Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi


Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi... Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
A) Davacının İstemi :
Davacı vekili, 07/01/1991 tarihinde ...Üniversitesi ... Kampüsü"nde taşeron olarak iş yapan ... Bakım Onarım Yayım Basım Paz. İnş. ve Tic. A.Ş. işçisi olarak çalıştığını ileri sürerek sigortalılık başlangıç tarihinin 07/01/1991 tarihi olduğunun tespitini talep etmiştir.
B) Davalının Cevapları :
Davalı Kurum vekili, Hak düşürücü sürenin dolduğunu, iddiaların yersiz olduğunu savunarak davanın reddini savunmuştur.
C) İlk Derece Mahkemesinin Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemenin 18/10/2019 tarihli kararında, davanın kabulüne, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 07/01/1991 olduğunun tespitine karar verilmiştir.
D) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davalının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz Talepleri :
Davalı Kurum vekili, ... Bakım Onarım Yayın Basım Pazarlama İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından 1991/1 dönem bordrosunun Kuruma verilmediğini, tanık beyanları ile sonuca gidilmesinin hatalı olduğunu beyanla, usule ve yasaya aykırı olan kararın bozulmasını talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dava, sigorta başlangıç tarihinin tespitine ilişkindir.
Davanın Yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 108. maddesinin 1. fıkrasında; "Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında nazara alınacak sigortalılık süresinin başlangıcı, sigortalının, yürürlükten kaldırılmış 5417 ve 6900 sayılı kanunlara veya bu kanuna tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihtir" hükmü düzenlenmiştir.
Bir kimsenin sigortalı sayılabilmesi için sigortalı işe giriş bildirgesinin varlığı yeterli değildir. Aynı zamanda o kimsenin Yasa"nın belirlediği biçimde eylemli olarak çalışması da koşuldur. Bu yön 506 sayılı Yasa"nın 6. maddesi ile 5510 sayılı Yasa"nın 7/a maddesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 1999/21-549-555, 2005/21-437-448 ve 2007/21-306-320 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır. Bu bakımdan davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığının yöntemince araştırılması gerektiği ortadadır.
Bu tür davalar yalnızca bir günlük çalışmanın tespitinden ibaret olarak görülmemeli, bir günlük çalışmanın kabulü ile saptanacak sigortalılık başlangıcının sigortalıya sağlayacağı sigortalılık süresi ile birlikte kazandıracağı haklar dikkate alınmalı ve giriş bildirgesi ile birlikte eylemli çalışmanın bulunup bulunmadığı özellikle belirlenmeli, buna göre dönem bordrosunda yer alan ve davacının talep ettiği tarihte çalışması mevcut tanıklar ile gerektiğinde komşu işyerleri çalışanları olduğu kayıtlarla ya da emniyet yolu ile yaptırılacak araştırma ile belirlenen kimselerin beyanlarına başvurulmalı, sonucuna göre karar verilmelidir.
Somut olayda, dava öncesi Kurum başvuru şartının yerine getirildiği, ancak işveren tarafından davacı adına 1991/1 dönem bordrosu verilmediği gerekçesiyle talebin Kurum tarafından reddedildiği, 04/06/1972 doğumlu davacının, ... Bakım Onarım Yayım Paz. İnş. ve Tic. AŞ"ye ait 117174 sicil sayılı işyerinde 07/01/1991 tarihinde işe başladığına ilişkin işe giriş bildirgesinin düzenlenerek usulünce ve süresinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verildiği, bildirge içeriğinin dosyadaki evrak ile uyumlu olduğu, Kurum tarafından davacıya 19436896 SSK sicil numarasının verdiği, davacının sonraki çalışmalarında aynı sicil numarasını kullandığı, bildirgeyi veren iş yerinin 08/01/1991 tarihinde Kanun kapsamına alındığı, SGK Başkanlığı’nın müzekkere cevabına göre iş yeri tarafından dönem bordrosunun verilmediği ve bu nedenle bordro tanıklarının tespit edilemediği, Kolluk tarafından verilen müzekkere cevabında ise komşu iş yerinin tespit edilemediği anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda, iddia konusu çalışmanın üniversite bünyesinde ve taşeron şirkette olduğu gözetilerek, üniversitenin hangi biriminde çalıştığı konusunda davacı tarafa talebini açıklaması için süre verilmesi, ilgili birimlerde dava konusu tarihte görev yapan üniversite personeli ve amirlerinin tespit edilmesi ve dinlenilmeleri, söz konusu ünversiteden dava konusu bildirgeyi veren şirket ile yapılan sözleşme tarihinin sorulması ve ilgili sözleşme suretinin istenilmesi ile çalışma olgusunun hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak belirlendikten sonra karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile hüküm tesisi hatalı olmuştur.

Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.