiyle bu döneme ilişkin hizmet tespiti isteminin reddedilerek kuruma bildirilmeyen toplam 1814 günün tespitine hükmedildiği halde, ilk hükmün davacı tarafından temyiz edilmemesi nedeniyle davalılar yönünden usuli kazanılmış hak oluşturduğu gözetilmeden, bozmadan sonra bu kez , davacının 01.10.1996 - 31.04.1997 tarihleri arasındaki hizmet süresi de dahil edilerek 2.094 gün çalışmasının tespitine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
3-5510 sayılı Kanun"un Geçici 7. maddesi yollamasıyla uygulanan mülga 506 sayılı Kanun"un 60/G maddesinde "Bu maddenin uygulanmasında; 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Ancak bu tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir" hükmü öngörülmüştür. Maddedeki "malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanlar" sözcüklerinin, sigortalılar yararına bir yorumla, tabi olması gerekenleri de kapsadığının kabulü gerekir. Öte yandan, aynı kanunun Geçici 54. maddesi kapsamında 01.04.1981 tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tescili bulunanlar için bu maddenin yani 18 yaş sınırının uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Buna göre; 03.11.1979 doğumlu olan davacı yönünden sigortalılık başlangıç tarihinin 18 yaşını doldurulduğu 03.11.1997 olarak kabulü, bu tarihten önceki hizmet sürelerinin ise, yalnızca prim ödeme gün sayısına dahil edilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılıkların giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 370/2. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Hüküm fıkrasının 1 numaralı bendinin silinerek yerine;
1-Davacının aralarında organik bağ bulunan davalılardan 01/05/1997 - 31/07/1999 tarihleri arasında 1019436 işyeri sicil numaralı davalı ... Jaluzi Perde - Dekorasyon Sanayi Tic. ve Paz. Ltd. Şti. işyerinde ve 01/04/2001 - 31/07/2007 tarihleri arasında ise davalı ... ya ait 1050804 işyeri sicil numaralı işyerinde sürekli ve kesintisiz hizmet akdine tabi olarak ve asgari ücretle çalıştığının tespitine, davacının 18 yaşını ikmal ettiği 03.11.1997 tarihinden önceki çalışma süresinin 506 sayılı yasanın 60/G hükmü gereğince sadece prim ödeme gün sayısına dahil edilmesine" ibaresinin yazılmasına, kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ..., ... ve ... Ltd. Şti."ne iadesine, 16/11/2020 gününde oybirliği ile karar verildi.