MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemenin 25.04.2013 tarihli maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne dair hükmü taraf vekillerinin temyizi üzerine Dairemizin 26.06.2014 gün 2014/7470 Esas 2014/15175 Karar sayılı ilamı ile "...davacıya Kurum tarafından bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin ve sigortalıya Kurum tarafından ödenen geçici işgöremezlik ödeneğinin hesaplanan tazminattan davalının kusuru oranında (% 70) rücu edilebilen miktarını indirmek ve kazanılmış haklar da göz önünde bulundurularak sonucuna göre karar vermek" gerektiğinden bahisle bozulmuştur.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına karşı “uyma” kararı verilerek yapılan yargılama neticesinde "Mahkememizin 2014/695 Esas Sayılı dava dosyasında davacının davalılar hakkında açmış olduğu maddi tazminat davasının ıslah dilekçesi nazara alınmak suretiyle kabulüne; 49.256,00 TL Maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine; Mahkememizin 2014/695 Esas sayılı dava dosyası ile birleştirilen ... 1. İş Mahkemesinin 2015/750 Esas sayılı dava dosyasında davacının davalılar hakkında açmış olduğu maddi tazminat davasının kabulüne; 22.304,37 TL Maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine; davacının davalı şirketler hakkında açmış olduğu manevi tazminat davasının kısmen kabulüne; 30.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,” şeklinde hüküm kurulmuştur.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; bozma öncesinde aldırılan 12.11.2012 tarihli hesaba ilişkin bilirkişi raporunu davacı tarafın benimseyerek davasını ıslah ettiği, belirtilen bu raporda zararın 49.256,71 TL olarak belirlendiği, davalı tarafın itirazı üzerine yeniden aldırılan hesap raporunda zarar miktarının arttığı, ancak davacı taraf yukarıda tarihi belirtilen hesap raporunu benimsediğinden bu raporda belirlenen zararın davalı taraf açısından kazanılmış hak olduğu anlaşılmaktadır.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda “usuli kazanılmış hak” kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin yada tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Kazanılmış haklar Hukuk Devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasanın 2.maddesinde açıklanan “Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Yargıtay içtihatları ile kabul edilen “usuli kazanılmış hak” olgusunun, bir çok hukuk kuralında olduğu gibi yine Yargıtay içtihatları ile geliştirilmiş istisnaları bulunmaktadır: Mahkemenin bozmaya uymasından sonra yeni bir içtihadı birleştirme kararı (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı YİBK) ya da geçmişe etkili bir yeni kanun çıkması karşısında, Yargıtay bozma ilamına uyulmuş olmakla oluşan usuli kazanılmış hak hukukça değer taşımayacaktır.
Somut olayda, bozma ilamı ile kazanılmış hakların da göz önünde bulundurularak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilmesine rağmen davalı taraf yararına oluşan usuli kazanılmış hakka aykırı şekilde bozma ilamından sonra alınan hesap raporuna itibar edilerek ek davanın da kabulü ile karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yapılacak iş, ıslahla talep edilen miktar kadar maddi tazminat talebinin kabulüne, birleştirilen dosya ile talep edilen maddi tazminat talebinin reddine karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, 23.02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.